دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات43
تعداد شماره‌ها1,224
تعداد مقالات15,037
تعداد مشاهده مقاله50,568,202
تعداد دریافت فایل اصل مقاله13,660,442
مهدی پور, سیده فاطمه, سبحانی, مهین, مقصودی, رضا. (1400). نقد و بررسی شرایط و آثار قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی 1398. سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(23), 111-134. doi: 10.22034/law.2021.39615.2604
سیده فاطمه مهدی پور; مهین سبحانی; رضا مقصودی. "نقد و بررسی شرایط و آثار قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی 1398". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 23, 1400, 111-134. doi: 10.22034/law.2021.39615.2604
مهدی پور, سیده فاطمه, سبحانی, مهین, مقصودی, رضا. (1400). 'نقد و بررسی شرایط و آثار قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی 1398', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(23), pp. 111-134. doi: 10.22034/law.2021.39615.2604
مهدی پور, سیده فاطمه, سبحانی, مهین, مقصودی, رضا. نقد و بررسی شرایط و آثار قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی 1398. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 12(23): 111-134. doi: 10.22034/law.2021.39615.2604

نقد و بررسی شرایط و آثار قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی 1398

مطالعات حقوق تطبیقی معاصر
مقاله 6، دوره 12، شماره 23، تیر 1400، صفحه 111-134    اصل مقاله (489.64 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/law.2021.39615.2604
نویسندگان
سیده فاطمه مهدی پور1؛ مهین سبحانی* 2؛ رضا مقصودی3
1کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه گیلان
2استادیاردانشگاه گیلان
3دانشیار دانشگاه گیلان
چکیده
تبعیض در اعطای تابعیت از طریق نسب پدری و مادری در نظام حقوقی ایران منجر به چالشی برای تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی شده است. حصری بودن بند 2 ماده 976 قانون مدنی در پذیرش نسب پدری، و تنظیم مبهم بند 4 ماده 976، این سؤال را ایجاد نموده که آیا فرزندان متولد از مادران ایرانی می‌توانند تابعیت اصلی ایرانی داشته باشند؟ به دلیل کاستی‌های ماده واحده 1385 جهت اعطای تابعیت به این فرزندان، در سال 1398 قانون اصلاح ماده واحده به تصویب رسید. این مقاله با بررسی توصیفی تحلیلی ماده واحده 98 به این نتیجه می‌رسد که گرچه قانون اعطای تابعیت اکتسابی به فرزندان متولد از مادر ایرانی و پدر خارجی را بدون توجه به ملاحظات راجع به تابعیت مضاعف تسهیل می‌نماید، اما براساس بند 4 ماده 976 قانون مدنی همچنان مصادیق اعطای تابعیت اصلی شامل مواردی می‌شود که فرزند متولد از مادر ایرانی از آن محروم است. همچنین قانونگذار تعلق تابعیت اکتسابی به این فرزندان را منوط به شرایطی از جمله فقدان مشکل امنیتی نموده است. قانونگذار با تاکید بر شرط ازدواج شرعی والدین، الزامات قانونی ازدواج با اتباع بیگانه را بدون ضمانت اجرای حقوقی رها ساخته است، در حالیکه آیین‌نامه آن را محدود به ازدواج‌های شرعی قبل از اجرای قانون نموده است. همچنین تبصره 2 ماده واحده به طور کلی برای اشخاص بدون تابعیت متولد در ایران از پدر و مادری که یکی از آن‌ها در ایران متولد شده باشد، امکان تابعیت ایرانی را فراهم کرده است.
کلیدواژه‌ها
"تابعیت اصلی"؛ "تابعیت اکتسابی"؛ "معیار خون"؛ "نسب پدری"؛ "نسب مادری"
مراجع

الف) فارسی

- کتاب‌ها

  1. ابراهیمی، نصرالله، حقوق بین‌الملل خصوصی، (تهران: سمت، چ 6، 1394).
  2. سلجوقی، محمود، بایسته‌های حقوق بین‌الملل خصوصی، (تهران: میزان، چ 13، 1391).
  3. صفایی، حسین و امامی، اسدالله، مختصر حقوق خانواده، (تهران: میزان، چ 35، 1392).
  4. کاتوزیان، ناصر، دورۀ حقوق مدنی: خانواده، ج 1، (تهران: میزان، چ 14، 1394).

- مقالات

  1. انصاری، حمید، نیکخواه سرنقی، رضا و صالحی، سیدمهدی «مطالعه دیدگاه­های اندیشمندان اسلامی راجع به اصل منع تبعیض»، مطالعات حقوقی معاصر، ش 20 (1399).
  2. بداغی، فاطمه و عباسی، عاطفه، «حق تابعیت اطفال حاصل از ازدواج زنان ایرانی و مرد خارجی»، فصلنامۀ علمی- ترویجی فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، ش 51 (1388).
  3. توسلی نائینی، منوچهر، «تأملی بر وضعیت کودکان حاصل از ازدواج مردان خارجی با زنان ایرانی با نگاهی به کنوانسیون حقوق کودک 1989»، پژوهشنامۀ حقوقی، ش 1 (1390).
  4. عزیزی، ستار و حاجی عزیزی، بیژن، «بررسی جایگاه مادر ایرانی در انتقال تابعیت به طفل: نقدی بر مادۀ 976 قانون مدنی ایران و ماده واحدۀ سال 1385»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 56 (1390).
  5. فدوی، سلیمان، «نقدی بر قانون ماده واحدۀ تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی مصوب 2/7/85»، ماهنامۀ کانون سردفتران و دفتریاران، سال 48، ش 67 (1385).
  6.  وحدتی شبیری، سید حسن و افشار قوچانی، زهره، «تعیین وضعیت حقوقی فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، ش 4 (1393).

- اسناد

  1. مجمع مشورتی حقوقی شورای نگهبان (1398)، لایحۀ اصلاح قانون تعیین تکلیف فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی، مورخ 12/3//98.
  2. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی در مورد تصویب طرح یک‌فوریتی تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی مندرج در روزنامۀ رسمی، ش 17943، مورخ 10/7/1385.
  3. نظریۀ مشورتی ادارۀ حقوقی قوۀ قضائیه شمارۀ 3807، مورخ 6/6/53.
  4. نظریۀ مشورتی شمارۀ 5207/7، مورخ 13/10/61.

- سایت‌ها

  1. رضایی عامل، محمود، اظهار نظر کارشناسیدربارۀ «(لایحۀ اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی (اعاده‌شده از شورای نگهبان 2)»، مورخ 2/7/98
http://rc.majlis.ir/fa/report/show/1285238 (Last visited 4/09/2020)

  1. سلیمی‌منش، بتول، «نگاهی به لایحۀ اعطای تابعیت به فرزندان با مادران ایرانی»، روزنامۀ کیهان، مورخ 3/10/97                  https://www.kayhan.ir/fa/news/150428

نگاهی به لایحۀ اعطای تابعیت به فرزندان با مادران ایرانی/ (Last visited 4/09/2020)

  1. علیزاده، سمانه، «اما و اگرهای تابعیت مادرانه»، روزنامۀ رسالت، مورخ 26/4/98

https://resalat-news.com/? (Last visited 4/09/2020)

  1. قوی‌قلب، مهسا، «بی‌شناسنامه‌ها در پیچ‌وخم کسب تابعیت»، مورخ 5/3/98

http://www.ion.ir/news/474067/ پیچ‌وخم کسب تابعیت (Last visited 4/9/2020)

  1. متاجی، محسن، «خط نفوذ و لایحه اعطای تابعیت به فرزندان مادران ایرانی و پدران خارجی»، مورخ 8/4/98

https://www.mashreghnews.ir/amp/970775 (Last visited 4/09/2020)

  1. همتی، شهرزاد، «قانون اعطای تابعیت به فرزندان مادران ایرانی با پدران خارجی باز هم به مجلس برگشت داده شد»،لایحۀ معلق، روزنامۀ شرق، مورخ 20/5/98
https://www.magiran.com/article/3945118 (Last visited 4/09/2020)

  1. اظهار نظر کارشناسی دربارۀ«لایحۀ اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی»، مورخ 21/2/98
http://dotic.ir/news/2936 (Last visited 4/09/2020)

  1. «دایرۀ شمول اعطای تابعیت از طریق خون در قانون جدید شامل پدر و مادر می‌شود» مورخ 24/2/98
https//www.dolat.ir/detail/322266(Last visited 4/09/2020)

  1. «نظر شورای نگهبان دربارۀ لایحۀ اصلاح قانون تعیین تکلیف فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی»
https://www.shora-gc.ir/fa/news/5894 (Last visited 4/09/2020)

ب) انگلیسی

- Sites

  1. Amt, Auswärtiges. “Federal Foreign Office - Obtaining German Citizenship” www.germany.info. Retrieved 23 June 2019.
https://www.germany.info. (Last visited 4/03/2020)

  1. Dobbernack, Jan, “Citizenship, Nationality and Immigration in Germany, Global Centre for Pluralism: Accounting for Change in Diverse Societies”, 2017 at:
https://www.researchgate.net/publication/316788135.

  1. TITLE I bis OF FRENCH NATIONALITY Articles 17 to 33-2
https://www.legifrance.gouv.fr/ (Last visited 4/03/2020)

  1. Types of British Nationality
https://www.gov.uk (Last visited 4/03/2020)

  1. https://travel.state.gov/content/travel/en/legal/travel-legal-considerations/Advice-about-Possible-Loss-of-US-Nationality-Dual-Nationality/Dual-Nationality.html
(Last visited 4/03/2020)

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,523
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 709


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب