تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,499 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,623 |
بازنمایی ادبی رویدادهای تاریخی در تذکرهالاولیاء با تکیه بر روایت قتل حلاج | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
دوره 73، شماره 241، شهریور 1399، صفحه 189-211 اصل مقاله (950.31 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2020.11109 | ||
نویسندگان | ||
مرضیه گل فشانی* 1؛ قدرت الله طاهری2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مفهوم بازنمایی و توانایی متون ادبی در بازنمایی رخدادهای تاریخی از دیرباز در مطالعات ادبی مورد توجه قرار داشته است. روند داستانی شدن رخدادهای تاریخی نکتهای است که باید در بررسی حکایات تاریخی مورد توجه قرار گیرد. حکایاتی با محوریت رویدادها یا شخصیتهای تاریخی که تاریخ را به شکل دیگری عرضه کردهاند و از عناصر جادویی، معجزهوار و اسطورهای در بازنمایی رخدادهای تاریخی بهره بردهاند. ازاینرو ارائۀ چشماندازی تازه به حکایتهای متون عرفانی بهمنظور روشن کردن فرایند داستانی شدن این رویدادها و ادبی شدن این شخصیتها، اهمیت ویژهای دارد. ذکر حلاج را میتوان بهعنوان نمونۀ موفق بازنمایی ادیبانۀ یک رویداد تاریخی و بازاحیاء یک شخصیت تاریخی در یک متن عرفانی در نظر گرفت که بازنمایی عطار از سرگذشت او به یک اثر هنری مستقل از جنبۀ تاریخی آن تبدیل شده است. در این نوشتار پس از اشاره به جایگاه مفهوم بازنمایی در مطالعات ادبی و بررسی بازنمایی هنری رویدادهای تاریخی، با ارائه تعریفی از حکایت تاریخی، به طبقهبندی و تحلیل این حکایات در تذکرهالاولیاء عطار پرداخته شده است. نتیجۀ حاصل از این نوشتار گویای آن است که عطار با بهرهگیری از رویدادهای تاریخی و تبدیل کردن آنها به سلسلهای از حکایات و روایتهای ادبی ـ عرفانی به تبیین گفتمانهای عرفانی موردنظر خود پرداخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
بازنمایی؛ رویداد تاریخی؛ حکایت تاریخی؛ تذکرةالاولیاء | ||
مراجع | ||
- احمدی، بابک. (1386). رساله تاریخ (جستاری در هرمنوتیک تاریخ). تهران. نشر مرکز. - ارسطو. (1337). هنر شاعری. ترجمه فتحالله مجتبایی. تهران. بنگاه نشر اندیشه. - افلاطون. (1353). جمهوری. ترجمه محمدحسن لطفی. تهران. ابنسینا. - التون، ج.ر. (1386). شیوه تاریخنگاری. ترجمه منصوره اتحادیه (نظام مافی). تهران. تاریخ ایران. - براهنی، رضا. (1380). بحران رهبری نقد ادبی و رساله حافظ. تهران. دریچه. - پاکباز، رویین. (1394). دائرهالمعارف هنر. تهران. فرهنگ معاصر. - پاینده. حسین. (1384). تاریخ بهمنزله داستان (رویکرد پسامدرنیستی به تاریخ در داستان میزگرد). نامه فرهنگستان. دوره 7. شماره 3 (پیاپی 27). صص 143- 157. - چاوشی، روحاله. (1387). بر ترنج آرزو (درسنامۀ متون عرفانی به زبان فارسی). تهران. مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی. - رامین، علی. (1390). فلسفه تحلیلی هنر. تهران. فرهنگستان هنر. - زرینکوب، عبدالحسین. (1377). شعلۀطور (دربارۀ زندگی و اندیشۀحلاج). تهران. سخن. - ژیمنز، مارک. (1387). زیباییشناسی چیست؟. ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی. تهران. ماهی. - سبزیانپور، وحید. مهدینژاد، کلانتر. (1393). پژوهشی در منابع عربی و فارسی تذکرهالاولیاء. کتاب ماه ادبیات. شماره 200. صص 65 – 73. - سوترمایستر، پل. (1387). تاریخ بهمثابه روایت. ترجمه: حبیبالله عباسی. کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. ش 124. صص 4-7. - سیدحسینی، رضا. (1387) مکتبهای ادبی (ج1). تهران. مؤسسه انتشارات نگاه. - شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1383). صور خیال در شعر فارسی. تهران. سخن. - عطار، فریدالدین. (1398). تذکرهالاولیاء. تصحیح: محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران. سخن. - عطار، فریدالدین. (1389). تذکرهالاولیاء. تصحیح: محمد استعلامی. تهران. زوار. - قرطبی، عریب بن سعد. (1390). تاریخ طبری (دنباله). ترجمه: ابوالقاسم پاینده. تهران. اساطیر. - کوری، گریگوری. (1395). روایتها و راوی. ترجمه محمد شهبا. تهران. مینوی خرد. - گراهام، گوردن. (1385). فلسفه هنرها (درآمدی بر زیباییشناسی). ترجمه مسعود علیا. تهران. ققنوس. - مسکویه رازی، ابوعلی. (1366). تجاربالامم. ترجمه: محمد فضائلی. تهران. زرین. - مکاریک، ایرنا ریما. (1384). دانشنامه نظریههای ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران. آگه. - میرآخوری، قاسم. (1386). تراژدی حلاج در متون کهن. تهران: شفیعی. - میرصادقی، جمال. (1366). ادبیات داستانی (قصه، داستان کوتاه، رمان). تهران. انتشارات شفا. - هاسپرز، جان و دیگران.(1379). فلسفه هنر و زیباییشناسی. ترجمه یعقوب آژند. تهران. دانشگاه تهران. - هجویری، علی بن عثمان. (1386). کشفالمحجوب. تصحیح: محمود عابدی. تهران. سروش. - هرست هاوس، رزالین. (1384). بازنمایی و صدق. ترجمه: امیر نصری. تهران. فرهنگستان هنر. - هوف، گراهام. (1365). گفتاری درباره نقد. ترجمه نسرین پروینی. تهران. امیرکبیر. - یانگ، جیمز. (1388). هنر و شناخت. ترجمه بهاره آزادی سهی و ارشیا صدیق. تهران. فرهنگستان هنر. - Patiño Rojas, D.M. (2016). L´oeuvre littéraire et le réel. entre l´ambition de saisir le monde et le défi de la création. Enunciación, 21(2) 201-211. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 381 |