تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,030 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,529,176 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,234,842 |
مطالعه تغییرات پوشش گیاهی حوضه آبخیز بجوشن چای در یکدوره ۱۵ ساله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور | ||
دانش آب و خاک | ||
مقاله 1، دوره 20، شماره 1، اردیبهشت 1389، صفحه 1-14 اصل مقاله (319.34 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
شهرام روستایی؛ محمدرضا نیکجو* | ||
دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
در طبیعت بین موجودات زنده و محیط آنها یک تعادل اکولوژیک برقرار است. انسان به دلایل مختلف با بهره برداری نابخردانه از زمین وتغییر در پوشش گیاهی، این تعادل اکولوژیک را بهم زده است. بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی در فواصل زمانی معین و آگاهی از روند تخریب یا اصلاح آن، یکی از عوامل اصلی در برنامه ریزی و اعمال مدیریت و GIS و RS صحیح بهره برداری از زمین می باشد. در این پژوهش، با بهره گیری از تصاویر ماهوارهای و فناوریهای و مطالعات میدانی، نقشه های پوشش گیاهی حوضه آبخیز بجوشن NDVI همچنین با استفاده از شاخص پوشش گیاهی چای شهرستان اهر در دو فاز زمانی 1372 و 1386 تهیه شد . با مقایسه دو نقشه و بررسی روند تغییرات در آن، مشخص شد که از دو تیپ و شش طبقه پوشش گیاهی تشخیص داده شده در سال 72 ، یک طبقه در اثر بهره برداری های نا درست بکلی از بین رفته و در بقیه تیپها نیز به دلیل تغییر در کاربری اراضی، مساحت پراکنش به شدت کاهش پیدا کرده است. در تمامی تیپها، بعلت شدت تخریب، وضعیت پوشش گیاهی مرتع به یک رده پایینتر تنزل پیدا کرده و 2/ گرایش مرتع نیز همچنان منفی باقی مانده است . ظرفیت برداشت از پوششگیاهی در هر دو بازه زمانی بیش از 5 برابر ظرفیت مجاز بوده و تراکم پوشش گیاهی به شدت کاهش پیدا کرده است. نتایج نشان میدهد که اولا روند تغییرات پوشش گیاهی در طی دو بازه زمانی یاد شده بسیار سریعتر از سایر مناطق با اقلیم مشابه میباشد ثانیا عوامل انسانی به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل تخریب پوشش گیاهی در منطقه محسوب می شود. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییرات پوشش گیاهی؛ حوضه آبخیز بجوشن چای؛ دورسنجی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی | ||
مراجع | ||
اختصاصی م، باغستانی ن، خاکی م و سرافرازع، 1365 . سیمای طبیعی و جغرافیایی منطقه گاریزات، بخش مطالعات مقدماتی پوششگیاهی و مراتع، سازمان جهاد سازندگی یزد. اکبرزاده م، 1369 . تهیه نقشه پوشش گیاهی به روش فلورستیک- فیزیونومیک (منطقه سیراچال) ، پایان نامه کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. اکبرزاده م و میرحاجی ت، 1385 . تغییرات پوشش گیاهی تحت تاثیر بارندگی در مراتع استپی رود شور ، تحقیقات . مرتع و بیابان، شماره 13 بی نام 1372 . مطالعات توجیهی مدیریت منابع طبیعی تجدید شونده حوزه آبخیز اهر چای علیا ، گزارش مرتعداری. بی نام 1386 ، عکسهای هوایی 1:20000 حوضه آبخیز بجوشن چای. بی نام 1386 ، تصاویر ماهواره ای 1:100000 لند ست منطقه اهر. 20 شماره 1/ سال 1389 / 14 روستایی و نیکجو مجله دانشآب و خاک/ جلد 1 رستمی ش، 1374 . بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات پوشش گیاهی و بلایای کبوترخان، پایاننامه کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. محمدی گلرنگ ب، 373 . بررسی تغییرات پوششگیاهی حوزه آبخیز سد امیرکبیر ( کرج ) طی 20 سال گذشته، پایان نامه کارشناسی ارشد مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. مصداقی م، 1372 . مرتع داری در ایران، انتشارات بنیاد .فرهنگی رضوی ، ، ( 1364 - موسوی ا و آقاجانلو ف، 1385 . بررسی تأثیر قرق در تغییرات کمی و کیفی پوششگیاهی مراتع ( 82 انتشارات مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری. هویزه ح، 1379 . بررسی تأثیر قرق در وضعیت و گرایش مراتع نیمه استپی گرم خوزستان، انتشارات مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری. Alzerreca, Angelo HEW Schupp and Kitchen SG, 1998. Sheep Grazing and plant cover dynamics of shadscale community. J Range Manag 51(2): 214-221. Le Houerou HN, Popov GF, 1981. An eco-climatic classification of intertropical Africa, FAO Plant Production and Protection Paper (FAO), no. 31, Rome (Italy) O,Conner TG and Roux PW, 1995. Vegetation changes (1949-1971) in a semi-arid, grassy dawrf shrublands in the Karoo, South Africa: Influence of rain fall variability and grazing by sheep. Journal of Applied Ecology 32: 612-626. Yorks,TP, West NE and capels KM, 1992. Vegetation differences in desert shrublands of west Utah, Spine Valley between 1933 and 1989. J Range Manag 45(6): 589-577. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,591 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,273 |