تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,276 |
تعداد مقالات | 15,776 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,888,497 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,705,054 |
پیشبینی اثرات ناشی از بهرهبرداری بیرویه بر آبخوان دشت زرندیه (استان مرکزی) با استفاده از نرمافزار GMS | ||
هیدروژئولوژی | ||
دوره 6، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 13-29 اصل مقاله (1.86 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2022.13017 | ||
نویسندگان | ||
محمد نخعی1؛ علی حسنی2؛ همایون مقیمی* 3؛ اسفندیار عباس نوین پور4 | ||
1استاد، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
2کارشناس ارشد منابع آب (هیدروژئولوژی)، ساوه، ایران | ||
3استادیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
4استادیار، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
چکیده | ||
آبخوان دشت زرندیه، به وسعت حدود 1200 کیلومترمربع در استان مرکزی واقعشده است. برای شناخت بهتر، حفاظت و مدیریت بهینه بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی اقدام به ساخت مدل ریاضی آبخوان به کمک کد MODFLOW تحت رابط 7.1 GMS شد. نخست، مدل مفهومی و سپس مدل ریاضی عددی مبتنی بر آن ساخته و بر اساس تغییرات سطح آب با استفاده از آمار سطح ایستابی 14 حلقه چاه پیزومتری منطقه، در یک گام زمانی یکماهه برای حالت پایدار (مهر 1389) و یک دوره 12 ماهه (آبان 1389 تا مهر 1390)، این مدل برای حالت ناپایدار، به دو روش دستی و اتوماتیک واسنجی شد. در این مرحله مقادیر اولیه هدایت هیدرولیکی (K) بهینه گردید. در پایان واسنجی در حالت پایدار میزان RMS به 265/1 متر و در حالت ناپایدار این میزان 145/2 متر برآورد شد که کمتر از مقدار خطای مجاز مدل 5/2 ± متر بوده و قابلقبول است. صحتسنجی مدل در یک دوره زمانی 12 ماهه از آبان 1390 تا پایان مهر 1391 با مقدار RMS برابر با 46/2 متر نشان داد مدل قابلیت و توانایی پیشبینی وضعیت آینده آبخوان را دارد. در ادامه اقدام به پیشبینی شرایط آینده آبخوان گردید و نتایج نشان داد که طی 3 سال آینده (1398-1401)، با ادامه روند کنونی برداشت چاههای بهرهبرداری، در بعضی از قسمتهای آبخوان دچار افت میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
حساسیتسنجی؛ مدلسازی آب زیرزمینی؛ مدیریت و برنامهریزی؛ واسنجی؛ GMS | ||
مراجع | ||
آقاجانی، م.، 1395. بررسی کمی منابع آب زیرزمینی دشت میانه با استفاده از نرمافزار GMS ،پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز.
آریاییمهر، ج.، 1396. پسابازبینی مدل ریاضی کمی آبخوان دشت همدان-بهار، استان همدان. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
آذریبخشی، ط.، سامانی، ن.، 1389. ارزیابی هیدرودینامیکی و بیلان آبی دشت ساری نکا با استفاده از کد کامپیوتری MODFLOW، بیست و هشتمین گردهمایی علوم زمین. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، دانشگاه ارومیه.
اصغری، ک.، سوری نژاد، ج.، ذواالانوار، ع.، 1384. پیشبینی عملکرد بهینه آبخوان دشت برخوار به روش شبیهسازی-بهینهسازی، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 9(3): 13-24.
قدرتی، م.، 1391. مدلهای ریاضی آبهای زیرزمینی، آموزش کاربردی مدل GMS . انتشارات سیمای دانش.
شرکت سهامی آبمنطقهای استان مرکزی،1391، گزارش مطالعات و بررسیهای ژئوالکتریکی دشت زرندیه محدوده مطالعاتی 4102.
شرکت سهامی آبمنطقهای استان مرکزی.، 1396، گزارش توجیهی تمدید ممنوعیت توسعه بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی محدوده مطالعاتی زرندیه.
کاظمی آذر، ف.، 1385. مدلسازی آب زیرزمینی دشت رفسنجان و بررسی اثرات استخراج آب زیرزمینی. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده آب، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
کرد، م.، اصغری مقدم، ا.، نخعی، م.، 1398، مدلسازی عددی آبخوان دشت اردبیل و مدیریت آن با استفاده از بهینهسازی برداشت آب زیرزمینی، مجله هیدروژئولوژی، 4(1): 153-167.
گلابی، م.ر.، زینعلی، م.، نیکسخن، م.ح.، آذری، ا.، 1397. بررسی عملکرد مدل مفهومی مادفلو و فرا مدل شبیهساز بیان ژن در مدلسازی هیدروگراف معرف آبخوان (مطالعه موردی: دشت لور-اندیمشک). مجله هیدروژئولوژی، 3(2): 33-45.
زمزم، ع.، و رهنما، م.، 1391. ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی با مدل ریاضی MT3DMS (مطالعه موردی: دشت رفسنجان). مجله پژوهش آب ایران، 6(10): 203-207.
وزارت نیرو.، 1384. پیشنویس راهنمای تهیه مدل ریاضی آبهای زیرزمینی. معاونت امور آب و آبفا. دفتر مهندسی و معیارهای فنی، نشریه شماره 337.
شفیعی مطلق، خ.، 1384. کاربرد مدل ریاضی آب زیرزمینی در مدیریت آبخوان دشت حصاروئیه. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
دهقانی قهفرخی، ا.، 1381. مطالعه هیدروژئولوژی و مدیریت آبخوان دشت شهرکرد با استفاده از مدل شبیهسازی جریان آب زیرزمینی. پایاننامه کارشناسی ارشد، زمینشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
جعفری، ع.م.، 1397. مطالعه و بررسی کمی و کیفی آب زیرزمینی شهرستان سپیدان با استفاده از نرمافزار GMS ، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت دانشکده فنی و مهندسی.
جمعهنیا، ج.، 1388. تهیه مدل جریان آب زیرزمینی دشت حصاروئیه و مکانیابی طرح تغذیه مصنوعی به کمک مدل ریاضی و GIS. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
مهدیروست، م.، 1394. مدلسازی نوسانات آب زیرزمینی دشت قره شور با استفاده از مدل ریاضی GMS. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
مهدوی، م. فرخزاد، ب.، سلاجقه ع.، ملکیان، ع.، سوری، م.، 1392، شبیهسازی آبخوان همدان-بهار و بررسی سناریوهای مدیریت با استفاده از PMWIN، تحقیقات آبخیزداری (پژوهش و سازندگی)، 26(1): 108-116.
میرعباسی، ر.، رهنما، م.، 1386. شبیهسازی آبخوان دشت سیرجان با استفاده از مدلMODFLOW و بررسی اثرات احداث سد تنگوئیه بر آن. مجله پژوهشهای آب ایران، 1(1): 1-9.
ناصری، ح.، 1385. تهیه مدل ریاضی بهمنظور اعمال مدیریت کمی و کیفی آبخوان دشت نیریز. بیست و پنجمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
نخعی، م.، صابری نصر، ا.، 1389. پیشبینی نوسانات سطح آب زیرزمینی دشت قروه با استفاده از شبکه عصبی-موجکی. بیست و نهمین گردهمائی علوم زمین. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
Anderson, M., Woessner, W., 1992. Applied groundwater modeling flow and adjective transport. Academic Press, San Diego, 381 p. Chenini, I., Benmammou, A., 2010. Groundwater recharge study in arid region: An approach using GIS techniques and numerical modeling. Computers & Geosciences, pp 801–817. Khadri, S.F.R., Pande, C., 2016. Ground water flow modeling for calibrating steady state using MODFLOW software: a case study of Mahesh River basin, India. Modeling Earth Systems and Environment, 2, 39. Singhal, B.B.S., Gupta, R.P., 2010. Applied Hydrogeology of Fractured Rocks. 2nd edn, Springer, Dordrecht Heidelberg, London, New York. Yang, F.R., Lee, C.H., Kung, W.J., Yeh, H.F., 2009. The impact of tunneling construction on the hydrogeological environment of “Tseng-Wen Reservoir Transbasin Diversion Project” in Taiwan. Engineering Geology, 103, 39-58. Yicheng, G., Ganming, L., Franklin, W., 2015. Quantifying the response time of a lake-groundwater interacting system to climatic perturbation. Water, 7(11): 6598- 6615.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,055 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 376 |