تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,740 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,840,237 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,674,642 |
بررسی و تحلیل ارتباط نوسانات گرد و غبار با نوسانات دما و بارش غرب و جنوب غرب ایران | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
دوره 25، شماره 77، آبان 1400، صفحه 245-259 اصل مقاله (593.09 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2021.41606.2694 | ||
نویسندگان | ||
سید حسین میرموسوی* 1؛ زهرا تاران2 | ||
1دانشیار آب و هواشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
2دانشجوی دکترای آب و هواشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
چکیده | ||
گرد و غبار یکی از مهم ترین پدیده هایی است که در سال های اخیر مشکلات متعددی را در زمینه های مختلف در ایران ایجاد کرده است . نوسانات متغیرهای اقلیمی نظیر دما و بارش در شدت و فراوانی رخداد این پدیده بسیار موثر است . بنابراین لازم است تا ضمن بررسی ارتباط بین نوسانات این متغیرها با پدیده گرد و غبار، تغییرات فضایی آنها نیز مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد . این پژوهش به منطور بررسی ارتباط بین نوسانات دما و بارش با پدیده گرد و غبار و تحلیل فضایی تغییرات آنها در منطقه غرب و جنوب غرب ایران انجام گرفته است . در این پژوهش دادههای روزانه تعداد ۳۰ ایستگاه سینوپتیک ناحیهی غرب و جنوب غرب ایران طی دوره آماری ۲۰۱۶-۱۹۶۲ در زمینه متغیرهای بارش، دما و گرد و غبار از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردیده است و با توجه به یکسان نبودن طول دوره آماری در همه ایستگاهها، دوره آماری ۲۰۱۶-۱۹۸۵ انتخاب و سپس مورد استفاده قرار گرفته است.هم چنین به منظور ارزیابی نوسانات متغیرهای مورد مطالعه از روشهای تحلیل طیفی و به منظور بررسی رفتار فضایی این پدیده ها از الگوهای خود همبستگی فضایی استفاده شده است . نتایج حاصل از تحلیل خودهمبستگی فضایی با شاخص موران نشان داد که پدیده گرد و غبار در غرب و جنوب غرب ایران با دما، بارش و روزهای خشک دارای ساختار فضایی بوده و به شکل خوشه ای توزیع شده اند. نتایج حاصل از تحلیل لکه های داغ نیز متمرکز شدن و خوشهای شدن گرد و غبار در غرب و جنوب غرب ایران را نشان می دهد . | ||
کلیدواژهها | ||
گرد و غبار؛ روزهای خشک؛ روند؛ خودهمبستگی فضایی؛ غرب و جنوب غرب ایران | ||
مراجع | ||
آذرخشی، مریم، فرزادمهر، جلیل، اصلاح، مهدی، صحابی، حسین، (۱۳۹۲)، بررسی روند تغییرات سالانه و فصلی بارش و پارامترهای دما در مناطق مختلف آب و هوایی ایران، مرتع و آبخیزداری (منابع طبیعی ایران)، دوره ۶۶، شماره ۱، صص ۱۶-۱.
امیدوار، کمال، سپندار، نساء، (۱۳۹۷)، تحلیل همدید و پایش ماهوارهای پدیده گرد و غبار در استان کرمانشاه در بازه زمانی (۱۹۸۷ تا ۲۰۱۰) مطالعه موردی: گرد و غبار فراگیر ۲۷ و ۲۸ خرداد ۱۳۸۸، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی)، دوره ۱۸، شماره ۴۹، صص ۱۸-۱.
بابایی فینی، ام السلمه، صفرراد، طاهر، کریمی، مصطفی، (۱۳۹۳)، تحلیل فضایی - زمانی رخداد گرد و غبار در غرب ایران، محیط شناسی، دورة ۴۰ ، شماره ۲، صص ۳۸۸-۳۷۵.
بروغنی، مهدی، مرادی، حمیدرضا، زنگنه اسدی، محمدعلی، (۱۳۹۴)، تحلیل وقوع گرد و غبار و پهنه بندی آن در استان خراسان رضوی، مجله پژوهشهای فرسایش محیطی، سال ۵، شماره ۴، صص ۵۷-۴۵.
جعفری، مهدی، زهتابیان، غلامرضا، مصباح زاده، طیبه، (۱۳۹۷)، واکاوی آماری پدیده گردو غبار (مطالعه موردی اصفهان)، تحقیقات مرتع و بیابان ایران، جلد ۲۵، شماره ۴، صص ۸۷۶-۸۶۳.
رئیس پور، کوهزاد، (۱۳۹۳)، اقلیم شناسی سینوپتیکی، ماهواره ای گرد و غبارهای غرب و جنوب غرب ایران. رساله دکتری، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
سبحانی، بهروز، صفریان زنگیر، وحید، فیض اله زاده، سینا، (۱۳۹۹)، مدل سازی و پیش بینی گرد و غبار در غرب ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی (پژوهشهای جغرافیایی)، دوره ۵۲، شماره ۱، صص ۳۵-۱۷.
صداقت، مهدی، حاجیمحمدی، حسن، (۱۳۹۸)، بررسی نقش ناوه پارسی و باد شمال در تشدید طوفانهای گرد و غبار فراگیر دوره گرم سال غرب ایران، مخاطرات محیط طبیعی، دوره ۸، شماره ۲۱، صص ۱۱۰-۹۳.
صفریان زنگیر، وحید، زینالی، بتول، جعفری حسی کندی، یوسف، جعفرزاده علی آباد، لیلا، (۱۳۹۷)، بررسی گرد و غبار و ارزیابی امکان پیشبینی آن در استان اردبیل با استفاده از مدل ANFIS، تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال ۵، شماره ۲، صص ۱۴۲-۱۲۵.
طائی سمیرمی، سیاوش، مرادی، حمید رضا، خداقلی، مرتضی، احمدی آخورمه، مریم، (۱۳۹۲)، شناخت و بررسی عوامل موثر بر پدیده گرد و غبار در غرب ایران، دوره ۱۱، شماره ۴ (۲۷ پیاپی ۳۸)، صص ۱۰-۱.
ظریف معظم، ملیحه سادات، مهدوی، رسول، جوانمرد، سهیلا، رضائی، مرضیه، (۱۳۹۹)، بررسی اثر احتمالی گرد و غبار روی بارش استان خراسان رضوی، مهندسی و مدیریت آبخیز، دوره ۱۲، شماره ۱، صص ۲۰۰-۱۹۰.
عساکره، حسین، (۱۳۸۸)، تحلیل طیفی سری های زمانی دمای سالانه تبریز، تحقیقات جغرافیایی، دوره ۲۴، شماره ۳ (پیاپی، ۹۴)، صص ۵۰-۳۳.
عساکره، حسین، (۱۳۸۹)، تحلیل چرخه های میانگین دمای سالانه شهر زنجان، جغرافیا و توسعه، دوره ۸، شماره ۱۹، صص ۲۴-۱۱.
عساکره، حسین، (۱۳۹۰)، مبانی اقلیم شناسی آماری، انتشارات دانشگاه زنجان، صص ۵۴۵-۱.
علی آبادی، کاظم، داداشی رودباری، عباسعلی، (۱۳۹۴)، بررسی تغییرات الگوهای خودهمبستگی فضایی دمای بیشینهی ایران، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال ۶، شماره ۲۱، صص ۱۰۴-۸۶.
علیجانی، بهلول، بیات، علی، دوستکامیان، مهدی، بلیانی، یداله، (۱۳۹۵)، تحلیل طیفی سری های زمانی بارش سالانه ایران. جغرافیا و برنامه ریزی، دوره ۲۰، شماره ۵۷، صص ۲۳۶-۲۱۷.
قویدل رحیمی، یوسف، فرج زاده، منوچهر، لشنی زند، اسماعیل، (۱۳۹۷)، تحلیل تغییرات زمانی توفانهای گرد و غباری خرم آباد، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال ۱۸، شماره ۵۱، صص ۱۰۲-۸۷.
گندمکار، امیر، فنایی، راضیه، دانشور، فاطمه، کاردان، حسین، احدی نژاد، مریم السادات، رضایی، نجمه، (۱۳۹۶)، بررسی و ارتباط سنجی روند سری های دمایی و روزهای همراه با گرد و غبار استان همدان، جغرافیا (فصلنامه ی علمی-پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران)، سال ۱۵، شماره ی ۵۳، صص ۲۹۳-۲۷۶.
گندمکار، امیر، مدبرپور، علی، خداقلی، مرتضی، (۱۳۹۸)، بررسی زمانی - مکانی مخاطره گرد و غبار (مطالعه موردی: ایستگاه های یاسوج و دوگنبدان)، فصلنامه جغرافیا، پیاپی ۶۱، صص ۱۰۸-۹۱.
محمودی مه پاش، ناهید، سوری، بابک، (۱۳۹۹)، منشاء یابی گرد و غبار با استفاده از نسبت یونها و مرفولوژی ذرات در نیمه غربی ایران، محیط زیست طبیعی (منابع طبیعی ایران)، دوره ۷۳، شماره ۲، صص ۳۶۷-۳۵۵.
Achakulwisut, P., Lu, Sh., Mickiey, L.J. (2017), What Controls Springtime Fine Dust Variability in the Western United States? Investigating the 2002–2015 Increase in Fine Dust in the U.S. Southwest, Journal of Geophysical Research, 122(22), 12,449-12,467. Anselin, L., Syabri, I., Kho, Y., (2009), GeoDa: an introduction to spatial data analysis. In Fischer MM, Getis A (eds) Handbook of applied spatial analysis, Springer, Berlin, Heidelberg and New York, 73-89. Egerer, S., Claussen, M., Reick, Ch., (2018), Rapid increase in simulated North Atlantic dust deposition due to fast change of northwest African landscape during the Holocene, climate of the past, 14, 1051–1066. Ensafi Moghaddam, t., Khoshakhlagh, F., Shamsipour, A., Akhavan, R., Safarrad, T., Amiraslani, F., (2019), Analysis of simultaneous dust fall and rainfall events frequency in southwest of Iran, Iranian Range and Desert Research, 25 (4), 770-788. Getis, A., Aldstadt, J., (2004), Constructing the spatial weights matrix using a local statistic, Geogr Anal, 36(2), 90-104. Ghouse, , Venkat, M., Ratnama, K., Niranjan, K., Kishored, P., Isabella, V., (2019), Long-term variation of dust episodes over the United Arab Emirates, Journal of Atmospheric and Solar-Terrestrial Physics, 7(187), 33-39. Jacquez, GM., Greiling, DA. (2003), Local clustering in breast, lung and colorectal cancer in Long Island, New York, Int J Health Geographics, 2(3), 1-12. Namdari, s., Karimi, N., Sorooshian, A., Mohammadi, Gh H., Sehat kashani, S., (2018), Impacts of climate and synoptic fluctuations on dust storm activity over the Middle East, Atmospheric Environment, 173, 265-276. Rashki, , Kaskaoutis,D.G., Sepehr A., (2018), Statistical evaluation of the dust events at selected stations in Southwest Asia: From the Caspian Sea to the Arabian Sea, Catena, 165, 590-603. Rashki, A., Kaskaoutis, D.G., Goudie, A.S.Kahn., (2013), Dryness of ephemeral lakes and consequences for dust activity: The case of the Hamoun drainage basin, southeastern Iran, Science of the total environment, 552.564. Rezazadeh, M., Irannejad, P., Shao, Y., (2013), Climatology of the Middle East dust events, Aeolian Research, 103-109. HuadongGuo Shi, , Zhang, Jiahua., Yao, Fengmei., Zhang, Da., Guo, Huadong., (2020), Temporal variation of dust emissions in dust sources over Central Asia in recent decades and the climate linkages, Atmospheric Environment, 222, 117176. Wheeler, D, Paéz A. (2009), Geographically Weighted Regression. In Fischer MM, Getis A (eds) Handbook of applied spatial analysis, Springer, Berlin, Heidelberg and New York, 461-486. Zhang, C., Luo, L., Xu, W., Ledwith, V. (2008), Use of local Moran’s I and GIS to identify pollution hotspots of Pb in urban soils of Galway, Ireland, Sci Total Environ, 398(1-3), 212-221. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 566 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 265 |