آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,022 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,492,927 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,219,438 |
تحلیل جامعه‌شناختی رابطه وضعیت شهروندی فرهنگی و فرهنگ شهروندی با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی (مورد مطالعه: شهروندان استان همدان) | ||
| جامعه شناسی سبک زندگی | ||
| دوره 5، شماره 14، اسفند 1398، صفحه 63-106 اصل مقاله (508.72 K) | ||
| نویسندگان | ||
| کریم رضادوست* 1؛ پویا طوافی2 | ||
| 1دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| سبک زندگی زیست‌محیطی به سبک زندگی گفته می‌شود که با اجتناب از آسیب زدن به محیط‌زیست و جلوگیری از مشکلات زیست‌محیطی، تضمین‌کننده حد بالای سلامت محیط‌زیست باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان دو متغیر شهروندی فرهنگی و فرهنگ شهروندی با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی در بین شهروندان 18- 70 سال ساکن در شهرهای ملایر، همدان و نهاوند (574477 نفر) انجام‌شده است. چارچوب نظری این پژوهش از رهیافت ترکیبی از حوزه‌ها و مبانی نظری مرتبط با نظریات جامعه‌شناسانی مانند بک، هابرماس، گیدنز، تومه و کاستلز، بوردیو است. تحقیق به روش کمی و با استفاده از راهبرد پیمایش از نوع توصیفی و همبستگی و از ابزار پرسشنامه استاندارد شده (سبک زندگی زیست‌محیطی) و خود محقق ساخته (فرهنگ شهروندی و شهروندی فرهنگی) به اجرا درآمدهاست. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 660 نفر و نمونه‌ها به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و تصادفی ساده انتخاب‌شده‌اند. نتایج توصیفی نشان می‌دهد که شهروندان در سطح متوسط (50/115) برخوردار از سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی، در سطح متوسط از فرهنگ شهروندی (34/70) و متوسط روبه بالا از شهروندی فرهنگی (66/34) برخوردارند.نتایج آزمون همبستگی نشان از معنادار بودن رابطه بین فرهنگ شهروندی (26/0) و شهروندی فرهنگی (31/0) با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی دارد. نتایج رگرسیونی حاکی از آن است که از بین متغیرهای مستقل ابعاد فرهنگ شهروندی (تمایل به انجام تعهدات شهروندی و آگاهی از حقوق شهروندی) و ابعاد شهروندی فرهنگی (پذیرش تنوعات فرهنگی و گرایش‌ها فرهنگی)، متغیرهای پذیرش تنوعات فرهنگی با مقدار بتای (39/0)، انجام تعهدات شهروندی (36/0)، بیش‌ترین سهم را در تبیین متغیر وابسته داشته‌اند. معادله پیش‌بینی سبک زندگی زیست‌محیطی می‌تواند 3/30 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کند.بر اساس نتایج، ارتقاء و تقویت فرهنگ شهروندی و شهروندی فرهنگی به گسترش سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی در جامعه منجر می‌شود. چکیده بلند: مقدمه شواهد حاکی از آن است که وضعیت محیط‌زیست بحرانی و هشداردهنده است. ازاین‌رو افراد نیاز دارند که از شرایط محیط‌زیست و نقش خود در تغییرات آن، فهمی به دست آورند یا بتوانند سبک زندگی و رفتارهای اجتماعی خود را با اصول محیط‌زیست هماهنگ کنند. فرهنگ عامل اصلی و به معنای موتور توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست است. بهبود محیط‌زیست زمانی حاصل خواهد شد که محیط طبیعی و فرهنگی انسان باهم مرتبط باشند. این پژوهش به مطالعه و تحلیل جامعه‌شناختی از مفهوم شهروندی فرهنگی، فرهنگ شهروندی و سبک زندگی زیست‌محیطی در سه شهر ملایر، نهاوند و همدان واقع در استان همدان می‌پردازد. روش‌شناسی در این تحقیق، از روش کمی و با استفاده از راهبرد پیمایش از نوع کاربردی، توصیفی و همبستگی استفاده‌شده است. جامعه آماری این تحقیق شهروندان 18 تا 70 ساله ساکن در سه شهر استان همدان (ملایر، نهاوند و همدان) بوده است؛ طبق سرشماری نفوس و مسکن (1395)، تعداد کل افراد جامعه مورد مطالعه 574477 نفر بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران کمی با توجه به واریانس که از طریق پیش‌آزمون به‌دست‌آمده است، برابر با 660 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش از روش‌های نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای اسنفاده گردید. برای گردآوری داده‌ها برای متغیر وابسته سبک زندگی سلامت زیست محیطی از پرسشنامه (EAI) میلفونت و دوکیت و برای متغیرهای مستقل از پرسشنامه‌ا ی خود محقق ساخته استفاده‌شده است سنجش سؤالات پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت (5 قسمتی از 1- 5) بوده است و مرکب از 74 سؤال که پاسخگویان به‌صورت بی‌نام اقدام به پر کردن آن کرده‌اند. یافته‌های پاسخگویان بر اساس آمار توصیفی و استنباطی و با به‌کارگیری از نرم‌افزار spss22 و با استفاده از آماره‌هایی چون: رگرسیون، ضریب پیرسون، آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه (F) و تحلیل مسیر مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. همچنین قبل از فرایند تحلیل استنباطی وضعیت نرمال بودن متغیرهای اصلی تحقیق به‌وسیله آزمون کلموگروف – اسمیرنف (k- S) بررسی‌شده است. تجزیه و تحلیل یافته‌ها نتایج توصیفی نشان می‌دهد که شهروندان در سطح متوسط (50/115) برخوردار از سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی، در سطح متوسط از فرهنگ شهروندی (34/70) و متوسط روبه بالا از شهروندی فرهنگی (66/34) برخوردارند. نتایج آزمون همبستگی نشان از معنادار بودن رابطه بین فرهنگ شهروندی (26/0) و شهروندی فرهنگی (31/0) با سبک زندگی سلامت زیست‌محیطی دارد. نتایج رگرسیونی حاکی از آن است که از بین متغیرهای مستقل ابعاد فرهنگ شهروندی (تمایل به انجام تعهدات شهروندی و آگاهی از حقوق شهروندی) و ابعاد شهروندی فرهنگی (پذیرش تنوعات فرهنگی و گرایش‌ها فرهنگی)، متغیرهای پذیرش تنوعات فرهنگی با مقدار بتای (39/0)، انجام تعهدات شهروندی (36/0)، بیش‌ترین سهم را در تبیین متغیر وابسته داشته‌اند. معادله پیش‌بینی سبک زندگی زیست‌محیطی می‌تواند 3/30 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کند. نتیجه‌گیری توسعه پایدار بدون محیط‌زیست و حفاظت از آن نه معنا دارد و نه امکان‌پذیر است. توسعه پایدار، محیط‌زیست پایدار لازم دارد. از سوی دیگر محیط‌زیست مناسب و پایدار به شهروندان با فرهنگ شهروندی و شهروندی فرهنگی بالا نیاز دارد؛ بنابراین با توجه به اثرگذاری دو متغیر شهروندی فرهنگی و فرهنگ شهروندی بر سبک زندگی زیست محیطی شهروندان باید درک و فهم پایه از محیط زیست داشته باشند و برای بهبود محیط زیست دارای انگیزه و احساس مسئولیت باشند و مهارت‌های لازم برای حل مسایل محیط زیستی را بیاموزند و از آن‌ها آگاهی داشته باشند. همچنین تدوین و برنامه ریزی جامع آگاه سازی در زمینه حقوق، وظایف شهروندی برای بالا بردن سطح آگاهی جامعه ضروری به نظر می‌رسد. با توجه به اینکه استان همدان از تنوع قومی و فرهنگی برخوردار است و با نظر به اینکه شهروندی یک سازه اجتماعی و فرهنگی است و مطابق نتایج بر سبک زندگی زیست محیطی شهروندان مؤثر می باشد، باید بستر اجتماعی و فرهنگی این پدیده را با رویکرد های ارزشی، بومی و محلی آن خرده فرهنگ متناسب کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعه پایدار؛ سبک زندگی زیست‌محیطی؛ شهروندی فرهنگی؛ فرهنگ شهروندی؛ همدان | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 523 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 351 |
||
