تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,323 |
تعداد مقالات | 16,270 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,953,246 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,624,137 |
پستمدرنیسم در شعر شمس لنگرودی | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 3، دوره 74، شماره 243، شهریور 1400، صفحه 47-67 اصل مقاله (522.65 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2021.39064.2767 | ||
نویسنده | ||
عباس باقی نژاد* | ||
دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ارومیه، ایران | ||
چکیده | ||
پستمدرنیسم پس از ظهور و ایجاد دگرگونی در ادبیات غرب، مورد توجه برخی نویسندگان و طیفی از شاعران معاصر فارسی قرار گرفت. شمس لنگرودی از شاعرانی است که پس از تجربههای زبانی مختلف که پیش و بعد از انقلاب از سرگذراند، به رویهای ساختارشکنانه و زبانی هنجارگریز روی آورد. تحت تأثیر این رویکرد، برخی مختصات در شعر لنگرودی ظهور یافت که با مختصات و مولفههای پستمدرنیسم همانندی و قرابت دارد. در این گفتار، شاخصههایی از شعر لنگرودی که با مولفههای پستمدرنیسم نزدیکی دارد و به نوعی نشانگر گرایش خودآگاه و ناخودآگاه این شاعر به پستمدرنیسم است، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یکی از این مولفهها، «عدم قطعیت» و تأکید بر نسبی بودن اجزا و عناصر کلام است که به نظر میرسد لنگرودی در مواردی از آن در جهت ساختارشکنی، عدم تجانس و نیز گسستِ معنایی استفاده کردهاست؛ دیگر، «تناقض» (پارادوکس) است که به عنوان شگردی برای تردیدزایی و تکثر معنا در شعر لنگرودی به کار رفته است؛ «عدم پیوستگی» مولفۀ دیگری از پستمدرنیسم است که در کلام لنگرودی در جهت ایجاد تردید و شگفتی در خواننده و به کنکاش و چالش ذهنی واداشتنِ او مورد استفاده قرار گرفته است؛ از مولفههای دیگر پستمدرنیسم که در شعر لنگرودی ظهوریافته، «تعلیق» است. تعلیق به صورت ترفندی برای ابهامآفرینی به کار گرفته شده تا به واسطۀ آن، انتقال پیام و کشف معنای قطعی کلام به تعویق افتد. | ||
کلیدواژهها | ||
پستمدرنیسم؛ زبان؛ شعر؛ لنگرودی؛ معنا | ||
مراجع | ||
آزبورن، پیتر. 1380. «مدرنیته: گذار از گذشته به حال». مدرنیته و مدرنیسم. ترجمه و تدوین حسینعلی نوروزی. تهران: نقش جهان. چاپ دوم.(63-78). احمد، اکبر. 1380. پستمدرنیسم و اسلام. پستمدرنیته و پستمدرنیسم: تعاریف، نظریهها و کاربستها. ترجمه و تدوین حسینعلی نوروزی. تهران: نقش جهان. چاپ دوم. (211-302). اسکراتن، راجر/ برادبری، ملکم. 1380. «مدرنیته و مدرنیسم: ریشهشناسی و مشخصههای نحوی». مدرنیته و مدرنیسم. ترجمه و تدوین حسینعلی نوروزی. تهران: نقش جهان. چاپ دوم. (85-94). اکو، امبرتو. 1387. «پسامدرنیسم، بازی زبان»، اثر لذتبخش. ادبیات پسامدرن، گزارش، نگرش، نقادی. تدوین و ترجمۀ پیام یزدانجو. تهران: مرکز. چاپ سوم. (117-122). الام، دایان. 1387. «رمانس پسامدرن». ادبیات پسامدرن، گزارش، نگرش، نقادی. تدوین و ترجمۀ پیام یزدانجو. تهران: مرکز. چاپ سوم. (261-274). بامن، زیگمون. 1380. «مدرنیته. مدرنیته و مدرنیسم». ترجمه و تدوین حسینعلی نوروزی. تهران: نقش جهان. چاپ دوم. (23-46). باباچاهی، علی. 1367. «موج سوم: تعریفی محو و معلق». ماهنامۀ آدینه. شمارۀ 23 و اردیبهشت. (21-23). باباچاهی، علی. 1377. گزارههای منفرد، بررسی انتقادی شعر امروز ایران. تهران: نارنج. چاپ اول. برتنز، یوهانس ویلم. 1388. نظریۀ ادبی. برگردان: فرزان سجودی. تهران: آهنگ دیگر. چاپ دوم. براهنی، رضا. 1370. «شعر، نتیجۀ عرقریزان عمیق...»، گفتوگو با رضا براهنی؛ اکبر اکسیر. ماهنامۀ دنیای سخن. شمارۀ 48. (16-23). براهنی، رضا. 1374. گزارش به نسل بیسن فردا. تهران: مرکز. چاپ اول. بهبهانی، بهبهانی. 1378. یاد بعضی نفرات. تهران: البرز. چاپ اول. بینیاز، فتحالله. 1392. درآمدی بر داستاننویسی و روایتشناسی. تهران: افراز. چاپ سوم. پارسینژاد، کامران. 1387. نقد ادبیات منطبق با حقیقت. تهران: خانه کتاب. چاپ اول. پاینده، حسین. 1388. نقد ادبی و دمکراسی. تهران: نیلوفر. چاپ دوم. تسلیمی، علی. 1387. گزارههایی در ادبیات معاصر ایران، شعر. تهران: اختران. چاپ دوم. تروتاندرسن، والتر. 1380. اینجا چه خبره- چند خبر پستمدرن... پستمدرنیته و پستمدرنیسم: تعاریف، نظریهها و کاربستها. ترجمه و تدوین حسینعلی نوروزی. تهران: نقش جهان. چاپ دوم. (95-104). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 400 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 500 |