تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,485,719 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,137 |
اثربخشی مداخلۀ مبتنی بر ابعاد روانشناختی و معنوی در ارتقاء مولفههای سبک زندگی اسلامی و بهبود اضطراب وجودی | ||
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
مقاله 6، دوره 16، شماره 64، اسفند 1400، صفحه 73-90 اصل مقاله (864.8 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
معصومه جداری* 1؛ علی نقی اقدسی2؛ مرضیه علیوند وفا2 | ||
1آموزش و پرورش تبریز | ||
2دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
هدف این تحقیق، الگویابی مداخلۀ مبتنی بر ابعاد روانشناختی و معنوی در ارتقاء سبک زندگی اسلامی و بهبود اضطراب وجودی با توجه به نقش تعدیلکنندگی سطوح معرفت دینی بود. طرح تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس-آزمون و دارای گروه کنترل است. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه جامعه زناشویی (زن و شوهران) شهر تبریز که حائز نشانههای اضطراب بودند، تشکیل میدهد. نمونه آماری عبارت بود از60 نفر زوج که به مراکز مشاوره شهر تبریز مراجعه میکنند، از این 60 نفر زوج، 30 زوج به عنوان گروه کنترل و 30 زوج دیگر به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند. در پژوهش حاضر، ابزارهای تحقیق عبارت بودند از: مقیاس اضطراب وجودی گود، پرسشنامه سبک زندگی اسلامی. همچنین، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از کوواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج تحلیل آماری نشان داد روش مداخلۀ مبتنی بر ابعاد روانشناختی و معنوی بر ارتقاء سبک زندگی اسلامی و مولفه های آن (اثربخشی نماز در زندگی، توجه و عمل به مستحبات، التزام به انجام نماز و مراقبت) اثربخش است، ولی مداخله مورد نظر بر بعد حضور قلب در نماز اثربخش نیست. همچنین، نتایج تحلیل آماری نشان داد روش مداخلۀ مبتنی بر ابعاد روانشناختی و معنوی بر اضطراب وجودی اثربخش است. | ||
کلیدواژهها | ||
ابعاد روانشناختی و معنوی؛ سبک زندگی اسلامی؛ اضطراب وجودی | ||
مراجع | ||
منابع:
ابوالقاسمی، عباس. (1373). بررسی مرگ و ارتباط آن با سلامت روان، گرایش مذهب نسل. سمینار بهداشت روانی، تهران: دانشگاه تهران.
احدی، بتول. (1387). رابطه شخصیت و رضایت زناشویی. روان شناسی معاصر، 2 (2)، 31-36.
اسماعیلی، معصومه. (1386). تأثیر گسترش هستیشناسی اسلامی بر سلامت روان. خلاصة مقالات انجمن مشاورة ایران، دانشگاه علامه طباطبائی.
ایمان؛ محمد تقی؛ یادعلی جمالویی، زهرا. (1391). بررسی تأثیر بهزیستی روانی بر رضایتمندی زناشویی زنان: مورد مطالعه زنان متأهل نجف آباد و فولادشهر. جامعه شناسی کاربردی، ۲۳ (۴)، ۱-۲۴.
جانی، ستاره؛ مولایی، مهری؛ جنگی، شهلا؛ پوراسمعلی، اصغر. (1393). اثربخشی شناخت درمانی مذهب محور بر اضطراب مرگ، سازگاری اجتماعی و بهزیستی ذهنی در بیماران مبتلا به سرطان. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 22، (5)، 94-103.
خاتونی، علیرضا. (1376). بررسی تأثیر آوای قرآن کریم بر میزان اضطراب بیماران بستری در بخش مراقبتهای قلبی در یکی از بیمارستانهای منتخب شهر تهران. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی ایران.
رجبنژاد، محمدرضا؛ حاجی، یحیی؛ مهدوی طالب، امیر؛ و رجبنژاد، سعید. (1391). بررسی سبک زندگی اسلامی از منظر حیات طیبه در قرآن. نشریۀ علمی و پژوهشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پژشکی، 1، 29-9.
رمضانی، حمیدرضا. (1380). بررسی وضعیت روانی و مذهبی افراد دارای HIV مثبت. اولین همایش نقش دین در بهداشت روان، دانشگاه علوم پزشکی ایران.
سلاجقه، صادق؛ رقیبی، مهوش. (1392). تأثیر درمان ترکیبی گروه درمانی معنوی و شناختی بر کاهش اضطراب مرگ بیماران مبتلا به سرطان. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، 2، 1-10.
سویل، فان. (1996). ساخت اجتماعی. ترجمۀ رضا دوراندیش، تهران: بیجا.
طباطبائی، سیدمحمد؛ و حسینپور، محمدحسن. (1388). تأثیر مبانی هستیشناسی قرآنی بر افزایش سلامت روان، پژوهشنامة علوم و معارف قرآن کریم، 4، 132-117.
طولابی، زینب؛ صمدی، سعید؛ و مطهرینژاد، فاطمه. (1392). بررسی نقش میانجی عزّت نفس و خود کارآمدی در رابطه بین سبک زندگی اسلامی و سازگاری اجتماعی جوانان شهر مشهد. فصلنامۀ مطالعات جامعهشناختی جوانان، 3، 9، 132-115.
فرمهینی فراهانی، مولود؛ قمری زارع، زهره؛ قربانی، مجتبی؛ پورفرزاد، زهرا. (1391). تأثیر دعای توسل بر سلامت روان دانشجویان سال دوم دانشکده پرستاری. فصلنامه علمی – پژوهشی طب مکمل، 2، 135-157.
فریبرزی، الهام و شاهسونی، ابوالفضل. (1394). بررسی رابطه بین جهتگیری مذهبی و رضایت از زندگی با اضطراب مرگ در سالمندان شهر مشهد سال 94. اولین کنفرانس بین المللی روانشناسی و علوم تربیتی.
قمری کیوی، حسین؛ زاهد بابلان، عادل و فتحی، داود. (1394). اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری بر اضطراب مرگ در سالمندان مرد سوگوار. فصلنامه پرستاری سالمندان، 1 (4)، 59-68.
کاویانی، محمد. (1391). سبک زندگی اسلامی و ابزار سنجش آن. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
کوپانی، سمیه؛ تقوی، سیدمحمدرضا. (1394). بررسی اثر بخشی گروهدرمانی معنوی مذهبی با تأکید برآموزههای اسلام بر کاهش اضطراب فراگیر دانشجویان. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 2، 183-200.
محمدی، محمدرضا؛ اکبری، علیاصغر؛ حاتمی، ندا؛ مکری، آذرخش؛ کاویانی، حسین؛ سلمانیان، مریم؛ و صحت، مجتبی. (1390). بررسی اثر رواندرمانی معنوی در مبتلایان به اختلال وابستگی به مواد اپیوئیدی. مجلۀ پژوهشی حکیم، 14، 3، 150-144.
معتمدی، عبدالله. (1392). سبک زندگی مطلوب براساس دیدگاه ارتباطی (ارتباط انسان با خود، خداوند، دیگران و طبیعت). ویژهنامۀ سبک زندگی، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 4، 13، 142-125.
نورعلیزاده میانجی، مسعود؛ و جانبزرگی، مسعود. (1389). رابطۀ اضطراب وجودی و اضطراب مرضی و مقایسۀ آنها در سه گروه افراد بزهکار، عادی و مذهبی. روانشناسی و دین، 3، 2، 44-29.
یاسمینژاد، پریسا؛ گلمحمدیان، محسن؛ و سعیدیپور، بهمن. (1389). درآمدی بر رابطة دین و معنویت با روانشناسی با تکیه بر دیدگاه چند تن از روانشناسان مطرح. قبسات، 15، 111-80.
یعقوبی، حسن؛ سهرابی، فرامرز ؛ و محمدزاده، علی. (1391). مقایسۀ تأثیر رفتاردرمانی شناختی و رواندرمانی معنوی - مذهبی بر کاهش اضطراب پنهان. فصلنامۀ مطالعات روانشناسی بالینی، 7، 2، 163-145.
Ali Akbari Dehkordi, M., Oraki, M., Barghi Irani, Z. (2011). Relation between religious orientation with anxiety about death, and alienation in aged peoples (seniors) in Tehran. Social Psychological Researches, 1: 140-158.
Al-Sabwah, M.N., Abdel-Khalek, A.M. (2006). Religiosity and death distress in Arabic college students. Death Stud, 30(4):365-75.
Amjad, F., Bokharey, I.Z. (2014).The impact of spiritual wellbeing and coping strategies on patients with generalized anxiety disorder. Journal of Muslim Mental Health, 8: 21-38.
Barrera, T.L, Zeno, D., Bush, A.L., Barber, C.R., Stanley, M. A. (2012). Integrating religion and spirituality into treatment for late-life anxiety: three case studies. Cognitive and Behavioral Practice, 19(2): 346-58.
Beshai, J. A., Lester, D. (2013). Belief in a Day of Judgment and death anxiety: A brief note. Psychological Reports, 112: 1-5.
Bookwala, J., Marriage, and other partnered relationships in middle and late adulthood. In: Blieszner R, Bedford VH, editors. (2012). Handbook of aging and the family. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO, 91–124
Budhiraja, A., Midha, P. (2017). Buffering Power of Spirituality against Death Anxiety. The International Journal of Indian Psychology, 4, 2, (94), 59-66.
Carr, D., Freedman, V., Cornman, J., and Schwarz, N. (2014). Happy Marriage, Happy Life? Marital Quality and Subjective Well-Being in Later Life. J Marriage Fam. 76(5): 930–948.
Cicirelli, V. G. (2002). Fear of Death in Older Adults Predictions from Terror Management Theory. J Gerontol B: Psychol Sci Soc Sci, 57(4): P358-P66.
Cohen, A. B., Pierce, Jr. JD., Chambers, J., Meade, R., Gorvine, B. J., Koenig, H. G. (2005). Intrinsic and extrinsic religiosity, belief in the afterlife, death anxiety, and life satisfaction in young Catholics and Protestants. J Res Pers, 39(3):307-24.
Dadfar, M., Bahrami, F., Sheybani Noghabi, F., Askari, M. (2016). Relationship between religious spiritual well-being and death anxiety in Iranian elders. International Journal of Medical Research & Health Sciences, 5: 283-287.
Dadfar, M., and Lester, D. (2017). Religiously, Spirituality and Death Anxiety. Austin J Psychiatry Behav Sci, 4(1): 1061.
Edalati, A., and Redzuan, M. (2010). A review: dominance, marital satisfaction and female aggression. Journal of Social Sciences, 6: 162-166.
Ellison, C. G., Burdette, A. M., Hill, T. D. (2009). Blessed assurance: religion, anxiety, and tranquility among US adults. Soc Sci Res, 38(3): 656-67.
Enright, R. D., Fitzgibbons, R. P. (2002). Helping clients forgive: an empirical guide for resolving anger and restoring hope. Washington, DC: American Psychological Association.
Ghorbanalipour, M., & Ismail, A. (2012). The effectiveness of the therapy on anxiety mean the death of the elderly, mental health counseling Journal of culture, 3 (9): 68-54.
Henrie, J., & Patrick, J. H. (2014) Religiousness, religious doubt, and death anxiety. The International Journal of Aging and Human Development, 78(3), 203-227.
Hill, P.C., & Pargament, K.I. (2003). Advances in the conceptualization and measurement of religion and spirituality. Implications for physical and mental health research. Journal of American Psychologist, 58(1), 64-78.
Jackson, J. B., Miller, R. B., Oka, M., Henry, R. G. (2014). Gender differences in marital satisfaction: A meta-analysis. Journal of Marriage and Family, 76:105–129. doi: 10.1111/jomf.12077
Jang, Y., Borenstein, A. R., Chiriboga, D. A., Phillips, K., & Mortimer, J. A. (2006). Religiosity, adherence to traditional culture, and psychological well-being among African American elders. Journal of Applied Gerontology, 25, 343-355.
Javanmarda, G., Mohammadi Garegozlo, R. (2013).The Study of Relationship between Marital Satisfaction and Personality Characteristics In Iranian Families. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84, 396 – 399.
Jong, J., Blumke, M., Halberstadt, J. (2013). Fears of death and supernatural beliefs scale to test the relationship. European Journal of Personality, 27(5), 495-506.
Kamyab Mansori, Y., Dolatian, M., Shams, J., Nasiri, M. (2017). Relationship between Death Anxiety and Spiritual Well-Being in Patients with Gynecologic Cancer. Adv Nurs Midwifery, 27(2):28-34.
Karekla, M., Constantinou, M. (2010). Religious coping and cancer: proposing an acceptance and commitment therapy approach. Cognit Behav Pract, 17: 371-10.
Khalatbari, J., Ghorbanshiroudi, S., Niaz Azari, K., Bazleh, N., Safaryazdi, N. (2013). The Relationship between Marital Satisfaction (Based on Religious Criteria) and Emotional Stability. Procedia - Social and Behavioral Sciences 84, 869 – 873.
Khezri, L., Bahreyni, M., Ravanipour, M., Mirzaee, K. (2015).The Relationship between spiritual wellbeing and depression or death anxiety in cancer patients in Bushehr. Nursing Journal of the Vulnerable, 2:15-28.
Khidani, L. (2011). Assessment of the Role of Religion on Mental Health of Students of Ilam University. Journal of New Ideas in Education, 1: 61-27.
Koenig, H., Parkerson, G. R., & Meador, K.G. (1997). Religion index for psychiatric research. Am J Psychiatry, 154(6), 885 - 6.
Koenig, H. G. (2012). Religion, Spirituality, and Health: The Research and Clinical Implications. International Scholarly Research Network, Psychiatry, 2-11.
Labbe, E., & Fobes, A. (2010). Evaluating the Interplay between Spirituality, Personality and Stress. Appl Psychophysiol Biofeedback, 35:141–146.
Liu, R. T., & Alloy, L. B. (2010). Stress generation in depression: A systematic review of the empirical literature and recommendations for future study. Clinical Psychology Review, 30, 582–593. doi:10.1016/j.cpr.2010.04.010.
Mahbobi, M., Etemadi, M., Khorasani, E., Ghiasi, M. (2012). The Relationship between Spiritual Health and Social Anxiety in Chemical Veterans. J Mil Med, 14(3):186-91.
Mahboubi, M., Ghahramani, F., Shamohammadi, Z., Parazdeh, S. (2014). Relationship between daily spiritual experiences and fear of death in hemodialysis patients. Journal of Biology and Today’s World, 3: 7-11.
Nathan, P. A. (2010). Cultural diversity in experience of wellbeing. Ph. D. dissertation, Pepperdine University.
Okozi, I. F. (2010). Attachment to God: its impact on wellbeing. Ph. D. dissertation, Seton Hall University.
Pattison, R. C. & Pattison, M.L. (1980). Religiously mediated change in homosexuals. American Journal of Psychiatry, 137, 1553- 1562.
Paukert, A.L., Phillips, L., Cully, J.A., Loboprabhu, S.M., Lomax, J.W., Stanley, M.A. (2009). Integration of religion into cognitive-behavioral therapy for geriatric anxiety and depression. J Psychiatr Pract, 15(2): 103-12.
Perrin, J. (2008). Marital satisfaction and psychological well-being in clinical and non-clinical samples. Retrospective Theses and Dissertations. Paper 15399. Iowa State University
Proulx, C.M., Helms, H.M., Buehler, C. (2007). Marital quality and personal well-being: A meta-analysis. Journal of Marriage and Family, 69: 576–593. doi: 10.1111/j.1741-3737.2007.00393.x.
Ramiz de Leon, A. (2002). An investigation of the relationship between spiritual wellbeing and psychological wellbeing among Mexican-American Catholics. Ph. D. dissertation, St. Mary's University of San Antonio.
Reed, T., & Neville, H. (2014).The Influence of Religiosity and Spirituality on Psychological Well-Being among Black Women. Journal of Black Psychology, 40 (4) 384–401.
Rosowsky, E., King, E., Coolidge, F., Rhoades, C. & Segal, D. (2012). Marital Satisfaction and Personality Traits in Long-Term Marriages: An Exploratory Study, Clinical Gerontologist, 35:2, 77-87.
Sephton, S. E., Koopman, C., Schaal, M., Thoresen, C., Spiegel, D. (2001). Spiritual expression and immune status in women with metastatic breast cancer: an exploratory study. Breast Journal, 2(8):178-81.
Suhail, K., Akram, S. (2002). Correlates of death anxiety in Pakistan. Death Stud, 26(1):39-50.
Tabei, S. Z., Zarei, N., Joulaei, H. (2016). The Impact of Spirituality on Health. Shiraz E-Med J, 17(6):e39053.
Tuck, I., Alleyne, R., & Thinganjana, W. (2006). Spirituality and stress management in healthy adults. Journal of Holistic Nursing, 24, 245-253.
Zhang, Q. (2007). Family communication patterns and conflict styles in Chinese parent – child relationships. Communication Quarterly, 55,113-128. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 578 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 570 |