تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,487,219 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,214,078 |
جبران خسارت مالی محرومیت از کار در توقیف و حبس غیرقانونی و اشتباهی از دیدگاه فقه امامیه | ||
مطالعات حقوق تطبیقی معاصر | ||
مقاله 9، دوره 11، شماره 21، مهر 1399، صفحه 217-245 اصل مقاله (285.43 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/law.2020.12636 | ||
نویسندگان | ||
راضیه محب پور حقیقی1؛ سید محمد هاشم پورمولا* 2 | ||
1کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه شیراز | ||
2دانشیار دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
توقیف و حبس ناحق بر دو گونه غیرقانونی و اشتباهی تقسیمپذیر است. بیشتر زندانیان ناشی از تمام موارد توقیف و حبس ناحق، از نظر مالی یا غیرمالی (بدنی و معنوی) در هر صورت متحمل خسارتهایی میشوند. اصلیترین خسارت مالی، خسارت ناشی از محرومیت از کار کردن و کسب درآمدِ افراد اهل کسب و کار است. با تمام این احوال، مشهور فقیهان با استناد به عدم کاربرد قاعدۀ ضمان ید در مورد انسان، عدم مالیت منافع انسان پیش از عقد و اجماع، این خسارت مالی را مضمون ندانستهاند. در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی دلایل یادشده مورد بررسی و مداقه قرار گرفته و با بازخوانی و ارائۀ تفسیری نو از قاعدۀ ضمان ید و اثبات امکان مالیت منافع انسان پیش از عقد و عدم تحقق اجماع صحیح، رد شده است. افزون بر این، با تکیه مستدل بر قواعد لاضرر، اتلاف و تسبیب، نفی عسر و حرج و سیرۀ عقلا، لزوم جبرانپذیری خسارت محرومیت از کار کردن افراد کاسب اثبات گردیده است. همچنین این خسارت با توجه به اصول 22 و 171 قانون اساسی و تعدادی از مواد ازجمله مادۀ 14 قانون آیین دادرسی کیفری (1392) جبرانپذیر است. | ||
کلیدواژهها | ||
حبس؛ ضمان؛ محرومیت از کار کردن | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ الف) فارسی - کتابها
10.محقق داماد، سید مصطفى، قواعد فقه، (تهران: مرکز نشر علوم اسلامى، 1406 ق). 11.مکارم شیرازی، ناصر، استفتاءات جدید، (قم: مدرسۀ امام علىبن ابى طالب علیهالسلام، 1427ق). 12.طبسى، نجمالدین، حقوق زندانى و موارد زندان در اسلام، ( قم: بوستان کتاب، بیتا). 13. منتظری، حسینعلی، مبانى فقهى حکومت اسلامى، مترجم: محمود صلواتى و ابوالفضل شکورى، (قم: کیهان، 1409 ق). - مقالهها 14.حسینعلی، بای، «تأثیر چگونگی فراخواندن در ایجاد مسئولیت ناشی از دعوت شبانه»، فصلنامۀ تخصصی دین و قانون، ش 15 (1396). 15.محقق داماد، سید مصطفی و اسماعیلی، مریم «بررسی مبانی فقهی ضمان استیفا»، نامۀ الهیات، ش 7 (1388). 16.محمدی، پژمان و مرادپور شاد، امیرمبین، حجت، «تأثیر قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بر امکان مطالبۀ خسارات معنوی و عدم نفع در نظام حقوقی ایران»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 24 (1397). 17.مرعشی، مـحمدحـسن، «دیه و ضـرر و زیـان ناشی از جرم»، مجلۀ قـضائی و حـقوقی دادگستری، ش 1 (1370). 18.هدایتی محبوب، ابوالفضل و اسدی، محمدحسن، «نقدی بر مادۀ 14 قانون آیین دادرسی کیفری»، پژوهش حقوق خصوصی، ش 26 (1398). ب) عربی 19.آخوند خراسانى، محمدکاظم، کفایة الأصول: قاعدة الضرر و الاجتهاد و التقلید، (قم: مؤسسۀ آل البیت علیهم السلام، 1409 ق). 20.ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، (قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزۀ علمیۀ قم، 1404 ق). 21.ابن فهد حلّى، احمدبن محمد، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، (قم: اسلامى، 1407ق). 22.ابن فهد حلّى، احمدبن محمد، المقتصر من شرح المختصر، (مشهد: مجمع البحوث الإسلامیه، 1410 ق). 23.انصاری، شمسالدین محمدبن شجاع القطّان، معالم الدین فی فقه آل یاسین، (قم: مؤسسۀ امام صادق علیه السلام، 1424 ق). 24.انصاری دزفولی، مرتضی، رسائل فقهیه، (قم: کنگرۀ جهانى بزرگداشت شیخ انصارى، 1414ق). 25.انصارى دزفولی، مرتضی، کتاب المکاسب، (قم: کنگرۀ جهانى بزرگداشت شیخ انصارى، 1415ق). 26.بجنوردى، سید حسن، القواعد الفقهیه، (قم : نشرالهادی، 1419 ق). 27.بجنوردى، سید محمد، القواعد الفقهیه، (تهران: مؤسسۀ عروج، 1401 ق). 28. جوهرى، اسماعیلبن حماد، الصحاح، (بیروت: دارالعلم للملایین، 1410 ق). 29.حرّ عاملى، محمدبن حسن، وسائل الشیعه، (قم: مؤسسۀ آل البیت علیهم السلام، 1409 ق). 30.حمیرى، نشوانبن سعید شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، (بیروت: دارالفکر المعاصر، 1420 ق). 31.خمینی، روحالله، کتاب البیع، (تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینى، 1421 ق). 32.خویى، سید ابو القاسم، مصباح الفقاهة (المکاسب)، بیجا، بیتا). 33.زبیدی، محمدبن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، (بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، 1414 ق). 34.سبزوارى، سید عبدالأعلى، ، مهذّب الأحکام، (قم: مؤسسۀ المنار، بیتا). 35.شهید ثانى، زینالدینبن على، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة: حاشیۀ سید محمدکلانتر، (قم: داوری، 1410 ق). 36.صاحب جواهر، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، (بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1404 ق). 37.صیمرى، مفلحبن حسن، غایة المرام فی شرح شرائع الإسلام، (بیروت: دار الهادی، 1420ق). 38.طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروه الوثقی، (بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، 1409 ق). 39.طریحی، فخرالدین، مجمعالبحرین، (تهران: کتابفروشى مرتضوى، 1416 ق). 40.طوسى، محمدبن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیة، (تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، 1387). 41.علامه حلّى، حسنبن یوسف، تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، (تهران: مؤسسۀ چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1411 ق). 42.فاضل لنکرانی، محمد، القواعد الفقهیه، (قم: چاپخانۀ مهر، 1416 ق). 43.فیومی، احمدبن محمد، المصباح المنیر، (قم: منشورات دارالرضی، بی تا). 44.قرشی، علیاکبر، قاموس قرآن، (تهران: دارالکتب الإسلامیه، 1412 ق). 45.کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، (قم: دارالحدیث للطباعة و النشر، 1429 ق). 46.کمپانی (غروی اصفهانی)، محمدحسین، نهایة الدّرایة فی شرح الکفایة، (قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، 1414 ق). 47.محدث نورى، میرزا حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، (بیروت: مؤسسۀ آل البیت علیهم السلام، 1408 ق). 48.محقق حلّی، جعفربن حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، (قم: مؤسسۀ اسماعیلیان، 1408 ق). 49.محقق حلی، جعفربن حسن، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، (قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة، 1418 ق). 50.محقق سبزواری، محمدباقر، کفایة الأحکام، (قم: اسلامى، 1423 ق). 51.محقق کرکی، علىبن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، (قم: مؤسسۀ آل البیت علیهمالسلام، 1414 ق). 52.مراغهای، سید میر عبدالفتاح، العناوین الفقهیه، (قم: اسلامی، 1417 ق). 53.مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، (تهران: مرکز الکتاب للترجمة و النشر، 1402 ق). 54.مقدس اردبیلى، احمدبن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، (قم: اسلامی، 1404 ق). 55.مکارم شیرازی، ناصر، القواعد الفقهیه، (قم: امام امیرالمؤمنین علیهالسلام، 1411 ق). 56.مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، (قم: مدرسۀ امام على بن ابى طالب علیهالسلام، 1424ق). 57.منتظری، حسینعلی، دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، (قم: نشر تفکر، 1409ق). 58. سید على، موسوی قزوینى، رسالة قاعدة ما یضمن بصحیحه یضمن بفاسده، (قم: اسلامى، 1419 ق). 59.نراقى، ملا احمد، عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام، (قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، 1417 ق). ج) منابع الکترونیکی 60.فاضل تونی، الوافیة فی أصول الفقه، (کتابخانۀ اینترنتی مدرسۀ فقاهت، بیتا). 61.نائینی، محمدحسین، فوائدالاصول، تقریر: محمدعلی کاظمی خراسانی، (کتابخانۀ اینترنتی مدرسۀ فقاهت، بیتا).
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 628 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 475 |