تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,751 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,866,438 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,690,392 |
برآورد تغذیه آب زیرزمینی در آبخوان مشهد - چناران با استفاده از روش نوسانات سطح ایستابی (الگوریتم MRC) | ||
هیدروژئولوژی | ||
دوره 6، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 151-168 اصل مقاله (3.36 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2022.13427 | ||
نویسندگان | ||
محمود ارجمند شریف1؛ هادی جعفری* 2 | ||
1دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، سمنان، ایران | ||
2دانشیار هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، سمنان، ایران | ||
چکیده | ||
آبخوان مشهد ـ چناران با وسعت حدود 2527 کیلومتر مربع، مهم ترین آبخوان آبرفتی استان خراسان رضوی و تنها منبع پایدار تامین کننده بخش عمده ای از آب شرب کلان شهر مشهد است. در این تحقیق، تغذیه آب زیرزمینی با استفاده از آمار و اطلاعات 31 حلقه چاه مشاهده ای به روش نوسانات سطح ایستابی و الگوریتم MRC در یک دوره 15 ساله (سال آبی 81 - 1380 تا 95 - 1394) برآورد شده است. نتایج نشان می دهند، تغذیه در آبخوان مشهد ـ چناران از الگوی مشخصی پیروی نموده و تابعی از میزان بارندگی است. بارندگی های فصلی از اواخر مهرماه شروع و در فروردین ماه به حداکثر می رسند. روند افزایش تغذیه آبخوان تا پایان اسفند تداوم یافته و پس از آن با شروع فصل بهار، میزان تغذیه به طور محسوسی کاهش می یابد. مهم ترین دلیل کاهش تغذیه در این بازه، وجود یک تأخیر بین شروع بارندگی های و تأثیر آن بر آب زیرزمینی است. بیشترین مقدار تغذیه در ماه های دی، بهمن و اسفند و کم ترین آن نیز در ماه های مرداد و شهریور صورت می گیرد. در طول دوره آماری، کمترین مقدار تغذیه در سال آبی 81-1380 به میزان 2 / 87 میلیون مترمکعب (4 / 12 درصد بارندگی)، بیشترین مقدار در سال آبی 91-1390به میزان 7 / 221 میلیون مترمکعب (29 درصد بارندگی) و متوسط تغذیه نیز 122 میلیون مترمکعب (19 درصد بارندگی) می باشد. در حالی که بیشترین فراوانی مربوطه به تغذیه کمتر از 5 میلیون مترمکعب در سال است، مقادیر بالای تغذیه دارای کم ترین فراوانی میباشند. این موضوع، بیانگر، اهمیت نقش بارندگی های با شدت کم، ولی با مدت طولانی تر در فرآیند تغذیه است. ارزیابی نسبت مقدار تغذیه به مقدار بارش، حاکی از برآورد درست مقدار تغذیه به روش نوسانات سطح ایستابی با از استفاده از الگوریتم MRC است. | ||
کلیدواژهها | ||
آبخوان آبرفتی مشهد ـ چناران؛ تغذیه آب زیرزمینی؛ روش نوسانات سطح ایستابی؛ الگوریتم MRC | ||
مراجع | ||
آقانباتی، ع.، 1383. زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. ایران.
خدری، ا.، کلانتری، ن.، 1398. تخمین آبدهی ویژه آبخوان با استفاده از روشهای مختلف و برآورد حجم آب قابل استحصال (مطالعه موردی: آبخوان آبرفتی شمالشرق گچساران)، مجله هیدروژئولوژی، 4(2(: 92-107.
سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. نقشههای زمینشناسی 1:100000 چهارگوش بزنگان، چناران، رادکان، طرقبه، کلات نادری و مشهد.
شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، دفتر مطالعات پایه منابع آب، 1386. گزارش توجیهی تمدید ممنوعیت محدوده مشهد-چناران.
شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، دفتر مطالعات پایه منابع آب، 1391. گزارش توجیهی تمدید ممنوعیت محدوده مشهد-چناران.
شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، دفتر مطالعات پایه منابع آب، 1394. گزارش مطالعات استفاده بهینه از ظرفیت انتقالی پروژه آبرسانی سد دوستی در حوزه شهری مشهد- مرحله اول.
شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، دفتر مطالعات پایه منابع آب، 1398. گزارش سیمای آب محدوده مشهد – چناران
شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، دفتر مطالعات پایه منابع آب، 1398. گزارش وضعیت منابع آب دشت مشهد.
نخعی، م.، حسننیا، ا.، 1398. تخمین پارامترهای هیدرودینامیکی آبخوان دشت اوان در نقاط نامشخص با استفاده از منطق فازی، مجله هیدروژئولوژی، 4(1): 1-13.
Assefa, K.A., Woodbury, A.D., 2013. Transient, spatially varied groundwater recharge modeling. Water Resour. Res, 49: 4593–4606. Brassington, F.C., Younger, P.L., 2010. A proposed framework for hydrogeological conceptual modelling. Water Environ. J., 24: 261–273. Brkić, Ž., Briški, M., Marković, T., 2016. Use of hydrochemistry and isotopes for improving the knowledge of groundwater flow in a semiconfined aquifer system of the Eastern Slavonia (Croatia). Catena, 142:153–165. Crosbie, R.S., Binning, P., Kalma, J.D., 2005. A time series approach to inferring groundwater recharge using the water table fluctuation method. Water Resources Research, 41(1): 1– 9. Fetter, C.W., 2001. Applied hydrogeology, 4th ed, U.S.A. Prentice Hall Inc., New Jersey. Jie, Z., van Heyden, J., Bendel, D., Barthel, R., 2011. Combination of soil-water balance models and water-table fluctuation methods for evaluation and improvement of groundwater recharge calculations. Hydrogeol. J., 19: 1487–1502. Healy, R.W., 2010. Estimating groundwater recharge. Cambridge University Press. Healy, R.W., Cook, P.G., 2002. Using groundwater levels to estimate recharge. Hydrogeol. J., 10:91–109. Heppner, C.S., and J.R. Nimmo., 2005. A computer program for predicting recharge with a master recession curve. U.S. Geological Survey Scientific Investigations Report, 2005-5172. Moon, S.-K., Woo, N.C., Lee, K.S., 2004. Statistical analysis of hydrographs and water-table fluctuation to estimate groundwater recharge. J. Hydrol, 292: 198–209. Prada, S., Cruz, J.V., Figueira, C., 2016. Using stable isotopes to characterize groundwater recharge sources in the volcanic island of Madeira, Portugal. J. Hydrol, 536: 409-425. Scanlon, B.R., Healy, R.W., Cook, P.G., 2002. Choosing appropriate techniques for quantifying groundwater recharge. Hydrogeol. J., 10:18–39. Sophocleous, M.A., 1991, Combining the soilwater balance and water-level fluctuation methods to estimate natural groundwater recharge: practical aspects: Journal of Hydrology, 124: 229-241. Tan, X.-C., Wu, J.-W., Cai, S.-Y., Yang, J.-Z., 2013. Characteristics of Groundwater Recharge on the North China Plain. Ground Water, 52: 798–807. Varni, M., Comas, R., Weinzettel, P., Dietrich, S., 2013. Application of the water table fluctuation method to characterize groundwater recharge in the Pampa plain, Argentina. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 389 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 300 |