تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,269 |
تعداد مقالات | 15,640 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,702,148 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,582,190 |
ردپای مصرف آب و تجارت آب مجازی خرما در ایران | ||
دانش آب و خاک | ||
مقاله 10، دوره 32، شماره 4، دی 1401، صفحه 133-145 اصل مقاله (540.6 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ws.2021.12338 | ||
نویسندگان | ||
مهدی صفدری* 1؛ سید مهدی حسینی2؛ مهران حکمت نیا3؛ امیر دادرس مقدم2 | ||
1گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد،دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
2استادیار،گروه اقتصاد کشاورزی،دانشکده اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان، ایران | ||
3دانشجوی دکتری،گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد،دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
چکیده | ||
خرما یکی از مهمترین محصولات باغی ایران است که جایگاه ویژهای در امنیت غذایی، اقتصاد و تجارت محصولات کشاورزی دارد. در حال حاضر ایران یکی از برترین تولیدکنندگان خرما در دنیا است اما محدودیت منابع آب از اصلیترین چالشهای تولید این محصول در ایران است. بنابراین هدف این تحقیق بررسی ردپای آب تولید خرما در ایران با استفاده از سه آب خاص به نامهای آب آبی، آب سبز و آب خاکستری میباشد. سپس با استفاده از مفهوم ردپای آب مجازی که توسط هوکسترا و هانگ معرفی شده است، ردپای تجارت آب برای محصول خرما طی سالهای 2018 – 2001 محاسبه شد. نتایج نشان میدهد متوسط برداشت سالانه از منابع آب جهت تولید خرما در ایران 486/3 میلیارد مترمکعب است که در مجموع 752/69 میلیارد مترمکعب بین سالهای 2018 - 2001 برای تولید خرما در ایران آب مصرف شده است. 68 درصد (352/2 میلیارد مترمکعب در سال و در مجموع 466/42 میلیارد مترمکعب) از کل نیاز آبیاری خرما در ایران از طریق برداشت از آبهای زیر زمینی یا به اصطلاح آب آبی، 28 درصد (976/0 میلیارد مترمکعب در سال، در مجموع 526/17میلیارد مترمکعب) از طریق آب سبز و 4 درصد (139/0 میلیارد مترمکعب در سال، در مجموع 764/2 میلیارد مترمکعب) از طریق آب خاکستری تأمین شده است. بررسی ردپای آب تولید خرما نشان داد برای تولید یک کیلوگرم خرما در ایران مقدار 304/2 مترمکعب آب آبی، 951/0مترمکعب آب سبز و 15/0 مترمکعب آب خاکستری مصرف میشود و محتوای آب مجازی محصول خرما در ایران 405/3 مترمکعب بر کیلوگرم است. همچنین با استفاده از مفهوم آب مجازی دریافتیم از سال 2018-2001، 119/9 میلیارد مترمکعب آب در تجارت خرما از ایران به کشورهای جهان صادر شده است و سهم ایران از کل تجارت جهانی آب مجازی خرما 08/25 درصد است. کشورهای امارات متحده عربی، پاکستان، روسیه، ترکیه، هند و افغانستان بزرگترین واردکنندگان آب مجازی خرما از ایران هستند و در آخر مشخص شد فاصلهی مکانی و داشتن مرز مشترک تاثیر مثبتی بر تجارت آب مجازی محصول خرما داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
آب آبی؛ آب سبز؛ آب مجازی؛ تجارت جهانی؛ خرما | ||
مراجع | ||
Ababaei B and Etedali HR, 2014. Estimation of water footprint components of Iran’s wheat production: Comparison of global and national scale estimates. Environmental processes, 1(3): 193-205.
Allan JA, 1997. Virtual water: a long term solution for water short Middle Eastern economies? Pp. 24-29, School of Oriental and African Studies, University of London.
Allan JA, 1998. Virtual water: a strategic resource. Ground Water, 36(4): 545-547.
Allen RG, Smith M, Perrier A and Pereira LS, 1994. An update for the definition of reference evapotranspiration. ICID bulletin, 43(2): 1-34.
Anonymous, 2007. Date Palm Cultivation, FAO Plant Production and Protection Division No. 156.
Antonelli M, Tamea S and Yang H, 2017. Intra-EU agricultural trade, virtual water flows and policy implications. Science of the Total Environment, 587: 439-448.
Chapagain AK, Hoekstra AY and Savenije HG, 2006. Water saving through international trade of agricultural products. Hydrology and Earth System Sciences Discussions, 10(3): 455-468.
Ghoddusi H and Davari H, 2016. Critically analysis of virtual water from the perspective of policy-making. Journal of Water and Sustainable Development 3(1): 47-58. (In Persian with English abstract).
Hekmatnia M, Hosseini S and safdari M, 2020. Determination and assessment of green, blue and gray water footprints in the international trade of agricultural products of Iran. Iranian Journal of Irrigation and Drainage 14(2): 446-463. (In Persian with English abstract).
Hekmatnia M, Hosseini S and Safdari M, 2020. Water use assessment of date in Sistan and Balouchestan Province based on the concept of virtual water. Iranian Journal of Soil and Water Research, 51(2): 513-524. (In Persian with English abstract).
Hoekstra A, 2010. The relation between international trade and freshwater scarcity (No. ERSD-2010-05). WTO Staff Working Paper.
Hoekstra AY and Chapagain AK, 2011. Globalization of Water: Sharing the Planet's Fresh Water Resources. John Wiley and Sons.
Hoekstra AY and Mekonnen MM, 2012. The water footprint of humanity. Proceedings of the National Academy of Sciences 109: 3232–3237.
Hoekstra AY, 2003. Virtual water trade: proceedings of the international expert meeting on virtual water trade, Delft, The Netherlands, 12-13 December 2002, Value of Water Research Report Series No. 12.
Hoekstra AY, Chapagain AK, Mekonnen M and Aldaya M, 2011. The water footprint assessment manual: Setting the global standard. Routledge.
Huang H, Wang J, Han Y, Wang L and Li X, 2019. Assessing impacts of water regulations on alleviating regional water stress with a system dynamics model. Water Supply, 19(2): 635-643.
Li X, Chen D, Cao X, Luo Z, and Webber M, 2020. Assessing the components of, and factors influencing, paddy rice water footprint in China. Agricultural Water Management 229: 105939.
Mohammed S and Darwish M, 2017. Water footprint and virtual water trade in Qatar. Desalination and Water Treatment 66: 117-132.
Shahvari N, Khalilian S, Mosavi SH and Mortazavi S A, 2019. Assessing climate change impacts on water resources and crop yield: a case study of Varamin plain basin, Iran. Environmental Monitoring and Assessment, 191(3): 134.
Shirmohammadi B, Malekian A, Salajegheh A, Taheri B, Azarnivand H, Malek Z and Verburg PH, 2020. Scenario analysis for integrated water resources management under future land use change in the Urmia Lake region, Iran. Land Use Policy 90: 104299.
Tian X, Sarkis J, Geng Y, Qian Y, Gao C, Bleischwitz R and Xu Y, 2018. Evolution of China's water footprint and virtual water trade: A global trade assessment. Environment International 121: 178-188. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,158 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 278 |