آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,361 |
| تعداد مقالات | 16,732 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,987,557 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,674,139 |
تحلیل فرایند بسط معنایی گفتمان در مخزن‌الاسرار نظامی (با تکیه‌بر نظریۀ روش سازی معنایی ونسان ژوو) | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 5، دوره 74، شماره 243، شهریور 1400، صفحه 93-111 اصل مقاله (509.22 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2021.47330.3133 | ||
| نویسنده | ||
| فضل الله خدادادی* | ||
| گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تعمق در بوطیقای روایتِ مخزن‌الاسرار نظامی نشان می‌دهد که کلیت ساختار این اثر، گفتمانی مشتمل بر بیست مقاله با موضوعات متنوع است که شاعر در هر مقاله برحسب گفتمانی اخلاقی- دینی به طرح موضوعاتی نظیر آفرینش، جایگاه انسان، ارزش سخن، بی‌اعتباری دنیا و...پرداخته است. از دیدگاه نشانه - معناشناسی آنچه در این گفتمان مهم به نظر می‌رسد، روش چینش و توسعۀ معنایی کلام شاعر است، چراکه در هر مقاله از کلیات شروع کرده و به‌تدریج – به‌خصوص در ابیات پایانی هر مقاله-، سخن خود را با هنرمندی به سمتی می‌برد که سپسِ آن حکایتی مرتبط با موضوع و معنای گفتمان مقاله می‌آورد و با این کار علاوه بر معنای تازه بخشیدن به گفتمان، بستری برای ایجاد بسط و اثبات معنایی گفتمان فراهم می‌آورد. هدف پژوهش حاضر تحلیل فرایند بسط و اثبات معنا در گفتمان مخزن‌الاسرار است، بنابراین نگارنده جهت اثبات ادعاها و همچنین علمی‌کردن نتایج کار، از نظریۀ «روش سازی معنایی» ونسان ژوو (1997) مدد گرفته است. نتایج پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی فراهم آمده نشان می‌دهد که نظامی در مخزن‌الاسرار در هر مقاله ابتدا اطلاعاتی کلی در یک گفتمان با فضای خاص می‌آورد، سپس با محدود کردن دامنۀ کلام، سخن خود را به حکایتی متصل می‌کند که مضمون آن با ارزیابی یک شخصیت داستانی، مؤید و بسط دهندۀ معنا و مضمون گفتمان در آن مقاله است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تولید معنا؛ بسط معنایی؛ روش سازی معنایی؛ مخزن‌الاسرار؛ ونسان ژوو | ||
| مراجع | ||
|
اکو، امبرتو. (1369)، «تحلیل ساختار ادبی»، ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی، مجلۀ کلک، ش9، صص: 26-34. انزابی‌نژاد، رضا. (1385)، گزیدۀ مخزن‌الاسرار، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور. بیکهام، جک. ام. (1388)، صحنه و ساختار در داستان، ترجمۀ پریسا خسروی سامانی، تهران: رسش. حق‌شناس، علی‌محمد. (1383)، «آزادی و رهایی در زبان و ادبیات»، مطالعات و تحقیقات ادبی، سال اول، ش3، صص: 39-58. داودی مقدم؛ فریده. (1393)، «تحلیل نشانه – معناشناسی گفتمان در قصۀ یوسف ع»، آموزه‌های قرآنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره20، صص: 175-192. ریپکا، یان. (1373)، تاریخ ادبیات ایران، ترجمۀ عیسی شهابی، تهران: علمی فرهنگی. ژوو، ونسان. (1394)، بوطیقای رمان، ترجمه نصرت حجازی، تهران: علمی فرهنگی شادروی‌منش، محمد و محمد محمودی. (1399)، «شکوفایی نقد ادبی در دهۀ بیست»، ادب پارسی معاصر، سال دهم، ش2، صص: 155-129. شعیری، حمیدرضا و ترانه وفایی. (1388)، راهی به نشانه- معناشناسی سیال با بررسی مورد ققنوس نیما؛ تهران: علمی و فرهنگی. شعیری،حمیدرضا و ترانه وفایی. (1383)، «معناشناسی تعامل»، فرهنگ اندیشه، ش12، صص:200-217. شعیری،حمیدرضا و ترانه وفایی. (1391)، مبانی معناشناسی نوین، تهران: سمت. شعیری، حمیدرضا و ترانه وفایی.(1395)، نشانه معناشناسی ادبیات، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. شعیری،حمیدرضا و ترانه وفایی. (1388)، «از نشانه‌شناسی ساختگرا تا نشانه- معناشناسی گفتمانی»، فصلنامه نقد ادبی، س2، ش8، صص33-51. عباسی، علی. (1393)، روایت‌شناسی کاربردی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. فلاح، ابراهیم و شفیع‌پور، سجاد. (1398)، «تحلیل روایت موسی و سامری بر پایۀ نشانه معناشناسی گفتمانی»، جستارهای زبانی، دوره10، ش1، صص25-50. مولانا، جلال‌الدین محمد. (1391)، مثنوی، به تصحیح کریم زمانی، تهران: اطلاعات. میرصادقی، جمال. (1382)، ادبیات داستانی، تهران: سخن. نظامی، یوسف بن الیاس. (1373)، کلیات نظامی، تهران: امیرکبیر. وود، مونیکا. (1388)، توصیف در داستان، ترجمۀ نیلوفر اربابی، تهران: رسش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 432 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 429 |
||