تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,035 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,537,985 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,241,920 |
تحلیلی بر اولویت بندی شاخص های موثر بر توسعه محیط مسکونی پایدار با کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و مدل آنتروپی (مطالعه موردی : شهر تبریز) | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 18، دوره 25، شماره 75، اردیبهشت 1400، صفحه 245-260 اصل مقاله (1.24 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2021.12790 | ||
نویسندگان | ||
صمد مدادی هریس* 1؛ محمدرضا پور محمدی2؛ میرستار صدر موسوی3؛ شهریور روستایی4 | ||
1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز | ||
2استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
3استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
4دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
در آستانه ورود به هزاره سوم، تحولات بسیار سریعی در جوامع بشری صورت گرفت که جدا از منافع، آسیب هایی جدی نیز به همراه داشته است. اسناد و شواهد موجود نشان میدهد که موتور اصلی این تحولات انقلاب صنعتی و تاثیرات ناشی از آن بوده است. در این بین یکی از رویکردهای اساسی جهت مقابله با نابسامانیها در دهههای اخیر، رویکرد توسعه پایدار است؛ یعنی توسعهای که از نظر زمین غیر مخرب، مناسب، اقتصادی و از نظر اجتماعی قابل پذیرش باشد، در واقع توسعه پایدار زمانی حاصل میشود که تمامی ابعاد آن یعنی: اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی پایدار ایجاد شود. بر این اساس هدف از این تحقیق درگام نخست اولویت بندی شاخص و معیارهای موثر در پایداری محیط مسکونی و سکونتگاههای انسانی بوده است؛ در گام بعدی با استفاده از این شاخصها و معیارها رتبه بندی مناطق شهر تبریز انجام شده است. فرایند تحقیق بدین گونه است که ابتدا نظر کارشناسان از طریق پرسشنامه جمع آوری شده سپس با استفاده از تحلیل فرایند سلسله مراتبی فازی وزن شاخص و معیار مشخص گردید، در نهایت با استفاده ازروش آنتروپی وزن مناطق حاصل شده است. براین اساس بعدکالبدی با وزن 544/0 اولویت نخست را در پایدار شهر تبریز بدست آورده است؛ بعد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی به ترتیب با وزن 245/0، 172/0 و038/0 در اولویت بعدی قرار دارند. در این تحقیق همچنین شاخصهای و معیار موثر روی مناطق ورتبه بندی آنها انجام شده است که به ترتیب در بعد اقتصادی منطقه4 باامتیاز 14/6، دربعداجتماعی منطقه4 با امتیاز79/9، دربعد زیست محیطی منطقه 6 با امتیاز 23/11 ودر بعدکالبدی منطقه 2 با امتیاز 61/23 رتبههای نخست را در این بررسی بدست آورده اند. | ||
کلیدواژهها | ||
اولویت بندی؛ محیط مسکونی؛ پایداری؛ روشAHP فازی؛ تکنیک آنتروپی؛ شاخصها | ||
مراجع | ||
- احدی، حمیدرضا، مشهدی عباسی، سید احسان و خشکرودیان، مجید(1391)؛ بکارگیری روش AHP فازی گروهی در انتخاب بهترین تامین کننده ناوگان ریلی، مجله مهندسیحملونقل، شماره 4صص102-95 - استیونسون، دبورا (1388)؛ شهرها و فرهنگهای شهری، ترجمه پناهی، رجب و پوراحمد، احمد، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری. - افتخاری، رکن الدین، عبدالرضا(1393)؛ مدیریت توسعه روستایی(بنیانهای نظری)، انتشارات سمت - پورطاهر، مهدی، سجاسی قیدار، حمدالله و صادق لو، طاهره(1389)؛سنجش و اولویت بندی پایداری اجتماعی در مناطق روستایی، با استفاده از تکنیک رتبه بندی براساس تشابه به حل ایده آل فازی (مطالعه موردی: دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان خدابنده)،مجله پژوهشهای جغرافیایی ، بهار 1389, دوره 1 صص31-1 - پورمحمدی، محمدرضا و مصیب زاده، علی(1388)؛ آشنایی با محله و معیارهای محله بندی شهر با تاکید بر شهر تبریز، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز، شماره28، 89-53 - حاصلی آبادی، فرید، پورکرمانی، محسن وحاجی علی بیگی، حسین(1392)؛ تحلیل ساختاری دوپلکس لغزشی – فشارشی کوه های مورو(شمال غرب تبریز)، فصلنامه زمین شناسی ایران، شماره25، 13-3 - خواجه شاهکوهی، علیرضا، عبداله زاده، غلامحسین و مدانلو جویبار، مسعود(1392)،تحلیل پایداری نواحی شهری و اولویت بندی توسعه آن با تکنیک تاپسیس (مورد مطالعه شهر گرگان)، فصلنامه مطالعات برنامه ریزی شهری، سال اول، شماره چهارم صص118-99 - ربیعی فر، ولی الله، حقیقت ناینی، غلامرضا و قرایی، فریبا(1392)؛ ارزیابی ابعاد کالبدی مسکن با رویکرد توسعه پایدار شهری، نمونه موردی: منطقه 8 شهر کرج، مجله معماری و شهرسازی آرمان شهر،شماره11 صص321-301 - ربیعی فرد، ولی الله، زیاری، کرامت اله و حقیقت نایینی، غلامرضا(1392)؛ ارزیابی توسعه پایدار شهر زنجان از دیدگاه زیست محیطی بر پایه تکنیک SWOT،مجله مطالعات وپژوهشهای شهری و منطقه ای، سال چهارم، شماره شانزدهم صص130-105 - رضایی، محمدرضا وکمائی زاده، یعقوب(1394)؛ارزیابی تناسب مکانی- فضایی طرح مسکن مهر شهر یزد، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 35، صص296-275 - رنجبرچی، سید محمود(1390)؛ فرایند سلسله تحلیل مراتبی فازی، چاپ ستاره سبز، تهران - روستایی، شهرام وساری صراف، بهروز(1385)؛ پهنه بندی مخاطرات محیطی موثر در توسعه فیزیکی شهر تبریز، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال سوم، شماره1، 126-110 - زیاری، کرامت اله( 1382)؛تحولات اجتماعی- فرهنگی ناشی از انقلاب صنعتی در توسعه فضایی، تهران، مجله جغرافیایی توسعه، شماره 1 - سالنامه آماری(1393)؛ کلانشهر تبریز، انتشارات شهرداری تبریز - سپهوند، رضا، عارف نژاد، محسن(1392)؛ اولویت بندی شاخص های توسعه پایدار شهری با رویکرد تجزیه وتحلیل سلسله مراتبی گروهی مطالعه موردی در شهر اصفهان، فصلنامهمطالعاتبرنامه ریزیشهری، شماره اول، بهار ، صص59-43 - عابدینی، موسی و مقیمی، ابراهیم(1391)؛ نقش تنگناهای ژئوموفولوژیکی در توسعه کالبدی کلانشهر تبریز به منظور کاربری بهینه، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال 23، شماره1، 166-145 - محمد صالحی، زینب، شیخی، حجت و رحیمیون، علی اصغر(1392)، بهسازی کالبدی _ محیطی بافت مرکزی شهر با رویکرد توسعه شهری پایدار( مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر خرم آباد)، فصلنامه مطالعت شهری، شماره7، صص87-72 - محمدی، جمال و ایزدی، ملیحه( 1391)؛ رتبه بندی مناطق شهراصفهان از لحاظ شاخص های فرهنگی براساس تصمیم گیری چند شاخصه، فصلنامه رفا اجتماعی، شماره 44، صص198-176 - مرکز آمار ایران، سرشماری نفوس و مسکن1385 - معینی، مهدیه و اسلامی، سید غلامرضا(1391)؛رویکردى تحلیلى به کیفیت محیط مسکونى معاصر، مجله هویت شهر، شماره دهم، سال ششم صص58-47 - نادری، کاوه، امانپور، سعید، و منصور میانرود، فریبرز(1391)؛ ارزیابی توسعه فیزیکی شهر اهواز با تاکید بر پایداری در مسائل زیست محیطی، اولین همایش ملی جغرافیا، مخاطرات و توسع پایدار شهر زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز - نسترن، مهین، فرحناز، ابوالحسنی و ایزدی، ملیحه (1389)؛ کاربرد تکنیک تاپسیس در تحلیل و اولوی تبندی توسعةپایدار مناطق شهر(مطالعة موردی: مناطق شهری اصفهان)،مجلهجغرافیاوبرنامهریزیمحیطی، سال 21، شماره پیاپی 38، شماره 2 - نصیری، معصومه(1383)، نقش دولت در تحوّلات فضایی شهر بابل، مجله پژوهشهای جغرافیایی، شماره 48، صص48-31 . - Darvish. Behrouz, Sarvar. Rahim and Sheybani Moghaddam. Fereshteh(2015); Structural Analysis, Measurement of Spatial Distribution Model and Classification the Construction of Urban Areas Based on Benefit from Urban Services (Case Study: Five Districts of Zahedan), Journal of The Scientific-Research Quarterly, Vol.3, No. 12, pp97=-116 - El Ariane. Sarah Abdel Moneim(2012); Neighborhood Urban Quality of Life Guidelines for Urban Planning and Development of New Assessment Tool A Thesis Submitted to the Faculty of Engineering, Cairo University in Partial Fulfillment of the Requirement for the Degree of Doctor of Philosophy in Architecture. - Hashemi. Farhad and Ho Chin Siong(2014); Extracting Urban Sustainability Indicators for Tehran Metropolis by Fuzzy Delphi Method,Journal of Scientific Research, 22 (9), pp1411-142 - Ibrhim. E. H, Mohamed. S. E and Atwan. A. A.(2011); CombiningFuzzyAnalytic Hierarchy Process and GIS to Select the Best Location for a Wastewater Lift Stationin El-Mahalla El-Kubra, NorthEgypt, Journal of Engineering & Technology, Vol.11, No. 50, pp 38-43 - Nasiri.J.A.Farzaneh, Rahimipour.S.N and Nasiri.J.A, Mohammadreza and Badkoobeh, Fereshteh(2016); Classification of Urban Areas Sustainability Using AHP Model and Multi Criteria Decision Making (Case Study: The City of Rasht), Journal of Applied Science & Engineering pp125-132 Serag .El Din. Hamam, Shalaby .Ahmed, Elsayed Farouh. Hend, A. Elariane. Sarah (2013); Principles of urban quality of life for a neighborhood, journal Housing and Building National Research Center. Cairo, 86-92 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 686 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 490 |