دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,361
تعداد مقالات16,732
تعداد مشاهده مقاله53,988,215
تعداد دریافت فایل اصل مقاله16,675,404
حاتمی, زهرا. (1400). سیمای پادشاه و شاهزادگان قاجاری در رمان تاریخی آقا محمدخان قاجار نوشته حسینقلی میرزا سالور (عمادالسلطنه). سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(29), 57-72. doi: 10.22034/jiiph.2021.46909.2221
زهرا حاتمی. "سیمای پادشاه و شاهزادگان قاجاری در رمان تاریخی آقا محمدخان قاجار نوشته حسینقلی میرزا سالور (عمادالسلطنه)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 29, 1400, 57-72. doi: 10.22034/jiiph.2021.46909.2221
حاتمی, زهرا. (1400). 'سیمای پادشاه و شاهزادگان قاجاری در رمان تاریخی آقا محمدخان قاجار نوشته حسینقلی میرزا سالور (عمادالسلطنه)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(29), pp. 57-72. doi: 10.22034/jiiph.2021.46909.2221
حاتمی, زهرا. سیمای پادشاه و شاهزادگان قاجاری در رمان تاریخی آقا محمدخان قاجار نوشته حسینقلی میرزا سالور (عمادالسلطنه). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 12(29): 57-72. doi: 10.22034/jiiph.2021.46909.2221

سیمای پادشاه و شاهزادگان قاجاری در رمان تاریخی آقا محمدخان قاجار نوشته حسینقلی میرزا سالور (عمادالسلطنه)

فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام
مقاله 4، دوره 12، شماره 29، دی 1400، صفحه 57-72    اصل مقاله (487.66 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2021.46909.2221
نویسنده
زهرا حاتمی*
استادیار دانشگاه تهران
چکیده
رمان تاریخی شخصیت‌ها، رویدادها، زمان و مکان خود را از تاریخ به وام می‌گیرد. از این رو می‌توان از آن به‌مثابۀ وسیله و ابزاری جهت شناخت ذهنیت تاریخی نویسنده و گفتمان حاکم بر زمانه او استفاده کرد. این مقاله با بررسی رمان تاریخی آقا محمدخان اثر حسینقلی میرزا سالور (عمادالسلطنه) در پی پاسخ به این پرسش است که تاریخ دوره قاجاریه و حکمرانان و شاهزادگان این سلسله در این اثر داستانی چگونه تصویر شده‎اند و این تصویرسازی چه پیامی برای پژوهشگر کنونی دارد؟ فرضیه تحقیق حاضر آن است که برخلاف آنچه به‌مثابۀ کلیشه‌ای عمومی پذیرفته شده است که سیاه نمایی درباره قاجارها در دوره پهلوی صورت گرفته است، منابعی چون کتاب عمادالسلطنه نشان می‌دهد که این دیدگاه سابقه‌ای قدیم‌تر داشته و حتی از طرف نویسندگانی با تبار قاجاری نیز پذیرفته شده بوده است. این میراثی بود که به دوره بعد منتقل شد.

واژگان کلیدی: «رمان تاریخی»، «قاجاریه»، «عمادالسلطنه»، «پهلوی»، «آقامحمدخان قاجار»
کلیدواژه‌ها
رمان تاریخی؛ قاجاریه؛ عمادالسلطنه؛ پهلوی؛ آقا محمدخان قاجار
مراجع
منابع کتا ب ها

  • آرین‎پور، یحیی (1374)، از صبا تا نیما: تاریخ 150 سال ادب فارسی، تهران، زوار.
  • اورسل، ارنست (1382)، سفرنامه قفقاز و ایران، ترجمه علی‎اصغر سعیدی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • بارنز، آلکس (1373) سفرنامه بارنز؛ سفر به ایران در عهد فتحعلی‌شاه قاجار، ترجمه حسن سلطانی‎فر، تهران، آستان قدس رضوی.
  • بن تان، اگوست (1354)، سفرنامه بن تان، ترجمه منصوره اتحادیه (نظام مافی)، تهران، سپهر.
  • پارسانسب (غلام)، محمد (1390)، نظریه و نقد رمان تاریخی فارسی (1248-1332)، تهران، چشمه.
  • چرچیل، جورج پرسی (1369)، فرهنگ رجال قاجار، ترجمه غلامحسین میرزاصالح، تهران، زرین.
  • دروویل، گاسپار (1387)، سفرنامه دروویل، ترجمه جواد محیی، تهران، گوتنبرگ.
  • دوکوتزبوئه، موریس (1365)، مسافرت به ایران؛ دوران فتحعلی شاه قاجار، ترجمه محمود هدایت، تهران، سازمان انتشارات جاویدان.
  • دیالافوآ، ژان (1393)، از قفقاز تا پرسپولیس، ترجمه محمد مجلسی، تهران، دنیای نو.
  • ژوبر، آ. پ (1322)، مسافرت به ارمنستان و ایران، ترجمه محمود هدایت، تهران، تابان.
  • سالور (عمادالسلطنه)، حسینقلی میرزا (1390)، آقا محمدخان قاجار، به اهتمام مسعود سالور، تهران، نشر تاریخ ایران.
  • سپهران، کامران (1381)، ردّپای تزلزل؛ رمان تاریخی ایران 1320-1300، تهران، شیرازه.
  • فیودورکوف (1372)، سفرنامه بارون فیودورکوف، ترجمه اسکندر ذبیحیان، تهران، فکر روز.
  • عاقلی، باقر (1381)، خاندان‎های حکومتگر در ایران، تهران، علم.
  • عضدالدوله، احمد میرزا (1362)، تاریخ عضدی، تهران، سرو.
  • غلام، محمد (1381)، رمان تاریخی؛ سیر و نقد و تحلیل رمان‎های تاریخی فارسی 1284-1332، تهران، چشمه.
  • کوهمره (امیر)، زین‎العابدین (1384)، رساله تدابیر شاه و وزیر در احوالات آقا محمدخان قاجار و وزیر او حاج ابراهیم خان کلانتر اعتمادالدوله، تصحیح مهین‎دخت حاجیان‎پور (همبلی)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
  • لوکاچ، گئورگ (1388)، رمان تاریخی، ترجمه شاپور بهیان، تهران، اختران.
  • هاوتورن، جرمی (1394)، پیش‎درآمدی بر شناخت رمان، ترجمه شاپور بهیان، تهران، چشمه.
  • هدایت، رضاقلی خان (1380)، روضه‎الصفای ناصری، تصحیح جمشید کیانفر، تهران، اساطیر.
مقاله‎ها

  • ایبزامز، م. ﻫ، «مروری بر تاریخچه رمان» در کتاب رمان چیست، ترجمه و نگارش محسن سلیمانی، تهران، برگ، 1366.
  • پارسی‎نژاد شیرازی، کامران، «رسالت واقعی رمان تاریخی»، ادبیات داستانی، شماره 76-75، 1382.
  • حاتمی، زهرا، «شرح خواستگاری‎ها و ازدواج‎های عمادالسلطنه»، پیام بهارستان، دوره 2، سال 11، شماره 33، 1398.
  • دستغیب، عبدالعلی، «نقد و نظر: نخستین رمان و رمان‎نویس تاریخی ادبیات معاصر فارسی»، کیهان فرهنگی، شماره 268، 1387.
  • علیپور گسکری، بهناز، «رمان تاریخی و دو رویکرد مکمل»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شماره 67، 1382.
  • غلام، محمد، «نقش ترجمه در پیدایش رمان تاریخی در ایران»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم، شماره 32، 1380.
  • غلام، محمد، «سیری در رمان‎های تاریخی فارسی»، رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شماره 66، 1382.
  • لور، کاترین، «رمان چیست؟»، ترجمه محمدرضا قلیچ‎خانی، بیدار، شماره 7، 1380.
  • مسعودنیا، حسین و عاطفه فروغی، «بازتاب تحولات سیاسی و اجتماعی دوره پهلوی اول در رمان‎های تاریخی و اجتماعی این دوره 1300-1320»، پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی، سال اول، شماره 1، 1391.
  • نیکیتین، ب، مقاله «رمان تاریخی در ادبیات فارسی کنونی»، نامه فرهنگستان، شماره 30، 1385.
  • ولی‎نیا، بهارک و ابراهیم محمدی، «نوع‎شناسی تطبیقی رمان تاریخی فارسی و عربی از سر والتر اسکات انگلیسی و جرجی زیدان تا محمدباقر میرزا خسروی کرمانشاهی»، کاوش‎نامه ادبیات تطبیقی، سال سوم، شماره 11، 1392.
مصاحبه‎ها

  • پرستش، شهرام و بهزاد دوران و محمد غلام، سرنوشت رمان تاریخی در ایران، مصاحبه با کامران سپهران، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شماره 78، 1383.
  • دهباشی، علی، «نقد ادبی: رمان تاریخی به‌مثابۀ ژانر ادبی»، مصاحبه با سید جواد اشرف، بخارا، شماره 126، 1381.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 443
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 349


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب