آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,298 |
| تعداد مقالات | 15,883 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,116,578 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,887,929 |
جایگاه منطق در تقسیم‌بندی علوم ارسطو | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| مقاله 4، دوره 6، شماره 10، اردیبهشت 1391، صفحه 63-96 اصل مقاله (395.12 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| احمدعلی حیدری* 1؛ مهدی هاتف2 | ||
| 1استادیار دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| 2کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| چکیده | ||
| ارسطو در جاهای مختلف آثارش، به تناسب بحث، علوم را به اقسام و شاخه‌هایی تقسیم می‌نماید. وی اولین کسی است که منطق را تدوین و به عنوان یک علم عرضه نموده است. اما در میان تقسیم بندیهایی که ارسطو از علوم بدست داده است نامی از منطق به چشم نمی خورد. در اینجا کوشیده‌ایم با استناد به آثار ارسطو نشان دهیم که منطق، با توجه به موضوعات و مباحثی که در آن مطرح است، یکی از اجزاء یا شاخه‌های فلسفة أولی محسوب می‌شود و باید آن را جزو علوم نظری بشمار آوریم. از نظر ارسطو موضوع فلسفه أولی «موجود» است از آن جهت که موجود است. اما «موجود» به چندین معنا به کار می‌رود، که از جمله آنها موجود به معنای «صادق» است. به اعتقاد ارسطو چون همه این معانی و کاربردها مشترک معنوی هستند پژوهش در باره همه آنها، و از جمله پژوهش درباره «صادق»، بر عهده علمی واحد، یعنی فلسفه أولی، خواهد بود. از سوی دیگر منطق همان علمی است که به پژوهش درباره «صادق» می‌پردازد. بنابراین منطق یکی از اجزاء یا شاخه‌های فلسفه أولی، و بدین ترتیب جزو علوم نظری، خواهد بود. در دیدگاه ارسطو منطق در عین حالی که جزو علوم نظری است، یک علم آلی به شمار می‌رود. اما این آلی بودن هیچ منافاتی با نظری بودن آن ندارد. ملاک نظری بودن این است که هیچ هدف دیگری غیر از کسب معرفت یا «نظر» مورد توجه نباشد، اما ملاک غیر آلی بودن این است که هیچ هدفی غیر از کسب معرفت درباره موضوع خاص آن علم مد نظر نباشد. بنابراین ملاک نظری بودن و ملاک غیر آلی بودن یکی نیست. و به همین جهت یک علم می‌تواند نظری و در عین حال آلی باشد | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارسطو؛ تقسیم‌بندی علوم؛ علوم نظری؛ فلسفة أولی؛ «موجود»؛ منطق؛ صادق؛ علم آلی | ||
| مراجع | ||
|
ارسطو. ( 1378 )، مابعدالطبیعه، ترجمه محمدحسن لطفی، چاپ دوم، تهران، انتشارات طرح نو. - ارسطو. ( 1366 )، متافیزیک(مابعدالطبیعه)، ترجمه شرف الدین خراسانی، چاپ دوم، تهران، انتشارات گفتار. - ارسطو. ( 1378 )، منطق (ارگانون)، ترجمه دکتر میرشمس الدین ادیب سلطانی، چاپ اول، تهران، انتشارات نگاه. - ارسطو. ( 1378 )، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمدحسن لطفی، چاپ دوم، تهران، انتشارات طرح نو. - ابن سینا. ( 1404 )، الشفا (المنطق) (جلد اول و دوم)، چاپ ؟، قم، مکتبه آیه الله المرعشی. - ابن رشد. ( 1380 )، تفسیر مابعدالطبیعه، چاپ دوم، تهران، انتشارات حکمت. - خواجه نصیر الدین طوسی. ( 1375 )، شرح الأشارات و التنبیهات مع المحاکمات(جلد اول)، چاپ اول، قم، نشر البلاغه. - فارابی. ( 1986 )، کتاب الحروف، چاپ ؟، بیروت، انتشارات دارالمشرق (قابل دسترسی در نرم افزار کتابخانه حکمت اسلامی). - فردریک کاپلستون. ( 1380 )، تاریخ فلسفه(جلد یکم)، ترجمه سید جلال الدین مجتبوی، چاپ چهارم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش. .11-38 ،1385 ، فصلنامۀ معارف عقلی، شمارة 1 ،« ابزاری بودن منطق » . -ایزدی تبار، محمد -Aristotle, (1995), The Complete Works, edited by Jonathan Barnes, fifth printing, Princeton, Princeton University Press. - Taylor. A.E. (1955), Aristotle, an unabridged reprinting of the revised edition, New York, Dover publications, Inc. - J. L. Akcrill (1981), Aristotle; the philosopher, first published, Oxford, Clarendon press. - W. D. Ross, (1995), Aristotle, sixth edition, London and New York, Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,313 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,685 |
||