تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,035 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,538,158 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,241,997 |
بررسی چالش میان دو واجب دینی «حفظ صله رحم» و «ترک مجلس گناه» با رویکرد اخلاق کاربردی | ||
دین پژوهی و کارآمدی | ||
مقاله 5، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 5، مهر 1401، صفحه 69-86 اصل مقاله (643.07 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/nrr.2022.12923 | ||
نویسندگان | ||
سمیه السادات موسوی* 1؛ محمد جواد فلاح2 | ||
1دانشجوی دکتری، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران. | ||
2دانشیار ، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران. | ||
چکیده | ||
رواج روزافزون گناه در مهمانیها، امروزه یکی از مشکلات مهم اجتماعی در جوامع مسلمان است. این مشکل برای افراد متدین زمانی بیشتر رخ مینماید که با وقوع گناه در مجالس اقوام مواجه میشوند. از آنجا که پیوند خویشاوندی در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی جایگاه بسیار بالایی دارد ترک مجلس، به راحتی امکانپذیر نیست و حتی گاهی منجر به قطع روابط خانوادگی میشود. از طرفی، ماندن در مجلس گناه نیز عواقب ناگواری دارد. در چنین موقعیتی فرد متدین بهعنوان یک فاعل اخلاقی با چالش بزرگی بین حفظ صله رحم و ترک مجلس گناه مواجه است. پژوهش حاضر در صدد است با روش تحلیلی، راه حلی جهت برونرفت از این چالش اخلاقی ارائه دهد. نتایج نشان میدهد هرچند هر یک از دو طرف چالش، ادله دینی و علمی محکمی دارند؛ اما به دلیل درنظر نگرفتن همه جوانب، و صدور حکم کلی، ناکارآمد هستند. راه حل پیشنهادی، تحلیل وضعیت و تفصیل حکم است. | ||
کلیدواژهها | ||
"تعارض اخلاقی"؛ "حفظ صله رحم"؛ "ترک مجلس گناه"؛ "تحلیل وضعیت"؛ "تفصیل حکم" | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی(1373)؛ قم، دارالقرآنالکریم، چ دوم. - آخوند خراسانی، محمدکاظم، کفایه الاصول، چ اول، قم، مؤسسه آلالبیت علیهم السلام. - ارگانی حائری، محمود(1376)؛ صله ارحام در اسلام، چ اول، قم، نشر پیام مهدی(عج). - انصاری، مرتضی(1416ق)؛ فرائد الاصول، چ پنجم، قم، مؤسسه النشر الاسلامی. - بوسلیکی، حسن(1391)؛ تعارض اخلاقی و دانش اصول فقه، چ اول، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. - بهجت، محمدتقى(1428ق)؛ استفتاءات، چ اول، قم، دفتر حضرت آیتالله بهجت. - حر عاملى، محمد بن حسن(1409ق)؛ تفصیل وسائل الشیعه، چ اول، قم، آلالبیت لاحیاء التراث. - خارستانی، اسماعیل و سیفی، فاطمه(1393)؛ «نقش صلهرحم در تحکیم خانواده و دوری از آسیبهای اجتماعی برمبنای سیره و اندیشههای اهل بیت علیهمالسلام»، پژوهشهای اجتماعی اسلامی، ش100،ص171 ـ 151، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد. - خامنهای، سید علی(1424ق)؛ اجوبةالاستفتائات، چ اول، قم، دفتر مقام معظم رهبری. - خمینی، امام روحالله، بیتا، تحریرالوسیله، قم، مؤسسه النشر الاسلامی. - دیماتئو، ام. رابین(1387)؛ روانشناسی سلامت، ترجمه سید مهدی موسوی اصل و همکاران، چ اول، تهران، سمت. - سبحانی، جعفر(1390)؛ سیماى إنسان کامل در قرآن، چ دوم، قم، مؤسسه امام صادق علیهالسلام. - شرفالدین، سیدحسین(1386)؛ تحلیلی اجتماعی از صلهرحم، چ دوم، قم، بوستان کتاب. - صابر خراسانی، مرتضی(1382)؛ صلهرحم یا پیوند خویشاوندی، چ سوم، قم، در راه حق. - صافى گلپایگانى، لطفالله(1417ق)؛ جامعالأحکام، چ چهارم، قم، انتشارات حضرت معصومه سلاماللهعلیها. - صدر، سید محمدباقر(1417ق)؛ بحوث فی علم الأصول، چ سوم، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى. - ـــــــــــــــــــــ(1418ق)؛ دروس فی علم الاصول، چپنجم، قم، مؤسسه النشر الاسلامی. - صدوق، محمد بن علی(1362)؛ الخصال، چ اول، قم، جامعه مدرسین. - صفورایی پاریزی، محمدمهدی(1388)؛ «صلهرحم و کارآمدی خانواده»، مطالعات فقه تربیتی، ش9، سال چهارم، جامعه المصطفی (ص)، قم، صص155 تا 166. - طبرسى،علی بن حسن، 1385ق، مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، چ دوم، نجف، المکتبه الحیدریه. - طوسی، محمد بن الحسن(1414ق)؛ الامالی، چ اول، قم، دارالثقافه. - عدل، اکبر، صدرالسادات، سیدجلال، بیگلریان، اکبر و جوادی، محمدرضا(1383)؛ «تأثیر همنشینی و معاشرت با گروه هنجارشکن و گرایش جوانان به اعتیاد»، رفاه اجتماعی، ش15، دوره چهارم، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، صص508 تا 487. - عضدانلو، حمید(1395)؛ آشنایی با مفاهیم اساسی جامعهشناسی، چ پنجم، تهران، نشر نی. - غباری بناب، باقر، فقیهی، علینقی و قاسمیپور، یدالله(1386)؛ «آثار صلهرحم از دیدگاه اسلام و روانشناسی و کاربردهای تربیتی آن»، تربیت اسلامی، ش5، سال سوم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، صص 114 ـ 81. - فیض کاشانی، ملامحسن(1417ق)؛ المحجه البیضاء، چ چهارم، قم، دفتر انتشارات اسلامی. - کلینى، محمد بن یعقوب(1407ق)؛ الکافى، چ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیه. - مجلسى، محمدباقر(1403ق)؛ بحار الأنوار، چ دوم، بیروت، دار احیاء التراث العربی. - محمدی اشتهاردی، محمد(1379)؛ «پرهیز شدید از گواهی دروغ و شرکت در مجلس گناه»، ماهنامه پاسدار اسلام، دوره 1379، ش229، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، تهران. - مکارم شیرازی، ناصر(1379)؛ استفتائات جدید، چ اول، قم، مدرسه الامام علی بن ابی طالب علیهالسلام. - موسوی گلپایگانی، سیدمحمدرضا(1409ق)؛ مجمع المسائل، چ دوم، قم، دار القرآن الکریم. - مهدوی کنی، محمدرضا(1371)؛ نقطههای آغاز در اخلاق عملی، چ اول، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - نائینى، محمدحسین(1417ق)؛ فوائد الأصول، چ ششم، قم، دفتر انتشارات اسلامى. - نراقى، ملامهدى[بیتا]؛ جامعالسعادات، چ چهارم، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. - واحدی، سیدمحمدرضا(1392)؛ بررسی فقهی صلهرحم و قطع آن، چ اول، تهران، خرسندی. - Bassuk, Ellen L. Perloff, Jennifer N. Mickelson, Kristin D. (2002), "Role of Kin and Nonkin Support in the Mental Health of Low‐Income Women", American Journal of Orthopsychiatry, Vol. 72, No. 1, pp. 39 – 49.
- Dressler, William W. (1985), "Extended Family Relationships, Social Support, and Mental Health in a Southern Black Community", Journal of Health and Social Behavior, Vol. 26, No. 1, pp. 39-48.
- Escalas, Jennifer E. Bettman, James R. (2003), "You Are What They Eat: The Influence of Reference Groups on Consumers’ Connections to Brands", Journal of Consumer Psychology, Vol. 13, No. 3, pp339-348.
- Hall, J. Camille (2007), "Kinship Ties: Attachment Relationships that Promote Resilience in African American Adult Children of Alcoholics", Advances in Social Work, Vol. 8, No. 1, pp4 – 30. - Jackson, Jack T.C.B (2015); The Institution of the Family, Marriage, Kinship and Descent. In Abasi-Ekong Edet (ed.); Selected Topics in Nigeria Peoples and Culture. Benin City, Dimaf Publishers. - Kemper, Theodore D. (1968), "Reference Groups, Socialization and Achievement", American Sociological Review, Vol. 33, No. 1, pp. 31-45.
- Terry, Deborah j. Hogg, Michael A. (1996), "Group Norms and the Attitude-Behavior Relationship: A Role for Group Identification", Personality and Social Psychology Bulletin, Vol. 22, no. 8, pp 776-793. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 397 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 369 |