آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,422 |
| تعداد مقالات | 17,532 |
| تعداد مشاهده مقاله | 56,756,459 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,818,204 |
جوشش جوهر هستی در سبک هندی (خوانش صدرایی شعر صائب تبریزی) | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 7، دوره 73، شماره 242، اسفند 1399، صفحه 217-238 اصل مقاله (813.35 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2021.44663.3022 | ||
| نویسنده | ||
| محمود فتوحی رودمعجنی* | ||
| استاد دانشگاه فردوسی مشهد. ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده تخیل شاعران فارسیگوی قرن یازده و دوازده، به جانب نازک‌اندیشی در طبیعت و ذره‌نگری در پدیده‌ها گراییده است. این گرایش همزمان است با تحولاتی که در فلسفۀ ایرانی در اصفهان قرن یازدهم روی داد. محتمل است که این همزمانی حاصل تأثر ادبیات و حکمت از یکدیگر باشد. در این مقاله مسألۀ «حرکت در جوهر طبیعت» به عنوان موضوع مشترک در شعر نازک‌خیال صائب و حکمت متعالیه ملاصدرا بررسی شده است. این جستار می‌کوشد تا شباهت دو گفتمان فلسفی و ادبی را در نگرش به یک موضوع (حرکت در جوهر) نشان دهد. برای این منظور تخیلات شعری را - که پویایی و حرکت درونی هستی را بازنمایی نمایی می‌کند- در شعر نمایندۀ برجستۀ نازک‌خیالان یعنی صائب تبریزی (1006- 1087 ق) بررسی کرده و شباهت نگرش صائب را با اندیشۀ حرکت جوهری ملاصدرا نشان داده است. آنچه صدرای فیلسوف با برهان و استدلال دربارۀ حرکت جوهری و انقلاب مستمر وجود بیان کرده شاعر نازک‌خیال با قوۀ مخیله در صورت‌های محاکاتی بازنموده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه‌های کلیدی: سبک هندی؛ صائب تبریزی؛ حکمت متعالیه؛ ملاصدرا؛ حرکت جوهری | ||
| مراجع | ||
|
- اسیر شهرستانی، جلال بن مؤمن. (حدود 1069 ق). دیوان غزلیات اسیر شهرستانی. تصحیح غلامحسین شریفی ولدانی. تهران: مرکز پژوهشى میراث مکتوب.1384 ش. - اکبری، رضا. (1384). «ارتباط وجودشناسی و زیبایی‌شناسی در فلسفۀ ملاصدرا». پژوهش‌های فلسفی کلامی. مقاله 5، دوره 7، شماره 25، پاییز 1384، صفحه 88-102 - بیدل دهلوی، عبدالقادر، (1376). کلیات بیدل، تصحیح اکبر بهداروند و پرویز عباسی داکانی، تهران، انتشارات الهام، ج اوّل. - ده‍ب‍اش‍ی، م‍ه‍دی. (1386). پژوهشی تطبیقی در هستی‌شناسی و شناخت‌شناسی ملاصدرا و وایتهد: فیلسوفان مشهور فلسفه پویشی شرق و غرب. تهران: علم. - سروش عبدالکریم. (1356). نهاد ناآرام جهان. تهران: شرکت انتشارات قلم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. ۱۳۹۸ ق. - ش‍ام‍ل‍و، ول‍ی‌ق‍ل‍ی‌ب‍ن داودق‍ل‍ی. (۱۰۸۵ق). ق‍ص‍ص‌ودشناسی و زیبایی‌شناسی در فلسفةال‍خ‍اق‍ان‍ی.تصحیح و پ‍اورق‍ی ح‍س‍ن س‍ادات ن‍اص‍ری.تهران: وزارت فرهنگ و ارش‍اد اسلامی. ۱۳۷۵. ۲ ج. - شوکت بخاری، محمد اسحاق. (1107). دیوان شوکت بخاری. تصحیح سیروس شمیسا. تهران: انتشارات فردوس. 1382 - صائب تبریزی. (1081 ق). دیوان، تصحیح محمد قهرمان. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 1366. (نسخۀ مدرسه فقاهت) - صائب تبریزی. (1087 ق). دیوان. تصحیح محمد قهرمان. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 1366. - صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم.(1050 ق). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. با حاشیه علامه طباطبایى. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 1981 م. 9 ج. (نسخۀ مدرسه فقاهت) - صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم.(1050 ق). الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة. تصیح و تحقیق سید جلال‌الدین آشتیانی. مشهد: المرکز الجامعی النشر. 1363. (نسخۀ مدرسه فقاهت) - صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم.(1050 ق). سه رسائل فلسفى. قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. 1387 ه. ش . چاپ: سوم. (نسخۀ مدرسه فقاهت) - صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم.(1050 ق). مجموعه رسائل فلسفى صدرالمتألهین . تهران: حکمت. 1420 ه. ق - صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم. (تالیف 1040 ق). م‍ف‍ات‍ی‍ح‌‌ال‍غ‍ی‍ب. م‍ع ت‍ع‍ل‍ی‍ق‍ات ع‍ل‍ی ال‍ن‍وری؛ ص‍ح‍ح‍ه و ق‍دم ل‍ه محمد خ‍واجوی. تهران: وزارت فرهنگ و آم‍وزش ع‍ال‍ی، م‍وس‍س‍ه م‍طال‍ع‍ات و تحقیقات فرهنگی؛ ان‍ج‍م‍ن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، ۱۳۶۳. (نسخۀ مدرسه فقاهت) - عرفی شیرازی. (999 ق). کلیات. تصحیح محمد ولی‌الحق انصاری. انتشارات دانشگاه تهران. 1377. - نصر، سید حسین. (1382). صدرالدین شیرازی و حکمت متعالیه. ت‍رج‍م‍ه حسین س‍وزن‍چ‍ی. تهران: دفتر پ‍ژوه‍ش و نشر س‍ه‍روردی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,136 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 949 |
||