تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,489,891 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,217,444 |
بررسی تطبیقی جایگاه انسان در عرفان اسلامی و اگزیستانسیالیسم ( بر مبنای مثنوی حدیقۀ سنایی و رمان تهوّع سارتر ) | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 11، دوره 71، شماره 237، شهریور 1397، صفحه 211-242 اصل مقاله (747.78 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
علی دهقان* ؛ حمیدرضا فرضی؛ فرشاد ولی زاده | ||
گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
عرفان اسلامی به عنوان نمودِ دینی معرفت باطنی(Esotericism)، ساحتِ حیات مادّی، جایگاه انسان در هستی و در نهایت، حیات آنجهانی او را مورد توجّه قرار داده است. وجودمداری یا اگزیستانسیالیسم(Existentialism) نیز با این دو ویژگی که وجود را بر ماهیّت مقدّم میداند و دیگر آنکه موضوعِ اندیشه را انسان میداند و نه موضوعات فلسفیِ صرف. تحقّق امکانهای موجودِ انسانی را مورد توجّه قرار داده است و از همین رو بیشتر شاخصههای اصلی این مکتب فکری از جمله توجّه به فردیّت، وضعیّتِ وجودی، آزادی، اخلاق و مسؤولیّتِ ناشی از آنها در این مکتب بر محور یگانگیِ انسان میگردد. این پژوهش جایگاه انسان در دو جهانبینی مزبور را بر اساس «حدیقه» و «تهوع» بررسی کرده و به یافتههایی از این دست نایل آمده است که با وجود تفاوتهای بنیادین فکری، انسان همچون یگانة هستی، در هر دو مکتب فکری جایگاه والایی دارد. هر دو مکتب فکری در جهت دستیابی انسان به مراتب متعالی وجود، او را به پشت پازدن به حیات مادّی صرف فرا میخوانند. سنایی، نیل به این هدف را درگرو سلوک عرفانی و پیروی از شریعت و سارتر در رمان تهوّع، آن را در گرو پرداختن به امور متعالی از جمله آفرینش هنری یا شرکت در فرایند نوشتن میداند. | ||
کلیدواژهها | ||
انسان؛ عرفان اسلامی؛ اگزیستانسیالیسم؛ سنایی؛ سارتر | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم. - احمدی؛ بابک، (1394)، ساختار و هرمنوتیک، تهران، انتشارات گام نو. - احمدی؛ بابک، (1393)، کتاب تردید، تهران، نشر مرکز. - احمدی، بابک، (1385)، سارتر که مینوشت، تهران: نشر مرکز. - استیس؛ و.ت، (1361)، عرفان و فلسفه، ترجمۀ بهاءالدین خرّمشاهی، چاپ دوم، تهران، سروش. - بایار؛ ژان- پیر، (1391)، رمزپردازیِ آتش، ترجمۀ جلال ستّاری، تهران، نشر مرکز. - براین، مگی، (1374)، مردان اندیشه (پدیدآورندگان فلسفه معاصر)، ترجمه عزتا... فولادوند، تهران: طرح نو. - بوخنسکی؛ یوزف، (1379)، آشنایی با فلسفه، ترجمۀ محمّدرضا باطنی، تهران، نشر توتیا. - پورنامداریان؛ تقی، (1368)، رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - دستغیب؛ عبدالعلی، (1354)، فلسفههای اگزیستانسیالیسم، تهران، انتشارات بامداد. - زرّینکوب؛ عبدالحسین، (1373)، ارزش میراث صوفیّه، تهران، انتشارات امیرکبیر. - سارتر؛ ژان پُل، (1380)، اگزیستانسیالیم و اصالت بشر، ترجمۀ مصطفی رحیمی، چاپ دهم، تهران، انتشارات نیلوفر. - سارتر؛ ژان پُل، (1348)، اگزیستانسیالیسمواصالتبشر، ترجمة مصطفی رحیمی، تهران: مروارید. - سارتر؛ ژان پُل، (1365)، تهوّع، ترجمۀ امیرجلالالدّین اعلم، تهران، نیلوفر. - ستّاری؛ جلال، (1392)، مدخلی بر رمزشناسی عرفانی، تهران، نشر مرکز. - سنایی؛ مجدود بن آدم، (1348)، مثنویهای حکیم سنایی، به کوشش مدرّس رضوی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. - سنایی؛ مجدود بن آدم، (1362)، دیوان حکیم سنایی، به تصحیح و مقدّمه و تحشیه مدرّس رضوی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. - سنایی؛ مجدود بن آدم، (1377)، حدیقهالحقیقه، به تصحیح و تحشیه مدرّس رضوی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. - شبستری؛ شیخ محمود، (1365)، مجموعۀ آثار، تصحیح صمد موحّد، تهران،طهوری. - صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم، (1382)، الشواهدالربوبیۀ فی المناهجالسلوکیه، قم: بوستان کتاب. - علویتبار، هدایت، (1384)، «نگاه مطلق خدا در فلسفۀ سارتر و نقد آن»، نامۀ فلسفی، جلد اول، شمارة 8. - فرانکل، ویکتور، (1390)، انسان در جستجوی معنای غایی، ترجمه احمد صبوری و عباس شمیم، تهران: نشر آشیان. - فروزانفر، بدیعالزمان، (1366)، احادیث مثنوی، جاپ چهارم، تهران: امیرکبیر. - کاشانی؛ عزالدّین محمود، (1393)، مصباحالهدایه و مفتاحالکفایه، به اهتمام جلالالدّین همایی، تهران، نشر هما. - کرنستن، موریس، (1354)، ژان پلسارتر، ترجمۀ منوچهر بزرگمهر، تهران: خوارزمی. - کوروز؛ موریس، (1379)، فلسفۀ هایدگر، ترجمۀ محمود نوالی، تهران، انتشارات حکمت. - گوهرین؛ سید صادق، (1353)، شرح اصطلاحات تصوّف، تهران، انتشارات امیرکبیر. - لاهیجی؛ محمّد بن یحیی، (1371)، مفاتیحالأعجاز فی شرح گلشن راز، تهران، زوّار. - مولوی؛ جلال الّدین محمّد، (1384)، شرح جامع مثنوی، حواشی کریم زمانی، تهران، انتشارات اطلاعات. - نسفی؛ عزیزالدّین، (1363)، زبدهالحقایق، تصحیح حقوردی ناصری، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. - هابن؛ ویلیام، (1348)، پیامآوران عصر ما، ترجمۀ عبدالعلی دستغیب، تهران، مرکز نشر سپهر. - همدانی؛ عینالقضات، (1392)، تمهیدات، تصحیح عَفیف عُسَیران، تهران، نشر اساطیر. - Dilman, Ilham, 1999, Free Will, Routledge, New York.
- Sartre, Jean Paul. (1966), Being & Nothingness, An Essay on Phenomenological ontology, Tr. by Hazel E. Barnes: Ratlege. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 268 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 387 |