دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,361
تعداد مقالات16,732
تعداد مشاهده مقاله53,985,398
تعداد دریافت فایل اصل مقاله16,670,401
عباسی, مراد, فروغی, فضل الله. (1400). بازاندیشی مقایسه‌ای دو نظریه «سبب مقدم درتأثیر» و «سبب اقوی ازمباشر» درحقوق کیفری ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(24), 81-104. doi: 10.22034/law.2021.37061.2475
مراد عباسی; فضل الله فروغی. "بازاندیشی مقایسه‌ای دو نظریه «سبب مقدم درتأثیر» و «سبب اقوی ازمباشر» درحقوق کیفری ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 24, 1400, 81-104. doi: 10.22034/law.2021.37061.2475
عباسی, مراد, فروغی, فضل الله. (1400). 'بازاندیشی مقایسه‌ای دو نظریه «سبب مقدم درتأثیر» و «سبب اقوی ازمباشر» درحقوق کیفری ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(24), pp. 81-104. doi: 10.22034/law.2021.37061.2475
عباسی, مراد, فروغی, فضل الله. بازاندیشی مقایسه‌ای دو نظریه «سبب مقدم درتأثیر» و «سبب اقوی ازمباشر» درحقوق کیفری ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 12(24): 81-104. doi: 10.22034/law.2021.37061.2475

بازاندیشی مقایسه‌ای دو نظریه «سبب مقدم درتأثیر» و «سبب اقوی ازمباشر» درحقوق کیفری ایران

مطالعات حقوق تطبیقی معاصر
مقاله 4، دوره 12، شماره 24، مهر 1400، صفحه 81-104    اصل مقاله (491.27 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/law.2021.37061.2475
نویسندگان
مراد عباسی* 1؛ فضل الله فروغی2
1استادیار دانشگاه علوم انتظامی امین
2دانشیار دانشگاه شیراز
چکیده
اجتماع طولی عوامل به دو حالتِ اجتماع « سبب و مباشر » و « اجتماع اسباب » قابل تصور است. حقوقدانان اسلامی، برای شناخت عاملِ ضامن در صورتی که آن عامل«سبب» باشد، به نظریه‌ های مختلفی از جمله دون ظریه مشهورِ « سبب اقوی از مباشر » و « سبب مقدم در تأثیر » استناد کرده‌اند. به دلیل عدم تبیین معیار روشن برای استناد به این دو نظریه در جایگاه مشخص و واقعی هر یک، شاهد نوعی تداخل در کاربرد این دون ظریه هستیم تا جایی که دادرسان در پرونده‌ هایی که از لحاظ مبانی مشترک‌ اند، با تمسک به این دو نظریه، گاهی حکم به ضمان « سبب اقوی از مباشر » و گاهی « سبب مقدم در تأثیر » می‌ دهند. مقاله حاضر در پی بررسی مبانی و دلایل استنادیِ هر یک از این دو نظریه، جایگاه واقعی این دو را تبیین و در نهایت به این نتیجه می‌ رسد که رابطه آنها به صورت « عموم و خصوص مطلق » بوده و « سبب مقدم در تأثیر » ، همان «سبب اقوی» است. از این رو ، می‌توان گفت که در دونظریه مذکور ملاک و معیار ضمان، اقوائیت است که با وجود نظریه«عامل اقوی» ضرورتی به استناد«سبب مقدم درتأثیر» نیست.
کلیدواژه‌ها
سبب؛ مباشر؛ شرط؛ رابطه استناد؛ اجتماع طولی
مراجع
الف) فارسی

- کتاب‌ها

  1. پاد، ابراهیم، حقوق جزای اختصاصی، (تهران: بی‌‌نا، چ 3، 1352).
  2. ریاحی، جواد، تفاهم عرفی در رابطۀ استناد، ( شیراز ،دانشگاه شیراز، 1386)
  3. صادقی، محمدهادی، حقوق جزای اختصاصی «1» (جرائم علیه اشخاص)، (تهران: نشر میزان، چ 20، 1393).
  4. کاشانی، محمود، جزوۀ درسی حقوق مدنی (الزامات غیرقراردادی)، (تهران: دانشگاه شهید بهشتی، 1374).
  5. نوربها، رضا، زمینه حقوق جزای عمومی، (تهران: گنج دانش، چ 27، 1388).
- مقالات

  1. اردبیلی، محمدعلی و فروتن، مصطفی، «فاعل معنوی در حقوق کیفری ایران»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ش 73 (1395).
  2. حاجی‌نوری، غلامرضا، «بازخوانی ضمان قهری به هنگام اجتماع سبب و مباشر»، فصلنامۀ حقوق، ش 1 (1393).
  3. حاجی‌نوری، غلامرضا، «مطالعۀ تطبیقی رهیافت‌‌‌‌‌‌‌‌های سببیت در مسئولیت مدنی»، دوفصلنامۀ فقه و حقوق اسلامی، ش 1 (1389).
  4. صادقی، محمدهادی، «اجتماع اسباب در قانون‌ مجازات ‌اسلامی 1392»، دوفصلنامۀ آموزه‌‌‌‌‌‌‌‌های حقوق کیفری، ش 6 (1392).
  5. صادقی، محمدهادی، «اجتماع سبب و مباشر در قانون ‌مجازات ‌اسلامی 1392»، فصلنامۀ مطالعات حقوقی، ش 2 (1393).
  6. قاسم‌زاده، سید مرتضی، «مفهوم غیرقانونی‌بودن یا ناهنجاری فعل زیان‌بار»، فصلنامۀ دیدگاه‌های حقوق قضایی، ش 13 و 14 (1378).
  7. قیاسی، جلال‌الدین، «تساوی سبب و مباشر در حالت تقصیر طرفین»، فصلنامۀ فقه و حقوق، ش 12 (1386).
  8. لطفی، اسدالله، «مبانی فقهی حقوقی اسباب در مسئولیت مدنی»، فصلنامۀ پژوهش‌های فقهی، ش 2 (1393).
  9. محمدخانی، عباس، «نقدی بر یک رأی در خصوص سبب اقوی از مباشر»، فصلنامۀ حقوقی دادگستری، ش 70 (1389).
  10. میرحسینی، سید احمد و آب‌سواران، حسن، «بازپژوهی قاعدۀ تسبیب و نقد قوانین آن»، دوفصلنامۀ آموزه‌‌‌‌‌‌‌‌های حقوق مدنی، ش 10 (1393).
  11. میرشکاری، عباس، «بررسی مفهومی و مصداقی سبب و شرط در حقوق مدنی»، ماهنامۀ کانون، ش 113 (بی ‌تا).
  12. هاشمی، سید احمدعلی، «اسباب متعدد در مسئولیت مدنی»، دوفصلنامۀ دانش حقوق مدنی، ش 2 (1392).
ب) عربی

  1. ابن البراج، المهذب، ج 2، (بی‌‌جا: مؤسسۀ نشر اسلامی، 1406 ق).
  2. ابن العلامه، ایضاح الفوائد، ج 4، (بی‌‌جا: مؤسسۀ اسماعیلیان، 1389 ق).
  3. ابن رجب، احمد، قواعد ابن رجب، (بی‌‌جا: دارالکتب العلمیه، بی ‌تا).
  4. انصاری، زکریا، فتح الوهاب، ج 1، (بی‌جا: دارالکتب العلمیه، چ 1، 1418 ق).
  5. حر عاملی، محمدبن ‌حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، (قم: مؤسسۀ آل‌البیت لإحیاء التراث، چ 2، 1372 ق).
  6. خوئی، سیدابوالقاسم، مبانی تکمله المنهاج، (قم: مؤسسۀ إحیاء آثار الإمام الخوئی، چ 3، 1428 ق).
  7. خوئی، سید ابوالقاسم، مصباح الفقاهه فی المعاملات، ج 5، (بی‌‌جا: دارالکتب العلمیه، 1378 ق).
  8. رازی،‌ محمدتقی، هدایه المسترشدین، ج 2، (بی‌‌جا: مؤسسۀ نشر، بی‌‌تا).
  9. رشتی، میرزا حبیب‌الله، الإجارة، (بی‌‌جا: چاپ سنگی، 1389).
  10. سراج، محمداحمد، ضمان العدوان فی فقه الاسلامی، (قاهره: دارالثقافه النشر و التوزیع، 1410 ق).
  11. شربینی، محمد‌بن ‌احمد، الاقناع فی حل الفاظ ابی شجاع، ج 1، (بی‌‌جا: دارالمعرفه، بی ‌تا).
  12. شهید اوّل، غایه المراد فی شرح نکت الارشاد، ج 2، (قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1379).
  13. شهید ثانی، زین‌الدین‌بن ‌علی‌بن ‌احمد عاملی، مسالک الأفهام، ج 15، (قم: مؤسسة المعارف الاسلامیة، چ 1، 1416 ق).
  14. علامه‌ حلی، جمال‌الدین، تحریر الاحکام، ج 5، (قم: مؤسسۀ امام صادق (ع) ، 1422 ق).
  15. علامه ‌حلی، جمال‌الدین، تذکرة الفقهاء، (تهران: المکتبة المرتضویة، چ 1،1420 ق).
  16. فاضل ‌هندی، کشف اللثام، ج 2، (قم: نشر کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1406 ق).
  17. مراغی، میرفتاح، العناوین، ج 1، (قم: نشر اسلامی، 1380).
  18. موسوی‌بجنوردی، میرزاحسن، القواعد الفقهیة، (قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان، چ 2، 1413 ق).
  19. موسوی‌خمینی، سید روح‌الله، تحریر الوسیله، (قم: مؤسسۀ مطبوعاتی دارالعلم، چ 2، 1414 ق).
  20. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام، ج 41 و 42، (تهران: المکتبة الإسلامیة، چ 6، 1404 ق).
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 2,923
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,036


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب