دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,361
تعداد مقالات16,732
تعداد مشاهده مقاله53,987,614
تعداد دریافت فایل اصل مقاله16,674,282
عیدگاه, وحید, عظیمی, حمیدرضا. (1400). قدمت دو منظومه به نام فرامرزنامه. سامانه مدیریت نشریات علمی, 74(244), 77-96. doi: 10.22034/perlit.2022.50431.3278
وحید عیدگاه; حمیدرضا عظیمی. "قدمت دو منظومه به نام فرامرزنامه". سامانه مدیریت نشریات علمی, 74, 244, 1400, 77-96. doi: 10.22034/perlit.2022.50431.3278
عیدگاه, وحید, عظیمی, حمیدرضا. (1400). 'قدمت دو منظومه به نام فرامرزنامه', سامانه مدیریت نشریات علمی, 74(244), pp. 77-96. doi: 10.22034/perlit.2022.50431.3278
عیدگاه, وحید, عظیمی, حمیدرضا. قدمت دو منظومه به نام فرامرزنامه. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 74(244): 77-96. doi: 10.22034/perlit.2022.50431.3278

قدمت دو منظومه به نام فرامرزنامه

زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز)
مقاله 5، دوره 74، شماره 244، اسفند 1400، صفحه 77-96    اصل مقاله (462.09 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2022.50431.3278
نویسندگان
وحید عیدگاه* 1؛ حمیدرضا عظیمی2
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، ایران
2استاد یار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، ایران
چکیده
چکیده

در میان منظومه‌های پهلوانی شناخته‌شده، دو منظومه به نام فرامرزنامه وجود دارد، یکی فرامرزنامۀ بزرگ و دیگری فرامرزنامۀ کوچک. مصحّحان تاریخ سرایش این دو منظومه را به ترتیب سدۀ پنجم و سدۀ ششم دانسته‌اند. امّا در هر دو منظومه نشانه‌هایی هست که با این تاریخ ادّعایی سازگاری ندارد. این نشانه‌ها تا کنون به طور کامل بررسی نشده‌است امّا توجّه برخی از پژوهشگران را تا اندازه‌ای جلب کرده‌است. در این جستار پس از یادکرد نظرات پژوهشگران دربارۀ قدمت فرامرزنامۀ بزرگ و فرامرزنامۀ کوچک و سنجش و ارزیابی استدلال‌ها و سندهای مربوط بدان، با تمرکز بر زبان این دو منظومه نشان داده شده‌است که هیچ یک از این دو اثر را نمی‌توان از جملۀ متن‌های پیش از حملۀ مغول به شمار آورد. کاربرد برخی از واژه‌ها و ساخت‌های دستوری و به ویژه صورت‌های آوایی در کنار برخی از دیگر نشانه‌های زبانی و ادبی موجود در هر دو متن پژوهشگر را بدین باور رهنمون می‌شود که باید در تاریخ سرایش آن دو بازنگری کرد و آن دو را از سروده‌های سده‌های هشتم هجری یا پس از آن دانست.
کلیدواژه‌ها
فرامرزنامۀ بزرگ؛ فرامرزنامۀ کوچک؛ انتساب؛ قدمت اثر؛ تلفّظ‌های کهن
مراجع
  1. آیدنلو، سجّاد، 1383، «بررسی فرامرزنامه»، نشریۀ نامۀ پارسی، ش 33، صص 175- 198.
  2. آیدنلو، سجّاد، 1388، متون منظوم پهلوانی، تهران: انتشارات سمت.
  3. آیدنلو، سجّاد، 1397، «نقد و تحلیل تصحیح شبرنگ‌نامه»، پژوهش‌نامۀ انتقادی متون، شمارۀ 54، صص 1- 29.
  4. ایمانی، علی، 1393، بیت‌یاب شاهنامۀ فردوسی، با همکاری خدیجه خسروی، تهران: مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.
  5. تتوی، قاضی احمد و آصف خان قزوینی، 1382، تاریخ الفی، به تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  6. حسن‌دوست، محمّد، 1393، فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  7. خالقی مطلق، 1396، واژه‌نامۀ شاهنامه، به کوشش فاطمه مهری و گلاله هنری، تهران: سخن.
  8. دهخدا، علی‌اکبر و همکاران، 1377، لغت‌نامه، دورۀ جدید، تهران: دانشگاه تهران.
  9. رضایی جواهری، علی، 1396، بیت‌نمای شاهنامۀ فردوسی، تهران: انتشارات اطّلاعات.
  10. سپهر، محمّدتقی، 1383، براهین العجم، به کوشش جعفر شهیدی، تهران: داشگاه تهران.
  11. سروری، محمّدقاسم کاشانی مجمع الفرس، 1338- 1341، به کوشش محمّد دبیرسیاقی، تهران: انتشارات علمی.
  12. سعدی، 1381، بوستان، به تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: خوارزمی.
  13. صفا، ذبیح‌اللّه، 1363، حماسه‌سرایی در ایران، تهران: اتشارات امیرکبیر.
  14. طرسوسی، ابوطاهر، 1389، داراب‌نامه، به کوشش ذبیح اللّه صفا، تهران: علمی و فرهنگی.
  15. عبدالرزاق سمرقندی، 1372، مطلع سعدین و مجمع بحرین، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
  16. عطّار، فریدالدین، 1341، دیوان، به تصحیح محمّدتقی تفضّلی، تهران: انتشارت علمی و فرهنگی.
  17. عطّار، فریدالدین، 1375، دیوان، به تصحیح سعید نفیسی، تهران: انتشارات کتابخانۀ سنائی.
  18. عطّار، فریدالدین، 1392، دیوان، به تصحیح مهدی مداینی و مهران افشاری، با همکاری و نظارت علیرضا امامی، تهران: نشر چرخ.
  19. عیدگاه طرقبه‌ای، وحید، 1399، تلفّظ در شعر کهن فارسی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار.
  20. عیدگاه طرقبه‌ای، وحید، 1400، «درنگی بر رباعیات خیّام و خیّامانه‌های پارسی»، فصل کتاب، سال اوّل، ش 1، صص 5- 16.
  21. فرامرزنامه، 1382، به تصحیح مجید سرمدی، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
  22. فرامرزنامۀ بزرگ، 1394، به کوشش ماریولین فان زوتفن و ابوالفضل خطیبی، تهران، انتشارات سخن.
  23. فرامرزنامۀ کوچک {به نادرست منسوب به رفیع‌الدین مرزبان}، 1399، به تصحیح ابولفضل خطیبی و رضا غفوری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار.
  24. فردوسی، ابوالقاسم، ۱۳۸۶، شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی.
  25. فردوسی، ابوالقاسم، 1394، شاهنامه، به تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران: انتشارات سخن.
  26. مادح، قاسم، 1380، جهانگیرنامه، به تصحیح ضیاءالدین سجّادی، تهران: مؤسّسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه تهران و دانشگاه مک‌گیل.
  27. مختاری، 1397، شهریارنامه، به تصحیح رضا غفوری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، با همکاری نشر سخن.
  28. منوچهری دامغانی، 1390، دیوان، به تصحیح محمّد دبیرسیاقی، تهران: انتشارات زوّار.
  29. نحوی، اکبر، 1380، «ناگفته‌هایی دربارۀ برزونامه»، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد، دورۀ 34، شمارۀ 1- 2، صص 371- 388.
  30. نحوی، اکبر، 1381، «ملاحظاتی دربارۀ فرامرزنامه و سرایندۀ آن»، مجلّۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شمارۀ پیاپی 1008، صص 119- 136.
  31. نظامی گنجه‌ای، 1383، مخزن الأسرار، به تصحیح وحید دستگردی، به کوشش سعید حمیدیان، تهران: نشر قطره.
  32. نظامی گنجه‌ای، 1384، خسرو و شیرین، به تصحیح وحید دستگردی، به کوشش سعید حمیدیان، تهران: نشر قطره.
  33. نفیسی، سعید، 1320، جستجو در احوال و آثار فریدالدین عطّار نیشابوری، تهران: کتابفروشی و چاپخانۀ اقبال.
  34. van Zutphen, Marjolijn, 2014: Faramarz The Sistani Hero, Leiden, Brill.
  35. http://dx.doi.org/10.22034/perlit.2022.50431.3278
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 487
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 439


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب