جایگاه

محسنی, اعظم; شاقول, یوسف

فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

تعداد نشریات	43
تعداد شماره‌ها	1,184
تعداد مقالات	14,545
تعداد مشاهده مقاله	49,934,051
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	13,153,006

	جایگاه " انسان‌شناسی" در نظام اخلاقی کانت
مجله پژوهش های فلسفی
مقاله 5، دوره 10، شماره 18، فروردین 1395، صفحه 219-241 اصل مقاله (589.98 K)
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی
نویسندگان
اعظم محسنی^* ¹؛ یوسف شاقول²
¹دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین
²دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه اصفهان
چکیده
تأسیس یک نظام اخلاقی کارآمد، منوط به شناخت دقیق و همه جانبه‌ی سرشت انسان، به عنوان موضوع اخلاق، است؛ اینکه ما چه تلقی از انسان و طبیعتش داریم، او را موجودی ذاتاً اخلاقی یا ذاتاً بد و شرور می‌دانیم، یا تلقی‌مان از انسان، موجودی متعلق به دو جهان محسوس و معقول است که در هر ساحتی جنبه‌ای از سرشتش پیدا می‌کند، پیش شرط لازم برای پی‌ریزی یک نظام اخلاقی است. در تلقی کانت، انسان یک موجود تک ساحتی نیست؛ بلکه شهروند دو جهان است: جهان محسوس و جهان معقول. انسان بر اساس طبیعت معقولش، خوب و بر اساس طبیعت محسوسش بد است. بر همین اساس، در بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق بر این نکته تأکید می‌کند که: «...از آنجایی که جهان فهم واجد مبنای جهان حس و در نتیجه واجد مبنای قوانین آن است؛ من باید قوانین جهان عقل را به عنوان امر مطلق و افعالی را که مطابق با آن قوانین است به عنوان وظیفه تلقی کنم.» لزوم توقف اخلاق بر انسان‌شناسی، که از نظر کانت از حیث روش یک علم تجربی به حساب می‌آید، از یک سو و امکان تأسیس فلسفه‌ی اخلاق نابی که به کلی فارغ از هر چیز تجربی باشد از سوی دیگر، سبب شده که برخی از مفسرین در امکان اینکه کانت واقعاً توانسته باشد یک چنین فلسفه‌ی اخلاقی تأسیس کند، تردید کنند. لذا در این مقاله قصد داریم به بررسی نسبت انسان‌شناسی با اخلاق در نظام فلسفی کانت بپردازیم تا هم ماهیت ناب بودن فلسفه‌ی اخلاقش و هم نحوه‌ی توقف آن بر انسان‌شناسی را آشکار کنیم.
کلیدواژه‌ها
انسان شناسی؛ اراده خیر؛ وظیفه؛ قانون اخلاقی؛ کانت

مراجع
کاپلستون، فردریک(1361) .کانت. ترجمه منوچهر بزرگمهر. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی شریف. کانت، ایمانوئل (1369)، بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمه حمید عنایت و علی قیصری، تهران، انتشارات خوارزمی. کانت، ایمانوئل (1385)، نقد عقل عملی، ترجمه انشاالله رحمتی، تهران، انتشارات نورالثقلین. کانت، ایمانوئل (1379)، مابعدالطبیعه اخلاق: فلسفه فضیلت، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران، انتشارات نقش و نگار. کانت، ایمانوئل (1380)، مابعدالطبیعه اخلاق: فلسفه حقوق، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران انتشارات نقش و نگار. کانت، ایمانوئل (1380)، درسهای فلسفه اخلاق، منوچهر صانعی دره بیدی، تهران، انتشارات نقش و نگار، چاپ چهارم. زاگال، هکتور (1385)، داوری اخلاقی، تهران، انتشارات حکمت، چاپ اول. روحانی راوری (1391)، انسانشناسی در اندیشه کانت، تهران، انتشارات امیرکبیر. صانعی دره بیدی (1383)، رشد عقل: شرح مقالهای از کانت با عنوان «معنای تاریخ کلی در غایت جهان وطنی»، تهران، نقش و نگار. ماهروزاده، طیبه (1379)، فلسفه تربیتی کانت، تهران، انتشارات سروش. Alix A. Cohen (2008), "Kant's answer to the question "What is man?" and its implications for anthropology", Kantian Philosophy and the Human Science (Volume39) (4), Cambridge, pp: 506-514. Sturm (2008), "Why did Kant reject physiological explanations in his anthropology?" Kantian Philosophy and the Human Science (Volume 39) (4), Cambridge, pp: 495-505. Jacobs, Brian (2003). Essays on Kant's Anthropology. New York: Cambridge. Kant, Immanuel (1993). Critique of Pure Reason, N. Kemp smith. New York: Oxford. Kant, Immanuel (1996). Anthropology from a Pragmatic Point of View. New York, Cambridge. Kant, Immanuel (2004) Metaphysical Foundations of Natural science. New York: Cambridge. Kant, Immanuel (1952) Critique of Judgment. James greed. New York: Oxford. Paton, H. J. (1947) The Categorical Imperative. New York: Cambridge. Wilson, Holly L. (2006). Kant’s Pragmatic Anthropology. New York: Cambridge.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,222 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 84

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

آمار

جایگاه " انسان‌شناسی" در نظام اخلاقی کانت