تعداد نشریات | 41 |
تعداد شمارهها | 1,130 |
تعداد مقالات | 13,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 48,862,529 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,586,151 |
دلیر است و بینا دل و چربگوی زبانآوری پهلوانان شاهنامه با تکیه بر ادبیات باستانی ایران | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 1، دوره 74، شماره 243، شهریور 1400، صفحه 1-23 اصل مقاله (526.88 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2021.45543.3070 | ||
نویسندگان | ||
عباس آذرانداز ![]() | ||
1پژوهشگر پژوهشکدۀ فرهنگ اسلام و ایران، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران | ||
2استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران | ||
چکیده | ||
«زبانآوری» یا «سخنوری» شخصیتهای اسطورهای و حماسی پیشینهای دیرینه در ادبیات ایران دارد. فردوسی بسیاری از شخصیتهای شاهنامه را با صفاتی چون «گوینده»، «سخنور»، «چربزبان»، »چربگوی» و «گشادهزبان» معرفی کرده است و آنها را با این صفات ستوده است. برخی اصطلاحات ادبی چون «سخن شیرین» و «زبان شیوا» دقیقاً در اوستا کاربرد داشته و به زبان فارسی رسیده و برخی نیز چون ویاخَنه، صفت مهر در مهریشت به معنای سخنوری و زبانآوری، تنها به شکل مهجورِ گیاخن در شعر رودکی و برخی لغتنامههای فارسی چون لغت فُرس اسدی به کار رفته و استمرار نیافته، اما مفهوم آن عنوان یک صفت پهلوانی در متون حماسی و در میان پهلوانان خودی و بیگانه ادامه پیدا کرده است. در این مقاله کوشش میشود گسترۀ معنایی «زبانآوری» که ویژگی مشترک ایزد مهر، زرتشت پیامبر، پهلوانانی چون گرشاسب، سام، رستم و گیو، و حتی پهلوانان تورانی است در متون ایرانی از گاهان تا شاهنامه بررسی شود. | ||
کلیدواژهها | ||
زبانآوری؛ شاهنامه؛ اوستا؛ ایزد مهر؛ پهلوان | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 416 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 486 |