تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,911 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,180,809 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,958,602 |
مقایسه اثربخشی رویکرد نظریه انتخاب و رویکرد پذیرش و تعهد بر ابعاد پردازش هیجانی، تصویر بدنی و نمایه توده چربی بدن (FMI) در زنان دچار اضافه وزن | ||
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
مقاله 22، دوره 17، شماره 65، خرداد 1401، صفحه 228-238 اصل مقاله (668.62 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jmpr.2022.13664 | ||
نویسندگان | ||
مهسا قربانی* 1؛ عزت الله کردمیرزا نیکوزاده2؛ احمد علی پور3 | ||
1دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
2دانشیار روانشناسی سلامت، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
3استاد روانشناسی سلامت، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
اضافه وزن یک مشکل روانی- فیزیولوژیک میباشد که با طیف وسیعی از پیامدهای منفی همراه است و در بروز و تشدید آن علاوه بر عوامل زیستی و خطرساز جسمی، عوامل روانی نیز نقش بسزایی دارند. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی رویکرد نظریه انتخاب و رویکرد پذیرش و تعهد بر ابعاد پردازش هیجانی، تصویر بدنی و نمایه توده چربی بدن (FMI) در زنان دچار اضافه وزن انجام شد. روش این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون سه گروهی بود. جامعه آماری را تمامی زنان دچار اضافه وزن شهر تهران تشکیل دادند که در نیمه نخست سال 1400 به مراکز خانه سلامت شهر تهران مراجعه کردند (2417=N). از بین آنان چند مرکز به طور تصادفی انتخاب شد و از بین مراکز انتخابی، 36 نفر بر اساس ملاکهای ورود انتخاب شدند و به طور تصادفی در سه گروه آزمایش 1، آزمایش 2 و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایشی اول، مداخله مبتنی بر نظریه انتخاب با رویکرد گلاسر (2010) در 12 جلسه 60 دقیقهای و گروه آزمایشی دوم، درمان پذیرش و تعهد با رویکرد هیز و همکاران (2013) در 12 جلسه 60 دقیقهای دریافت کردند. ابزارهای پژوهش، مقیاس پردازش هیجانی باکر و همکاران (2010)، پرسشنامه ترس از تصویر بدنی لیتلتون و همکاران (2005) بود. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS-25 و با روش تحلیل کواریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی LSD مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند در ابعاد سرکوبی، تجربه هیجانی ناخوشایند، نشانههای هیجانی پردازش، اجتناب ،کنترل هیجانی، نارضایتی و خجالت از ظاهر خود و نمایه توده چربی بدن بین گروههای آزمایش و گروه کنترل تفاوت معنیدار وجود دارد (P<0/05). همچنین آزمون تعقیبی LSD حاکی از آن بود که جهت بهبود ابعاد پردازش هیجانی، مداخله مبتنی بر نظریه انتخاب نسبت به درمان پذیرش و تعهد اثربخشی بیشتری داشته است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر استفاده از درمانهای نوین موج سوم میتواند در ارتقای وضعیت روانشناختی زنان دچار اضافه وزن، کارآمد باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
نظریه انتخاب؛ پذیرش و تعهد؛ پردازش هیجانی؛ تصویر بدنی؛ نمایه توده چربی بدن | ||
مراجع | ||
اشرفی، سحر؛ بحرینیان، عبدالمجید؛ علیزاده، کبری و دلاور، علی (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پرخوری عضبی زنان دارای اضافه وزن. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 18(2)، 191-182.
اکبری، محمد و صیادپور، زهره (1397). نقش نارسایی هیجانی و نشخوار فکری در پیشبینی رضایت از زندگی مبتلایان به چاقی. فصلنامه روانشناسی تحولی، 15(57)، 69-59.
انتظاری، سمیه و علوی زاده، محمدرضا. (1391). رابطه بین ترس از بدریختی بدن و انگارهپردازی خودکشی در بین زنان و مردان مراجعهکننده به کلینیکهای پوست، مو و وزن شهر تهران. مجله علمی پزشکی جندی شاپور.
آگاه هریس، مژگان؛ علیپور، احمد؛ جانبزرگی، مسعود؛ موسوی، الهام و نوحی، شهناز. (1391). مقایسه اثربخشی گروهدرمانگری مبتنی بر اصلاح سبک زندگی و گروهدرمانگری شناختی بر مدیریت وزن و ارتقای کیفیت زندگی زنان دارای اضافه وزن. فصلنامه روانشناسی سلامت، 11(1)، 81-75.
باباخانلو، اشرف؛ حقایق، عباس؛ مرادیمنش، فردین و دهقانی، اکرم. (1399). خوردن هیجانی و خودشفقتورزی در افراد فربه: نقش واسطهای پردازش هیجانی. فصلنامه روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 17(66)، 205-216.
بنی طرفی، مریم و همایی، رضوان. (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تمایزیافتگی خود، نگرانی از بدریختی بدن و ارزیابی منفی در زنان مراجعهکننده به مراکز زیبایی. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 7(5)، 144-130.
پارسامنش، فریبا؛ کراسکسان، آدیس؛ حکمی، محمد و احدی، حسن. (1396). اثربخشی مدل تنظیم هیجان گروس بر تحمل آشفتگی هیجانی و پرخوری هیجانی. فصلنامه روشها و مدلهای روانشناختی، 8(3)، 52-23.
خدابخش، محمدرضا و کیانی، فریبا. (1395) نقش واسطهای مشکلات تنظیم هیجان در رابطه ناگویی خلقی با رفتارهای خوردن آشفته در بین دانشجویان دانشگاه علامه طاطبایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 10(2)، 51-44.
رضوی، زهرا؛ یدری مقدم، رشید؛ وحیدینیا، علیاصغر؛ محمدی، یونس، کاویانیفرد، امین؛ جاهداری، احمد؛ حاتمی، الهام و کاویانی، الهام. (1399). تأثیر اصلاح عادات رژیم غذایی و فعالیت فیزیکی در درمان اضافه وزن و چاقی در کودکان مبتلا به اضافه وزن و چاقی. مجله علمی پژوهان، 18(4)، 53-46.
سلوک، سمانه (1399). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر نظریه انتخاب گلاسر و درمان پذیرش و تعهد بر امید به زندگی و تابآوری زنان سرپرست خانوار شهر تهران. مجله پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری، 5(46)، 27-12.
طوافی، مارال؛ حاتمی، محمد؛ احدی، حسن و صرافیزاده، سارا. (1398). مقایسه اثربخشی آموزش گروهی نظمجویی و درمان شناختی- رفتاری در کاهش وسوسه خوردن در افراد مبتلا به پرخوری هیجانی و دارای اضافه وزن. فصلنامه پرستار و پزشک در رزم، 7(25)، 12-5.
فنایی، سعیده و سجادیان، ایلناز (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب تجربی افراد دارای اضافه وزن و چاقی. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 14(2)، 153-146.
لطفی، صدیقه؛ ابوالقاسمی، عباس و نریمانی، محمد. (1396). مقایسه پردازش هیجانی و ترس از ارزیابیهای مثبت و منفی در زنان دارای فوبی اجتماعی و زنان عادی. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 14(53)، 111-101.
محمدی، نورالله و سجادینژاد، مرضیه سادات. (1388). ارزیابی شاخصهای روانسنجی پرسشنامه تصویر بدنی و آزمون مدل ارتباطی شاخص توده بدنی، نارضایتی از تصویر بدنی و عزت نفس در دختران نوجوان. مجله مطالعات روانشناختی، 3(1)، 99-83.
مهرینژاد، سیدابوالقاسم؛ فرح، اعظم و نوروزی، مهسا. (1395). مقایسه سوگیری توجه و سبکهای پردازش هیجانی در دانشجویان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، مبتلا به بدریختانگاری و غیرمبتلا. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 6(24)، 114-98.
نوریان، لیلی؛ آقایی، اصغر و قربانی، مریم (1394). اثربخشی درمان مبتنی بر خوردن هیجانی در زنان چاق. فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 16(2)، 23-15.
Baker, R., Thomas, S., Thomas, P. W., & Owens, M. (2007). Development of an emotional processing scale. Journal of Psychosomatic Research, 62(2), 167-178. Baker, R., Thomas, S., Thomas, P. W., Gower, P., Santonastaso, M., & Whittlesea, A. (2010). The Emotional Processing Scale: scale refinement and abridgement (EPS-25). Journal of psychosomatic research, 68(1), 83-88. Crocker, J., & Garcia, J. A. (2011). Self-esteem and the stigma of obesity Weight bias: Nature, consequences, and remedies, 165-174. Eisenmann, J. C, Heelan, K. A. & Welk, G. J. (2004). Assessing body composition among 3- to 8-year-old children: anthropometry, BIA, and DXA. Obesity Research; 12(10): 1633-40. Gelfand, L., Ervin, M. C., & Germ, S. R. (2018). Commentary: Pattern destabilization and emotional processing in cognitive therapy for personality disorders. Frontiers in psychology, 9, 1845. Glasser, W. (2003). Warning: Psychiatry can be hazardous to your mental health. HarperCollins Publishers. Glasser, W. (2010). Reality Therapy: A New Approach to Psychiatry. New York: Harper Collins Publication Glasser, W. (2019). Reality/Choice Theory. Contemporary Case Studies in School Counseling, 79. Hall, C. J., & Lane, A. M. (2015). Effects of rapid weight loss on mood and performance among amateur boxers. British journal of sports medicine, 35(6), 390-395. Hayes SC, Levin ME, Plumb-Vilardaga J, Villatte JL, Pistorello J. Acceptance and commitment therapy and contextual behavioral science: Examining the progress of a distinctive model of behavioral and cognitive therapy. Behavior therapy, 2013; 44(2): 180-198. Joynz; T, (2013), The impact of depression, anxiety, emotional eating and self-esteem on Obesity. Journal of Clinical Nutrition, 92(5):948-958. Lee, K. J., Park, J. L., & Yeon, S. (2021). The effects of extracorporeal shock wave therapy vs hand massage on serum lipids in overweight and obese women. Annals of Medicine and Surger. DOI: https://doi.org/10.1016/j.amsu.2021.01.005 Matłosz, P. (2021). Prevalence of Overweight, Obesity, Abdominal Obesity, and Obesity-Related Risk Factors in Polish Preschool Children: A Cross-Sectional Study. Journal of Clinical Medicine, 10, 70-90. Mocan, N. H., & Tekin, E. (2009). Obesity, self-esteem and wages (No. w15101). National Bureau of Economic Research. Roberts, R. E., & Duong, H. T. (2015). Does major depression affect risk for adolescent obesity? journal of affective disorders, 186, 162–167. Tomlinson, D. J., Erskine, R. M., Morse, C. I. & Onambélé, G. L. (2019). Body Fat Percentage, Body Mass Index, Fat Mass Index and the Ageing Bone: Their Singular and Combined Roles Linked to Physical Activity and Diet. Nutrients, 11, 195; doi:10.3390/nu11010195. Yu, S. (2019). Prevalence of Obesity and Associated Risk Factors and Cardiometabolic Comorbidities in Rural Northeast China. BioMed Research International, 19, doi.org/10.1155/2019/6509083 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 446 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 304 |