تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,323 |
تعداد مقالات | 16,270 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,954,022 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,624,700 |
روشی برای انتخاب گونههای گیاهی مناسب در مهار فرسایش شیاری و آبکندی در جنوب استان اردبیل | ||
دانش آب و خاک | ||
مقاله 9، دوره 32، شماره 4، دی 1401، صفحه 117-133 اصل مقاله (745.34 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ws.2021.41467.2373 | ||
نویسندگان | ||
رضا طلایی* 1؛ یونس رستمی کیا2؛ فرزانه عظیمی مطعم3؛ علی جعفری اردکانی4؛ حمیدرضا پیروان5 | ||
1استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
2استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج | ||
3کارشناس ارشد، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج | ||
4مربی پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
5دانشیارپژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در این تحقیق روشی جهت ارزیابی توانایی گیاهان در مهار فرسایش شیاری وآبکندی در جنوب استان اردبیل معرفی شده است. توانایی گیاهان برای مهار جریان متمرکز فرسایشی براساس یک تحلیل چند معیاری تعیین شد. پنج شاخص به نامهای تراکم ساقهای (SD)، توانایی ریشهی گیاه در کاهش فرسایش خاک سطحی در مقابل جریان تمرکز یافته فرسایشی (RSD)، توانایی ایجاد مانع در مقابل رسوبات (SOP)، شاخص سفتی گیاه (MEI) و چسبندگی ریشه (Cr) برای 36 گیاه بومی محاسبه گردید (28/0–10-4×216/1SD=، 1076/10- 42- 10×6/3RSD=، 988/0- 00082/0SOP=، 471/53- 10-6×69/1MEI=، 62/34 - 10-4×432/5Cr=). مقادیر تراکم ساقهای (SD) بین 26/0 تا 28 درصد تغییر میکند. دو گونهی کلاه میرحسن و علف بره بیشترین تراکم ساقهای را دارند. این گونههای گیاهی کوچک در فصل بهار و تابستان پوشش خوبی روی زمین ایجاد میکنند. مقادیر توانایی ایجاد مانع در مقابل رسوبات (SOP) بین 00128/0 تا 988/0 متر بر متر است. گیاهان دغدغک، ملیکای بلند، علف بره، گل ماهور و بادام کوهی دارای حداکثر توانایی ایجاد مانع در مقابل رواناب هستند. مقادیر شاخص سفتی گیاه (MEI) نشان میدهد گونههای دغدغک، بادام کوهی، گز، علف شور و سماق مقاومت خمشی زیادی در مقابل نیروی برشی دارند (19/5 – 626/34 نیوتن). گیاهانی مانند بادام کوهی، شیرین بیان و زلف پیردائمی با مقادیر10-24×68/6 تا 10-42×6/3 برای شاخص RSD توانایی بالایی در کاهش فرسایش در مقابل جریان متمرکز فرسایشی دارند. کاشت ترکیبی گونههای گیاهی مختلف برای مهار فرسایش میتواند بسیار موثر باشد. نتایج در نواحی همجوار منطقه و در اقلیمهای مشابه نیمهخشک و خشک سرد نیز میتواند مورد استفاده قرار گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
اردبیل؛ توانایی؛ شاخص؛ فرسایش؛ گونه های گیاهی | ||
مراجع | ||
Abbasi A and Malek Nezhad Yazdi M, 2013. Experimental study of the effect of geometric characteristics of direct permeable and T-shaped gutters on the scour around them. Journal of Irrigation and Water Engineering 2(8): 95-107 (In Persian with English abstract).
Daneshfaraz R, Bagheri Y, Ghaderi A and Ghahremanzadeh A, 2015. An analysis of flowing pattern around T-shaped spur sike at 90° arc, based on fluent and Flow-3D models. International Bulletin of Water Resources & Development 3(3): 1-9.
Hiroshi T, Nakagawa H, Kawaike K and Zhang H, 2008. Flow and sediment transport around impermeable or permeable groins. Journal of Hydraulic Engineering, ASCE 52 26(3): 175-180.
Mehraeen M, Noorbakhsh M and Ghodsian M, 2015. Investigation of turbulent flow field around submerged T-shaped breakwater. Civil Scientific-Research Journal 15(3): 171-178 (In Persian with English abstract).
Nayyer S, Farzin S, Karami H and Rostami M, 2019. A numerical and experimental investigation of the effects of combination of spur dikes in series on a flow field. Journal of the Brazilian Society of Mechanical Sciences and Engineering 41(256): 1-11.
Neveen BA, 2011. The effect of inclined groins on the flow. Water Resources and Environmental Engineering 3(8): 167-175.
Nabi Bakhsh S, Dehghani A, Zahiri A and Hesam M, 2010. Numerical simulation of the scour around the tilted head groyne. In Proceedings of the 6th National Conference on Watershed Management Science and Engineering and 4th National Conference on Erosion and Sedimentology, 28 April Mazandaran, Noor, Iran (In Persian with English abstract).
Rezaei A and Fazli M, 2018. Experimental study of flow pattern and scouring around the gabion T-shaped groyne with different porosity percentage of wing and body. Master Thesis in Civil Engineering in Hydraulic Structures, Faculty of Engineering, Bu Ali University (In Persian with English abstract).
Sharma K and Mohapatra KP 2012. Separation zone in flow past a spur dyke on rigid bed meandering channel. Journal of Hydraulic Engineering, ASCE 138(10): 897-901.
Vaghefi M, Ghodsian M and Salehi Neyshabouri SAA, 2009. Experimental study on scouring around single T-Shape spur dike on a 90 degree Bend. Journal of Iran-Water Resources Research 4(3): 57-69. (In Persian with English abstract).
Zange H, Nakagawa H and Mizutani H, 2012. Bed morphology and grain size characteristics around a spur dyke. International Journal of Sediment Research 27: 141-157. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 460 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 239 |