تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,035 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,539,644 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,243,474 |
تحلیل سطح توسعه پایدار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در نواحی روستایی (مورد مطالعاتی: شهرستان جیرفت) | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 3، دوره 25، شماره 75، اردیبهشت 1400، صفحه 35-49 اصل مقاله (1.96 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2021.36670.2517 | ||
نویسندگان | ||
محسن آقایاری هیر* 1؛ محمد ظاهری2؛ حسین کریم زاده3؛ رضا طالبی فرد4 | ||
1استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
2دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
3استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
4دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
امروزه فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در نواحی روستایی، نظمی نوین را پیش کشیده و الزامات و مقدمات توسعه پایدار روستاها را برای حضور در جهان آینده فراهم نمودهاند. لذا مطالعه و شناخت وضع موجود توسعه پایدار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوامع روستایی و برنامهریزی براساس این شناخت میتواند زمینهساز پایداری و بازآفرینی جوامع روستایی براساس اندیشه و باورهای تازه باشد و اجتماعات سالم روستایی را شکل دهد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تحلیل سطح توسعه پایدار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطاتدر نقاط روستایی شهرستان جیرفت شکل گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی میباشد که جهت گردآوردی دادههای مورد نیاز آن از مطالعات کتابخانهای و میدانی استفاده شد. قلمرو مکانی پژوهش، شامل 38 روستای واقع در شهرستان جیرفت است که طبق سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395 دارای 16170 خانوار بوده و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه، 376 خانواری جهت پرسشگری تعیین و به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب گردیدند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها و اطلاعات از مدل تصمیمگیری چندمعیاره کوپراس و تحلیل خوشهای K در محیط نرمافزار SPSS استفاده گردید. نتایج حاصله از تکنیک و تحلیل نشان داد، روستاهای دولتآباد اسفندقه، دولتآباد مرکزی، دریاچه، دوبنه، پشتلر، حسینآباد دهدار، فردوس و سغدر بهعلت برخورداری از شرایط مساعد محیطی، قرار گرفتن در موقعیت دشتی و فاصله کم با مرکز شهرستان، تمرکز جمعیت، دارا بودن تجهیزات و ارائه خدمات مبتنی بر فناوری، به لحاظ توسعه پایدار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطحی بالاتر نسبت به روستاهای عباسآباد، دره رود، حیشین سفلی، کهن و آبشور قرار گرفتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعه پایدار؛ فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)؛ نواحی روستایی؛ شهرستان جیرفت | ||
مراجع | ||
- احمدیان دیوکتی، محمد مهدی، آقاجانی، حسنعلی، شیرخدایی، میثم و طهرانچیان، امیرمنصور (1397)، طراحی مدل سیاستگذاری علم و فناوری مبتنی بر رویکرد پیچیدگی اقتصادی، فصلنامه علمی-پژوهشی سیاستگذاری عمومی، دوره 4، شماره 4، صص 27-9. - ازکیا، ایمانی و ایمانی، علی (1387)، توسعه پایدار روستایی، نشر اطلاعات، تهران. - اعظمی، موسی و سفاهن، پریا (1396)، تحلیلی بر وضعیت موجود و مطلوب ارائه خدمات دولت الکترونیک در مناطق روستایی استان همدان، فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، شماره 1، صص 122-109. - افتخاری، عبدالرضا رکنالدین و بدری، سیدعلی (1391)، بنیانهای نظریهای الگوی روستای نمونه، ناشر: استانداری گیلان، تهران. - افتخاری، عبدالرضا رکنالدین، آقایاری هیر، محسن، منتظر، غلامعلی و پور طاهری، مهدی (1391)، ارزیابی تحقق دولت الکترونیک در روستاهای ایران، فصلنامه مدرس علوم انسانی- برنامهریزی و آمایش فضا، دوره شانزدهم، شماره 2، صص 17-1. - افتخاری، عبدالرضا رکنالدین، فیروزنیا، قدیر (1382)، جایگاه روستا در فرآیند توسعه ملی از دیدگاه جمعی از صاحبنظران، ناشر: مؤسسه توسعه روستایی ایران. - افراخته، حسن، ریاحی، وحید، جلالیان، حمید و سرایی، سودابه (1395)، سنجش رضایت مشتریان از کیفیت خدمات الکترونیکی دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی در استان اصفهان، فصلنامه روستا و توسعه، سال 19، شماره 4، صص 143-167. - آقازمانی، علیمحمد (1392)، فاوا موتور محرکه برنامه پنجم توسعه کشور، ماهنامه توسعه کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات (نکفا)، سال دهم، شماره 2، صص: 99-95. - آقایاری هیر، محسن (1389)، تحلیل فضایی شبکه مدیریت روستایی و ارائه الگوی مناسب مبتنی بر IT، رساله دکتری رشته جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. - برقی، حمید و قنبری، یوسف (1389)، تحلیلی بر نقش علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه روستایی، نشریه راهبرد یاس، شماره 24، صص 145-135. - تافلر، آلوین (1363)، موج سوم، ترجمه شهیندخت خوارزمی، انتشارات فرهنگ نشر نو، تهران. - خواجه شاهکوهی، علیرضا (1392)، تحلیل نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کیفیت زندگی روستاییان مطالعه موردی: روستاهای قرنآباد و اصفهان کلاته، شهر گرگان، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال سوم، شماره 7، صص 120-103. - رابینز، استیفن پی و دیوید ای، سنزو (1379)، مبانی مدیریت، ترجمه سیدمحمد اعرابی و همکاران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران. - صرامی، حسین، بهاری، عیسی (1389)، نقش ICT در توسعه روستایی، نشریه علوم اجتماعی، دوره 4، شماره 9، صص 153-129. - غفاری، مجتبی (1393)، راهکارهای کاهش فقر: رهیافتی در اقتصاد نهادگرایی، فصلنامه برنامهریزی و بودجه، سال 19، صص 242-215. - قاسمی، وحید (1384)، ضریب آلفای کرونباخ و ویژگیهای آن با تأکید بر کاربرد در پژوهشهای اجتماعی، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان (علوم انسانی)، جلد 19، شماره 2، صص 174-155. - قلیپور، آرین (1380)، جامعهشناسی سازمانها، انتشارات سمت، تهران. - مرکز آمار ایران (1395)، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن. - نوابخش، مهرداد، ازکیا، مصطفی، وثوقی، منصور و مشیر استخاره، زهرا (1394)، ارزیابی عوامل مؤثر بر توانمندی اقتصادی (مطالعه موردی: زنان آسیبپذیر در شهر تهران)، فصلنامه علمی-پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری، دوره 3، شماره 12، صص 20-1. - عنابستانی، علی اکبر و وزیری، سمیه (1390)، تحلیل آثار اجتماعی، اقتصادی و کالبدی ICT در توسعه نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)، فصلنامه پژوهش های روستایی، دوره 2، شماره 5، صص 213-187. - یعقوبی، نورمحمد، پهلوانی، مصیب و بارکزایی، مریم (1389)، بررسی وضعیت بسترهای توسعه روستایی مبتنی بر فناوری اطلاعات در استان سیستان و بلوچستان، مجله دانش و توسعه، سال هجدهم، شماره 31، صص 210-187. - Alibaygi, A., Karamidehkordi, M., Karamidehkordi, E. (2011). Effectiveness of Rural ICT Centers: A perspective from west of Iran, Procedia Computer Science, 3, 1184-1188. - Asongu, S. A., & Le Roux, S. (2017). Enhancing ICT for inclusive human development in Sub-Saharan Africa. Technological Forecasting and Social Change, 118, 44-54. - Bekaroo, G., Bokhoree, C., & Pattinson, C. (2016). Impacts of ICT on the natural ecosystem: A grassroot analysis for promoting socio-environmental sustainability, Elsevier Renewable and Sustainable Energy Reviews, 57, 1580-1595. - Blagescu, Monica & Young, John. (2006), Capacity Development for Policy Advocacy: Current thinking and approaches among agencies supporting Civil Society Organisations, Overseas Development Institute 111 Westminster Bridge Road, London. - Boateng, M.S (2012), the role of information and communication technologies in Ghana ’s rural development, Library Philosophy and Practice (e-journal),871-893. - Cecchini, S., & Shah, T. (2002). Information and Communications Technology as a Tool for Empowerment in Empowerment and Poverty Reduction: A Sourcebook Washington, DC: World Bank www.worldbank.org/ poverty/empowerment. - Depczyńska, K.S., Szczepaniak, A.K., Szczepaniak, K., Cheba, K., Gajda, W., & Ioppolo, G. (2018). Innovation in sustainable development: an investigation of the EU context using 2030 agenda indicators, Land Use Policy, 79, 251-262. - Firdhous, M. F.M.,& Karuratane, P. M. (2018). A Model for Enhancing the Role of Information and Communication Technologies for Improving the Resilience of Rural Communities to Disasters. Procedia Engineering, 212, 707-714. - Gouvea, R., Kapelianis, D,. & Kassicieh, S. (2018). Assessing the nexus of sustainability and information & communications technology. Technological Forecasting and Social Change, 130, 39-44. - Harris, R., Ramaiyer,N.A/L.N.K., & Tarawe, J. (2018), The eBario Story: ICTs for Rural Development, 2018 International Conference on ICT for Rural Development (IC-ICTRuDev), Badung Regency, Indonesia, 63-68. - Hosseini, M.R., Banihashemi, S., Rameezdeen, R., Golizadeh, H., & Arashpour, M., Ma, L. (2017). Sustainability by Information and Communication Technology: A paradigm shift for construction projects in Iran, Journal of Cleaner Production, 168, 1-13. - Kisla, T., Arikan, Y. D., & Firat S. (2009). The investigation of the usage of ICT in university lecturers’ courses. World Conference on Educational Sciences, PP. 502-507. - Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel psychology, 28, 563–575. - Markus, M. L., & Mentzer, K. (2014). Foresight for a responsible future with ICT. Information Systems Frontiers July, 16, 353-368. - Matachi, A. (2006). Capacity Building Framework. UNESCO – UBA, Addis Ababa: UN Economic Commission for Africa, P.O.Box 3001, Addis Ababa, Ethiopia. - Measuring the Information Society Report, (2016).International Telecommunication UnionPlace des Nation, CH-1211 Geneva Switzerland. - Njoh, A. J. (2018). The relationship between modern Information and Communications Technologies (ICTs) and development in Africa. journal Utilities Policy, 50, 83-90. - Palvia, P., Chau, P.Y.K., Kakhki, M.D., Ghoshal, T., Uppala, V., & Wang, W. (2017). A decade plus long introspection of research published in Information & Management, Information & Management, 54, 218-227. - Roberts, E., Anderson, Beel, D., Philip, L,. & Townsend, L. (2017). Rural resilience in a digital society: Editorial. Journal of Rural Studies, 54, 355-359. - Romero-Ruiz, K., Echeverri-Sánchez, L., Peña-Plata, J., Vásquez-Giraldo, S., Aguilera-Cardona, M., Herazo-Avendaño, C., Valencia-Arias, A., & Bran-Piedrahita, L. (2017). Information and Communication Technologies Impact on Family Relationship. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 237, 30-37. - Roztocki, N., Soja, P., & Weistroffer, H.R. (2019). The role of information and communication technologies in socioeconomic development: towards a multi-dimensional, Journal of Information Technology for Development, 25. 171-183. - Salemink, K., Strijker, D., & Bosworth, G. (2017). Rural development in the digital age: A systematic literature review on unequal ICT availability, adoption, and use in rural areas. Journal of Rural Studies, 54, 360-371. - Saraei, s., & Amini, A.M. (2012). A study of service quality in rural ICT renters of Iran by SERVQUAL, Telecommunications Policy, 36, 571-578. - Shirazi, F., Ngwenyama, O., & Morawczynski, O. (2010), ICT expansion and the digital divide in democratic freedoms: An analysis of the impact of ICT expansion, education and ICT filtering on democracy, Telematics and Informatics, 27, 21-31. - Siegel, C., & Dorne, T. E. (2017). Information technologies for active and assisted living Influences to the quality of life of an ageing society. Elsevier International Journal of Medical Informatics, 100, 32-45. - Tambotoh, J. J. C., Manuputty, A. D., & Banunaek, F. E. (2015). Socio-economics Factors and Information Technology Adoption in Rural Area. Procedia Computer Science, 72, 178-185. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,196 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 808 |