تعداد نشریات | 36 |
تعداد شمارهها | 922 |
تعداد مقالات | 11,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,618,378 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,672,568 |
ارزیابی دینامیک جانبی مجرای رودخانه کهمان | ||
نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 بهمن 1399 | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2021.44161.2765 | ||
نویسندگان | ||
ایمانعلی بلواسی1؛ صیاد اصغری سراسکانرود ![]() | ||
1دبیر آموزش و پرورش | ||
2هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی | ||
3فریبا اسفندیاری درآباد، استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل | ||
4هیات علمی دانشگاه اردبیل | ||
چکیده | ||
ارزیابی مورفولوژیکی رودخانه برای درک شرایط کنونی و پتانسیل تغییرات احتمالی آن، جهت برنامهریزی محیطی امری ضروری است. در این مطالعه مورفولوژی رودخانه کهمان، از سراب خاصان تا منطقه دوآب به طول 62/38 کیلومتر ارزیابی شد. بدینمنظور تصاویر ماهواره لندست، سنجندههای TM و OLI در سالهای 1374 و 1399 تهیه و مجرای رودخانه کهمان بر روی این تصاویر با استفاده از شاخص تفاضل آب نرمال شده بارزسازی گردید. سپس دینامیک جانبی مجرای رودخانه کهمان با استفاده از روش ترانسکت و آهنگ مهاجرت مجرا مورد بررسی قرار گرفت. متوسط جابجایی مجرای رودخانه کهمان در بازه زمانی(1399-1374) با استفاده از شاخص نرخ مهاجرت مجرا 51/2 متر در سال برآورد گردید. کمترین میزان این شاخص در ترانسکتهای شماره 49، 50 و 48 بهترتیب 18/0، 21/0 و 37/0 متر در سال بوده که درههای کوهستانی و عملیات تثبیت کناره های رودخانه، مهمترین دلیل کنترل و تثبیت کنارههای مجرای رودخانه کهمان در این ترانسکتها تشخیص داده شد. همچنین بیشترین مقدار نرخ مهاجرت در ترانسکتهای 4، 32 و 30 بهترتیب 80/4، 05/5 و 12/6 متر در سال برآورد گردید. میانبرها و فرسایشپذیری زیاد مواد کناره و دشت سیلابی از عوامل اصلی بالا بودن نرخ مهاجرت مجرا در این ترانسکتها بوده است. محاسبه تغییرات مساحت ترانسکتها نشان داد که حدود 85/185 هکتار از زمینهای مجاور رودخانه کهمان در بازه زمانی(1399-1374) تخریب شده است. به عبارتی به طور متوسط هر سال حدود 43/7 هکتار از این اراضی در نتیجهی جابجایی مجرای رودخانه کهمان فرسایش یافته و از بین رفتهاند. بنابراین میتوان گفت جنس مواد کنارههای رودخانه کهمان در محدوده دشت و مناطق کشاورزی سبب افزایش مهاجرت جانبی مئاندرها شده و عرض دره افزایش و دشت سیلابی مجاور رودخانه کاهش چشمگیری پیدا کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مجرای رودخانه؛ کهمان؛ روش ترانسکت؛ نرخ مهاجرت مجرا | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 23 |