تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,766 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,819 |
شناسایی الگو های غیر فضایی تغییرات سه ساعته دما، دمای شبانه و دمای روزانه ایستگاه سینوپتیک تبریز در مقیاس فصلی و سالانه | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 6، دوره 24، شماره 74، بهمن 1399، صفحه 73-87 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.30384.2410 | ||
نویسندگان | ||
هاشم رستم زاده* 1؛ مجید رضایی بنفشه2؛ اکبر حسین نژاد3 | ||
1استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز(نویسنده مسئول) | ||
2استاد دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز گروه آب و هواشناسی | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
در این پژوهش به منظور تعیین روند و شدت تغییرات دما، آماره سینوپ های سه ساعته در طول روز و شب در مقیاس فصلی و سالانه برای ایستگاه سینوپتیک تبریز(با 195768 برداشت داده) طی دوره آماری (1951-2017) استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. سری های زمانی دما برای هرکدام از سینوپ ها در مقیاس فصلی و سالانه تهیه گردید. سپس جهت تهیه سری های زمانی دمای شبانه و روزانه داده های سه ساعته دما(سینوپ ها) به دو گروه دمای شبانه (شامل میانگین دمای سینوپ های 00:00 ، 03:00 ، 18:00 و 21:00) و دمای روزانه(شامل میانگین دمای سینوپ های 06:00 ، 09:00 ، 12:00 و 15:00) تبدیل شدند. جهت شناسایی روند و معنی داری روند تغییرات از روش تحلیل ناپارامتریک من-کندال و نیز برای تعیین شیب خط روند هرکدام از این واحد های زمانی از آزمون تخمینگر شیب سن استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که در بین تمامی سینوپ های مورد بررسی سینوپ 03:00(ساعت 06:30 به وقت محلی) دارای تغییرات شدید تری نسبت به سایر سینوپ ها است که در فصل تابستان دارای افزایش 0.66 درجه سانتیگرادی دما در هر دهه می باشد. بیشترین تغییرات سالانه نیز مربوط سینوپ 00:00 (افزایش 0.47 درجه سانتیگراد در هر دهه) است. بررسی تغییرات فصلی دمای شبانه و روزانه نیز نشان دهنده آن است که بیشترین تغییرات دمای شبانه مربوط به فصل تابستان (افزایش 0.62 درجه سانتی گراد در هر دهه) و بیشترین تغییرات دمای روزانه نیز مربوط به فصل بهار و تابستان(افزایش 0.3 درجه سانتی گراد در هر دهه) است. | ||
کلیدواژهها | ||
روند تغییرات دمای سه ساعته؛ دمای شبانه و روزانه؛ آزمون من-کندال و سن استیمیتور؛ تبریز | ||
مراجع | ||
- جهانبخش اصل، سعید، علی محمدخورشیددوست، یعقوب دین پژوه، فاطمه سرافروزه (1393)، تحلیل روند و تخمین دورههای بازگشت دما و بارشهای حدی در تبریز، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، سال 18، شماره 50، صص 107-133. - جهانبخش اصل، سعید، غلام حسن محمدی، شهناز راشدی، عاطفه حسینی صدر(1396)، بررسی روند تغییرات میانگین حداقل دمای ماهانه دوره سرد سال در شمال غرب ایران، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، سال 22، شماره 62، صص79-96. - دین پژوه، یعقوب، فائقه نیازی، حامد مفید (1394)، تحلیل روند تغییرات پارامترهای هواشناسی در تبریز، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، سال 19، شماره 51، صص145-169. - ساری صراف، بهروز، طاهره جلالی عنصرودی، فاطمه سرافروزه(1394)، اثرات گرمایش جهانی بر اقلیم شهرهای واقع در حوضه دریاچه ارومیه، دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهشهای بوم شناسی شهری، سال 6، شماره 12، صص 33-48. - علیجانی، بهلول، پیمان معادی، محمد سلیقه، اله بخش ریگی چاهی (1390)، بررسی تغییرات کمینه و بیشینه های سالانه دما در ایران ، فصل نامه تحقیقات جغرافیایی، سال 26 ،شماره 3 ، صص 101-122. - کاشکی، عبدالرضا و آزیتا کردی (1397)، واکاوی روند دما و بارش در استان کردستان با رویکرد تغییراقلیم، دومین کنفرانس ملی آب و هواشناسی ایران، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد. - کریمی، مصطفی، فاطمه ستوده، سمیه رفعتی(1397)، تحلیل روند تغییرات و پیش بینی پارامترهای حدی دمای ناحیه جنوبی دریای خزر، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 18، شماره 48، صص 93-79. - کسمایی، مرتضی (1384)، پهنه بندی و راهنمای طراحی اقلیمی استان آذربایجان شرقی(اقلیم سرد)، وزارت مسکن و شهرسازی، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن(گزارش تحقیقاتی). - محمدزاده زنگلانی، تقی، علی حسینی پور و حسین صادقی(1396)، بررسی روند دمایی سالانه، فصلی و ماهانه شهر سیرجان با رویکرد مطالعات تغییر اقلیم، چهارمین کنفرانس بین المللی برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، تهران، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران. - مسعودیان، سید ابوالفضل(1390). آب و هوای ایران، انتشارات شریعه توس مشهد، چاپ اول. - Addisu, S., Selassie, Y. G., Fissha, G., & Gedif, B. (2015). Time series trend analysis of temperature and rainfall in lake Tana Sub-basin, Ethiopia. Environmental Systems Research, 4(1), 25. - Basarir, A., Arman, H., Hussein, S., Murad, A., Aldahan, A., & Al-Abri, M. A. (2017, March). Trend Detection in Annual Temperature and Precipitation Using Mann–Kendall Test—A Case Study to Assess Climate Change in Abu Dhabi, United Arab Emirates. In International Sustainable Buildings Symposium (pp. 3-12). - Beniston, M, Stephenson, DB. 2004, Extreme climatic events and their evolution under changing climatic conditions. Global and Planetary Change, 44, 1–9. - Bihrat o., Mehmetcik B., 2003, The Power of Statistication Tests for Trend Detection. Turkish J.Eng. Env. Sci. Volume 27, pp 247- 251 - Brohan, P, Kennedy, JJ, Harris, I, Tett, SFB, Jones, PD., 2006, Uncertainty estimates in regional and global observed temperature change: A new data set from 1850. Journal of Geophysical Research- Atmospheres, 111: D12106, DOI: 10.1029/2005JD006548. - Caloiero, T. (2017). Trend of monthly temperature and daily extreme temperature during 1951–2012 in New Zealand. Theoretical and Applied Climatology, 129(1-2), 111-127. - Cannarozzo, M., Noto, L. V., Viola, F., (2006), Spatial Distribution of Rainfall Trends in Sicily, J. of Physics and Chemistry of the Earth, No. 31, 1201-1211. - Fan, ZX, Brauning, A., Thomas, A., Li., J.B., Cao, K.F., 2011. Spatial and temporal temperature trends on the Yunnan Plateau (Southwest China) during 1961–2004. International Journal of Climatology, DOI: 10.1002/joc. 2214. - Hansen, J., Sato, M. Ruedy, R. Lo, K. Lea, D. and Elizade, M., (2006): Global Temperature Change, Science, 39. - Juraj M., Cunderlik, Taha B. M. J. Ouarada(2009), Trends in The Timing and Magnitude of Floods in Canada, J. of Hydrology, No. 375, 471-480. - Kendall, M. G. (1948). Rank correlation methods. - Mann, H. B. (1945). Nonparametric tests against trend. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 245-259. - Martinez C., Maleski J. and Miller F. 2012. Trends in precipitation and temperature in Florida, USA. Journal of Hydrology. 453: 259-281. - Niedzwiedz T, Ustrnul Z, Szalai S, Weber RO 1996. “Trends of maximum and minimum daily temperatures in central and southeastern Europe.” Int J Climatol, No 16, pp 765–782. - Sen, P.K., 1968. Estimates of the regression coefficient based on Kendall's tau. Journal of American Statistical Association. 63: 1379–1389. - Serrano, A., Mateos, V.L., and Garcia, J.A., (1999): Trend Analysis of Monthly Precipitationover the Iberian Peninsula for the Period 1921-1995. Phys. Chem EARTH (B), VOL.24, NO.1-2:85-90. - Stocker T F, Qin D and Plattner G K et al. 2013 Climate change 2013: The physical science basis; Intergovernmental panel on climate change, working group I contribution to the IPCC fifth assessment report (AR5). - Theil H., 1950. A rank invariant method of linear and polynomial regression analysis, part 3. Netherlands Akademie van Wettenschappen, Proceedings. 53. pp. 1397–1412. - Toreti, A., Desiato, F., Theor. Appl. 2008. ClimatolJy,NO 91,. pp 51- 17. - Turkes. M., (1996). Observed Change Temperature in Turkey, International Jouranl of Climatology, 16; 463 – 477. - UNFCCC, 2007. Climate Change: Impacts, Vulnerabilities and Adaptation in Developing Countries. United Nations Framework Convention on Climate Change(UNFCCC), Bonn, Germany. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 951 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 691 |