تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,224 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,216,892 |
مطالعه رابطه بین فناوری های اطّلاعاتی و ارتباطی و مصرف گرایی (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اراک) | ||
جامعه شناسی سبک زندگی | ||
دوره 6، شماره 15، شهریور 1399، صفحه 287-327 اصل مقاله (1.23 M) | ||
نویسندگان | ||
موسی سعادتی1؛ ژیلا مشهدی میقانی2؛ علیرضا جهانگیری* 3؛ سعید نریمانی4 | ||
1استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. | ||
2استادیار، گروه جامعهشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران | ||
3کارشناسی ارشد، گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران. | ||
4کارشناسی ارشد، گروه جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک،باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان،اراک،ایران | ||
چکیده | ||
امروزه همگام با رشد و تحول در فناوریهای اطّلاعاتی وارتباطی،مصرفگرایی بهعنوان سبک و سیاق خاصی از زندگی معرفی شده و به مراتب مصرف کالاهای خاص و غیر ضروری در جامعه ترویج می شود که این امر، نهایتاً منجر به سیر صعودی رفتارهای مصرفی و گسترش فرهنگ مصرفگرایی می گردد. در این راستا، هدف از انجام پژوهش حاضر نیز بررسی رابطه بین فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی ومصرفگرایی بوده است. در این پژوهش، از تئوری های زیمل، بوردیو، وبلن و گیدنز بهعنوان چارچوب نظری بهره گرفته شده است. روش مطالعه برای جمعآوری دادهها پیمایشی می باشد. جامعه آماری مشتمل بر کلیه کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهرستان اراک به تعداد ۴۵۰ نفر بوده است که به شیوهی تمام شماری تمامی افراد جامعه مدّ نظر با استفاده از پرسشنامهی محقق ساخته مورد پرسش و سنجش قرار گرفتهاند. ضریب پایایی بهدست آمده برای تمامی متغیرها، بالاتر از ۰/۷ بوده و بهلحاظ آماری مورد تأیید می باشد. مطابق یافته های توصیفی، میانگین حاصل برای متغیر میزان استفاده از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برابر با ۴۰/۱۶ و برای متغیر مصرف گرایی ۵۰/۳۲ برآورده شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که رابطه خطی بین متغیرهای فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی با مصرفگرایی با سطح معناداری کوچکتر از ۰/۰۵ و با اطمینان ۹۹ درصد از نظر آماری معنادار بوده است. همچنین، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی حاکی از آن است که متغیرهای میزان استفاده از اینترنت (با ضریب بتای ۰/۱۵۸)، میزان استفاده از تلفن همراه (با ضریب بتای۰/۳۹۰)، میزان استفاده از شبکه های تلویزیونی (با ضریب بتای ۰/۲۹۸) و سن (با ضریب بتای ۰/۱۳۰ـ)، بهترتیب بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته داشته اند. متغیرهای میزان استفاده از اینترنت، میزان استفاده از تلفن همراه، میزان استفاده از شبکه های تلویزیونی و سن، توانستهاند ۲۲ درصد از تغییرات مصرفگرایی را تبیین نمایند. چکیده بلند: مقدّمه امروزه فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی با پیامهای اقناعی خود به یکی از ابزارهای نظام اقتصادی سرمایهداری برای یافتن مشتریانی مصرفگرا برای کالاها تبدیل شدهاند. تبلیغات متعدد و متنوّع که توسّط متخصصان روانشناس و سازندگان تیزرهای تبلیغاتی برای داشتن حداکثر تأثیر در مخاطب ساخته شده و برای افراد به نمایش گذاشته می شوند، بهدنبال اقناع افراد برای خرید کالا یا خدمات خاص، تغیر نگرش آنان و انتخاب سبک زندگی خاص کنشگران هستند. کالاهایی که افراد نیازی واقعی به آن نداشته و صرفاً بر اساس ایجاد نیاز کاذبی دست به خرید آن میزنند که این فناوریها باعث آن بودهاند، و این همان تمایزی است که هربرت مارکوزه بین نیازهای واقعی و کاذب انسانها قائل شدونسبت به عاملان ایجاد این نیازهای کاذب هشدار داد (موحد و دیگران، 1389: 9). با توجه به موارد مذکور، پژوهش حاضر با در نظر گرفتن این مسئله که فناوری اطلاعاتی و ارتباطی بهعنوان یک عامل مهم در زندگی کارکنان شهر اراک است و تقلید و استفاده بیش از حد از آن منجر به مصرف گرایی در بین کارکنان علوم پزشکی شهر اراک میشود، درصدد پاسخگویی به سؤالات زیر میباشد: میزان استفاده از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی در بین کارکنان علوم پزشکی در چه حدی است؟ میران مصرفگرایی در بین کارکنان علوم پزشکی به چه میزانی است؟ چه رابطهای بین فناوری اطلاعاتی و ارتباطی ومصرفگرایی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اراک وجود دارد؟ روش شناسی روش مطالعه در انجام این پژوهش برای بهدست آوردن دادهها پیمایشی است. جامعهی آماری آن را کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهرستان اراک به تعداد 450 نفر تشکیل دادهاند که با استفاده از روش تمام شماری کلیّهی افراد جامعهی مدّنظر با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مورد پرسش و سنجش قرار گرفتهاند. همچنین دادههای بهدست آمده با استفاده نرمافزارآماری «SPSS» مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته است. یافتهها با تأیید ارتباط عناصر اطّلاعاتی و ارتباطی با مصرفگرایی، بایستی در پی راهی برای از بین بردن این رابطه بود. چراکه رابطهی حاضر به مادّی شدن انسان، و از خودبیگانگی او منجر میشود. این مسأله به شکل گیری طبقات مختلف اجتماعی و ظهور تمایزاتی منجر میگردد که انسانها را به ورطهی نابودی و تخاصم سوق میدهد. در این میان یافتن راهی برای برهم زدن مناسبات فناوریهای اطّلاعاتی و ارتباطی با مصرفگرایی میتواند مفید واقع گردد. نکته نهایی این که تبلیغ کالاهای متنوع و بعضاً غیرکاربردی که صرفاً جنبهی تجملاتی دارند؛ به رقابت ناسالم در مصرف بیشتر کالاهای تجملاتی دامن میزند و نیز مصرف افسار گسیخته کالاهای خارجی، موجب توقف تولید کالاهای مشابه داخلی شده، روند توسعه کشور را با مانع جدی مواجه میکند. آگاه سازی اقشار جامعه در این خصوص از رسالت ها و وظایف محققان و مسئولان ذیربط در کنار رسانه iا است. | ||
کلیدواژهها | ||
فناوریهای اطّلاعاتی وارتباطی؛ مصرفگرایی؛ کارکنان دانشگاه علوم پزشکی؛ اراک | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 373 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 371 |