تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,293 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,216,901 |
تأملی بر رابطۀ هنر با زندگی در تفکر دیویی (با تکیه بر مفهوم تجربه) | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
دوره 16، شماره 38، اردیبهشت 1401، صفحه 616-643 اصل مقاله (1.75 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2022.49573.3092 | ||
نویسنده | ||
عبدالله امینی* | ||
استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
چکیده | ||
کتاب «هنر بهمنزلۀ تجربه» اثر دیویی را میتوان بهعنوان مانیفیست زیباشناسی پراگماتیستی قلمداد کرد که در آن دیویی با بهرهگیری از بصیرتهای نظریۀ تکامل داروینی و اصول پراگماتیستی خود، کوشش میکند که با توسل به مفهوم «تجربه» و پیوند تجربۀ زیباشناختی با آن، باردیگر هنر را به ساحت زندگی واقعی و روزمرۀ آدمیان در جهان کنونی بازگرداند. گرچه برداشت دیویی از مفهوم تجربه در معنای عام آن، بهعنوان تعامل میان انسان با محیطش، بنیادی داروینی دارد، ولی چنانکه از تحلیلهایش خصوصاً در تشریح تجربۀ زیباشناختی برمیآید، دلالت مفهوم تجربه فراتر از صرف برداشتی داروینی میرود و ابعاد فرهنگی و اجتماعی به خود میگیرد. در نوشتار حاضر ما ضمن مرور دلالت مفهوم تجربه در تفکر دیویی و نسبت تجربۀ زیباشناختی با مفهوم تجربه در معنای عام آن، با استناد به کتاب «هنر بهمنزلۀ تجربه» میکوشیم نشان دهیم که چرا عمدۀ مثالهایی که دیویی بهعنوان مبنای تجربههای زیباشناختی ذکر میکند جزء تجربههای مثبت زندگی هستند و آیا دلیل غلفت او از تجربههای منفی و دهشتناکِ حیات به مبانی پراگماتیستی و داروینیِ فلسفهاش او بازمیگردد یا ممکن است دلایل دیگری داشته باشد. مطابق آنچه از فحوای کتاب مذکور دیویی برمیآید، بخش عمدۀ این غفلت به مبانیِ پراگماتیستی او بازمیگردد. هرچند از برخی عبارات دیویی زمینه برای اشاره به تجربههای منفی استنباط میشود، گرچه او بهصراحت به مصادیق آن اشاره نکرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
جان دیویی؛ تجربه در معنای عام؛ تجربۀ زیباشناختی؛ هنر و زندگی؛ هنر بهمنزلۀ تجربه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,686 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 423 |