آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,129 |
| تعداد مقالات | 13,879 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,838,886 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,578,044 |
تحلیل عینیت علمی در مسأله ارزش‌باری علم | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| دوره 15، شماره 35، شهریور 1400، صفحه 42-64 اصل مقاله (2.11 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2021.41631.2664 | ||
| نویسنده | ||
غلامحسین جوادپور 
| ||
| موسسه پیوهشی حکمت و فلسفه | ||
| چکیده | ||
| تأثیر ارزش‌ها بر علم این واهمه را برای برخی فیلسوفان علم پدید آورده است که رسالت اصلی علم، یعنی عینیت خدشه‌دار شود. تلقی سنتی از عینیت ـ که در گرو عینیت متافیزیکی است ـ معمولاً مطابقت تصویر ذهنی با واقع خارجی و مستقل بوده است؛ اما با دشواری دستیابی به آن و نیز تنوع مبانی معرفتی مدرن، تلقی‌های جدیدتری از آن ارائه شده است که در مسأله ارزش‌باری علم نیز اثرگذارند. پیوند دادن عینیت با عنصر اعتماد یا کمال معرفتی یا خلوص از ارزش‌های غیرعلمی و گرایش‌های شخصی، نمونه‌هایی از این رویکردها هستند. با این همه، در برخی رویکردهای جدید بین مراد از عینیت و روش دستیابی به آن و عوامل مؤثر بر آن خلط شده است. عینیت به‌معنای مطابقت علم با واقع خارجی (متعلق علم) است و پس از روشن شدن مبنا درباب اینکه چنین چیزی ممکن و قابل دسترسی است یا نه، درباره روش رسیدن به این مطلوب و نیز موانع آن بحث می‌شود. این عینیت شامل دو مرحله فرآیندی و برآیندی است و نتایج علمی در صورتی عینی خواهند بود که فرآیند علم، عینی و خالی از عوامل و ابزار غیرعینی باشد. اثرگذاری ارزش‌ها بر علم نیز تا زمانی که این مؤلفه مهم (مطابقت) را خدشه‌دار نکند، چندان چالش مهمی برای علم به شمار نمی‌آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| علم ارزش‌بار؛ عینیت؛ ذهنیت؛ ارزش‌های غیرعلمی؛ واقع‌گرایی | ||
| مراجع | ||
|
- Brown, M. J. (2020) “Is Science Really Value Free and Objective? From Objectivity toScientific Integrity”, in What Is Scientific Knowledge?, ed. K. McCain and K. Kampourakis, 226–242. New York: Routledge. - Carrier, Martin (2013) “Values and Objectivity in Science: Value-Ladenness, Pluralism and the Epistemic Attitude”, Science & Education, 22 (10): 2547-2568. - Douglas, H. (2009) Science, Policy, and the Value-Free Ideal, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press. - Feyerabend, P. K. (1978) Science in a Free Society, London: Verso. - Frankena, William (1973) Ethics, Englewood Cliffs: New Jersey. - Hacking, Ian (2015) “Let’s Not Talk About Objectivity” in Objectivity in Science, edited by Flavia Padovani, Alan Richardson and Jonathan Y. Tsou, pp. 19- 33, Cham: Springer. - Harding, Sandra (2015) Objectivity and Diversity; another Logic of Scientific Research, Chicago and London: The University of Chicago Press. - Harding, Sandra (1995) “Strong Objectivity: A Response to the New Objectivity Question” Synthese, 104 (3): pp. 331– 349. - Harman, G. (1996) “Moral Relativism,” in Moral Relativism and Moral Objectivity, G. Harman and J.J. Thompson (eds.), Cambridge MA: Blackwell Publishers, pp. 3–64. - Gowans, C. (2015) “Moral Relativism”, Stanford Encyclopedia of Philosophy, available at: http://plato.stanford.edu/entries/moral - relativism/. - Lacey, H. (1999) Is Science Value-Free? Values and Scientific Understanding, New York: Routledge. - Porter, Theodore M. (1995) Trust in Numbers: The Pursuit of Objectivity in Science and Public Life, Princeton, NJ: Princeton University Press. - Quine, W. V. O. (1992) The Pursuit of Truth, Cambridge, MA: Harvard University Press. - Reiss, J., and Sprenger, J. (2014) “Scientific Objectivity”, in The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta, available at: https://plato.stanford.edu/entries/scientific-objectivity/ - Scheman, Naomi (2001) “Epistemology Resuscitated: Objectivity as Trustworthiness” in Engendering Rationalities, ed. Nancy Tuana and Sandra Morgen, Albany, State University of New York Press. - Wong , D. (1991) “Relativism”, in A Companion to Ethics, P. Singer (ed.), Oxford, Blackwell Publishers. - Wright, Jack (2018) “Rescuing Objectivity: A Contextualist Proposal” in Philosophy of the Social Sciences, 48 (4): pp. 385-406. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,517 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 305 |
||
