تعداد نشریات | 36 |
تعداد شمارهها | 922 |
تعداد مقالات | 11,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,618,378 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,672,568 |
جایگاه مفروضاتِ غیر تجربی در علم و تبعات آن بر ایده علم دینی-بومی | ||
مجله پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 آذر 1399 | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2020.42279.2687 | ||
نویسنده | ||
امیر حاجی زاده ![]() ![]() | ||
گروه آموزشی فلسفه ، دانشکده ادبیات فارسی و زبآنهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران | ||
چکیده | ||
جریانهای فلسفه علم بعد از دهه شصت میلادی، به شکل ویژهای اصل تحقیق پذیری و همچنین باور به وجود یک روشِ صریح و مطلق برای ارزیابی دعاوی مختلف علمی را کنار گذاشتهاند. از سوی دیگر چنین انتقاداتی نقشی ویژه در شکل گرفتن یا اعتبار دادن به دعاوی مرتبط با امکانهای دیگر علم، بطور خاص برنامههای علم بومی/دینی، داشتهاند. نقش کانونی این تحولات، نقش مفروضاتِ غیر تجربی در فعالیت های علمی است. در این مقاله سعی شده دو نقد اصلی کوهن و کواین بر نگره های پوزیتیویستی بیان شود و سپس با فراهم آوردن یک چارچوب چهار سطحی برای فعالیت علمی، دامنة تاثیر و تبعات این نقد ها در بحث "تعامل و مشارکتِ مفروضات غیر تجربی در فعالیت علمی" از منظر معرفت شناختی تنقیح گردد. در این مقاله بیان میکنیم که با کنار گذاشتن اصل "تحقیق پذیری"، معیار آزمون تجربی از جمله به کل نظریه منتقل شده (کل گرایی تاییدی) و با کنارگذاشتن ایده روش صریح و الگوریتمیک علمی با "کثرت گرایی روش شناختی" رو به رو هستیم. تلاش شده تا نشان دهیم با فرض اعتبار نقدهای مرسوم، اگر چه سخت گیری پوزیتیویستی نارواست، با اینحال همچنان قیود مهمی بر سر تداخل گزارههای غیر تجربیِ برخاسته از باورهای متافیزیکی، دینی و بومی در نظریههای علمی و امتزاج ارزشهای غیرِ شناختی در داوریهای علمی وجود دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
مفروضات غیر تجربی؛ کواین؛ توماس کوهن؛ هاوارد سنکی؛ علم بومی؛ علم دینی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 50 |