دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات44
تعداد شماره‌ها1,303
تعداد مقالات16,020
تعداد مشاهده مقاله52,489,745
تعداد دریافت فایل اصل مقاله15,217,384
تقی لو, فرامرز, پیکانی, جلال. (1393). پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی شناختی ( تحلیلی بر مسائل تبیین علمی و مواضع رئالیزم انتقادی ). سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(15), 183-202.
فرامرز تقی لو; جلال پیکانی. "پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی شناختی ( تحلیلی بر مسائل تبیین علمی و مواضع رئالیزم انتقادی )". سامانه مدیریت نشریات علمی, 8, 15, 1393, 183-202.
تقی لو, فرامرز, پیکانی, جلال. (1393). 'پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی شناختی ( تحلیلی بر مسائل تبیین علمی و مواضع رئالیزم انتقادی )', سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(15), pp. 183-202.
تقی لو, فرامرز, پیکانی, جلال. پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی شناختی ( تحلیلی بر مسائل تبیین علمی و مواضع رئالیزم انتقادی ). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1393; 8(15): 183-202.

پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی شناختی ( تحلیلی بر مسائل تبیین علمی و مواضع رئالیزم انتقادی )

مجله پژوهش های فلسفی
مقاله 11، دوره 8، شماره 15، آذر 1393، صفحه 183-202    اصل مقاله (599.2 K)
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی
نویسندگان
فرامرز تقی لو* 1؛ جلال پیکانی2
1استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه تبریز
2استادیار گروه فلسفه، دانشگاه پیام نور
چکیده
تبیین­ های پوزیتیویستی و ابطال­گرایانه، هر دو در این فرض طبیعت­گرایانه اتفاق­ نظر داشته­اند که واقعیت محدود به سطح تجربی است و تبیین علمی باید به این سطح تجربی ارجاع دهد تا از وصف تحقیق ­پذیری، معناداری و علمی بودن برخوردار باشد. این در­ حالی است که از یک­سو اصل علیت به­ مثابه­ی شرط ضروری هرگونه تبیین علمی، به ­لحاظ منطقی از این سطح تجربی قابل استنتاج نبوده و در­نهایت نه به­ صورت یک اصل تجربی بلکه به ­صورت یک اصل متافیزیکی و در زبان پوپر، ابطال­ ناپذیر باقی می­ ماند. از سوی دیگر، اصل عینیت تجربی به­عنوان مبنای شرط آزمون­پذیری تبیین­ های علمی نیز به دلیل مسبوقیت هرگونه مشاهده به نظریه، غیرقابل دفاع بوده است. ایده‌آلیست­ های کانتی همچون کهن و فایرابند نیز که بر بازنمایی واقعیت در قالب مقولات ذهنی تأکید داشته و از این رو قوانین علّی و نظریه‌های علمی را صرفاً بیانگر مدل‌ها و الگوهای ذهنی در تفسیر جهان واقع دانسته ­اند، از توجیه شناخت تجربی و ارائه­ ی معیاری برای مقایسه‌ میان نظریه‌ها و پارادایم‌‌های علمی و همچنین ابطال نظریه‌ها و تحوّل علمی عاجز بوده­اند. این مقاله ضمن بررسی و تحلیل مسائل تبیین علمی، بر روی پاسخ های رئالیزم انتقادی در این زمینه متمرکز می­شود و به تحلیل این موضوع می  پردازد که این رویکرد فلسفی چگونه تبیین علمی را مستلزم توجه همزمان به جایگاه پدیدار تجربی، برساخت ذهنی و واقعیت هستی‌شناختی در نظر می گیرد.
کلیدواژه‌ها
تبیین؛ پوزیتیویسم؛ ابطال گروی؛ ایده آلیزم کانتی؛ رئالیزم انتقادی
مراجع
  • استرول، اورام (1383)، فلسفه تحلیلی در قرن بیستم، ترجمه فریدون فاطمی، تهران، نشر مرکز.
  • پوپر، کارل (1384)، منطق اکتشاف علمی، ترجه حسین کمالی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
  • چالمرز، الن (1378)، چیستی علم، ترجمه سعید زیبا کلام، تهران سمت.
  • راین، الن (1382)، فلسفه علوم اجتماعی، ترجمه عبدالکریم سروش، تهران، صراط.
  • گیلیس، دانلد (1381)، فلسفه علم در قرن بیستم، ترجمه حسن میانداری، تهران، سمت.
  • همپل، کارل (1369)، فلسفه علوم طبیعی، ترجمه حسین معصومی همدانی، تهران، نشر دانشگاهی.
  • Archer, Margaret.et al,(1998) Critical Realism: Essential Readings, Routledge, London and New York.
  • Bhaskar, Roy. (1975) A Realist Theory of Science, ۱1st edition, Leeds, Leeds Books.
  • Bhaskar, Roy.(1979) The Possibility of Naturalism: A Philosophical Critique of The Contemporary Human Sciences; Brighton Harvester and Humanities Press, New Jersy.
  • Bhaskar, Roy.(1986) Scientific Realism and Huma Emancipation, London, Verso.
  • Bhaskar, Roy.(1998) Philosophy and Scientific Realism, Edited in Margaret Archer et al, Critical Realism : Essential Readings. Routledge, London and New York.
  • Bhaskar, Roy.(1998) The Logic of Scientific Discovery, Edited In Margaret Archer et al, Critical Realism: Essential Readings. Routledge, London and New York.
  • Bhaskar, Roy.(2000) From East to West: Odyssay of a Soul, London, New York; Rutledge.
  • Bhaskar, Roy.(2002) Reflections on Meta-Reality: Transcendence, Emancipation and Everyday Life, New Delhi, Thousand Oaks London; Sage.
  • Brodbeck, (1969) Readings in the Philosophy of Social Sciences, University of Minnesota.
  • Collier, Andrew.(1999) Critical Realism: An Introduction to Roy Bhaskars Philosophy, London/New York, Verso.
  • Hempel, Carl G. (2003) Concept and Theory in Social Science, Edited In Gerard Delanty and Piet Strydom, Philosophies of Sociae Science:The Classic and contemporary Reacings, Open University Press.
  • Hempel, Carl G. (1965) Aspects of scientific explanation, New York, Free Press.
  • Hempel, Carl G. (1992) The Function of Genral Laws in History, Edited in Micheol Martin and Lee McIntyre, Readings in the Philosophy of Social Science, Massachusetts Institude of Technology.
  • Rosenberg, (1988) PhilosoPhy of Social Science. Oxford, Clarendon Press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,437
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 180


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب