نقش ابریشم گیلان در روابط خارجی ایرانِ عصر قاجار

-      آدمیت، فریدون (1348)، امیرکبیر و ایران، تهران، خوارزمی.

-      ـــــــــــــ و ناطق، هما (1365)، افکار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی منتشر نشده دوره قاجار، تهران، آگاه.

-      آوری، پیتر (1387)، دفتر اول از جلد هفتم از مجموعه تاریخ ایران کمبریج (دوره افشار، زند و قاجار)، ترجمه ثاقب­فر، تهران، نشر جامع.

-      ازکیا، مصطفی (1366)، نقدی بر مطالعات توسعه روستایی در ایران، مجموعه مقالات کتاب توس، به اهتمام محسن باقرزاده، مشهد، نشر توس.

-      انتنر، مروین. ل، (1369)، روابط بازرگانی روس و ایران، ترجمه احمد توکلی، تهران، بنیاد موقوفات دکتر افشار یزدی.

-      اورسل، ارنست (1379)، سفرنامه قفقاز و ایران، ترجمه علی­اصغر سعیدی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

-      بوهلر (1390)،سفرنامه­ و­ جغرافیای­ گیلان­ و مازندران، به کوشش م. پ جکتاجی، رشت، فرهنگ ایلیا.

-    پورمحمدی­املشی؛ نصراله، آدینه­وند، مسعود (1396)، «واکاوی نقش و جایگاه کمپانی برادران تومانیانس در وضعیت اقتصادی تجاری ایران عصر قاجار»، گنجینه اسناد، سال 27، ش 3، صص6-29.

-      پولاک، یاکوب ادوارد (1368)، سفرنامه پولاک؛ ایران و ایرانیان، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، خوارزمی.

-      تاجبخش، احمد (1362)، سیاست­های استعماری روسیه تزاری، انگلستان و فرانسه در ایران (در نیمه اول قرن نوزدهم میلادی)، تهران، نشر اقبال.

-      ترابی­فارسانی، سهیلا (1392)، از مجلس وکلای تجار تا اتاق ایران، تهران، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و مرکز امور فرهنگی و نشر.

-      جمالزاده، سید محمدعلی (1392)، گنج شایگان اوضاع اقتصادی ایران، تهران، نشر سخن.

-      حسنی، سید رحمان، «تجارت ابریشم دوره قاجار»، روزنامه دنیای اقتصاد، ش 3083، تاریخ چاپ، 17/09/92، کد خبر: DEN-771434.

-   ­ـــــــــــــــــــــ (1386)، «تحقیقات تاریخی: ابریشم در عصر قاجار و تجارت ان از طریق دریای خزر با تکیه بر اسناد آرشیوی (1343- 1327ق. 1828- 1909م)»، گنجینه اسناد، ج 17، ش 3، صص 7- 24.

-      دوسرسی (1362)، ایران در 1839-1840 (سفارت فوق­العاده کنت دوسرسی)، ترجمه احسان اشراقی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.

-      ­رابینو، ه. ل (1391)،ولایات دالمرز ایران: گیلان، ترجمه جعفر خمامی­زاده، چ ششم، رشت، انتشارات طاعتی.

-      رایت، سردنیس (1364)، انگلیسی­ها در میان ایرانیان، ترجمه اسکندر دلدم، تهران، نشر نهال.

-      شاردن، ژان (1350)، سیاحتنامه شاردن، ترجمه رضا عباسی، تهران، انتشارات امیرکبیر.

-      شاهدی، مظفر (1381)، تاریخ بانک استقراضی روس در ایران، تهران، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی.

-      طباطبایی دیبا، میرزا نصرالله (ناصرالسلطنه) (1390)، سفرنامه ناصری، به کوشش رسول جعفریان، تهران، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.

-      عزالدوله- ملگونف (1363)، سفرنامه ایران و روسیه (نواحی شمال ایران)، به کوشش محمد گلبن و فرامرز طالبی، تهران، دنیای کتاب.

-      عیسوی، چارلز (1369)،تاریخ اقتصادی ایران در عصر قاجار (از 1800 تا 1914م)، ترجمه یعقوب آژند، چ دوم، تهران، نشر گستره.

-      فرانسواز شیبانی، ژن­رز (1393)، سفر اروپاییان به ایران، ترجمه ضیاءالدین دهشیری، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

-      فریزر، جیمزبیلی (1364). سفرنامه فریزر، ترجمه منوچهر امیری، تهران، انتشارات توس.

-      فشاهی، محمدرضا (1360)، تکوین سرمایه­درای در ایران، تهران، گوتنبرگ.

-      قاضیها، فاطمه (1380)، اسناد روابط ایران و روسیه در دوران فتحعلی­شاه و محمد شاه قاجار، تهران، انتشارات مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی.

-      کاظم­زاده، فیروز (1371)، روس و انگلیس در ایران، ترجمه منوچهر امیری، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.

-      کرزن، ناتانیل جورج (1349)، ایران و قضیه ایران، ترجمه غلامعلی وحید مازندرانی، ج اول، چ پنجم، 1380، تهران، شرکت چاپ و نشر علمی و فرهنگی کتیبه.

-      لافون؛ رابینو،‌ ﻫ­.­ل. (1372)، صنعت نوغان در ایران، ترجمه جعفر خمامی­زاده، چ اول، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

-      محمود، محمود (1344)، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن نوزدهم میلادی، ج دوم، تهران، اقبال.

-      مسلمانیان قبادیانی (رحیمی)، بهروز (1378)، اسنادی از روابط ایران و روسیه از صفویه تا قاجار، تهران، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، نشر امور خارجه.

-      مهدوی، عبدالرضا هوشنگ (1393)، تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دوران صفویه تا پایان جنگ دوم جهانی، تهران، امیرکبیر.

-   نوزاد، فریدون و امیری، علی(1391)، نامه­های گیلان مکاتبات پراکنده از مجموعه­ی الکساندر خودزکو کنسول روسیه در گیلان در دهه­ی 1830 میلادی، رشت، نشر فرهنگ ایلیا.

-      واهانیان، روبرت (1378)، تاریخچه خاندان و تجارتخانه تومانیانس، فصلنامه ره­آورد گیل، ش 2، رشت.

-      هولمز، ویلیام ریچارد (1390)، سفرنامه ساحل خزر، ترجمه شبنم حجتی­سعیدی، رشت، فرهنگ ایلیا

-      یاوری، احمدرضا (1359)، شناخت کشاورزی سنتی ایران، تهران، کتاب.

ب) اسناد

-   مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزرات امور خارجه، شماره سند 17-10-1279-1280ق. (سند مربوط به خواجه گریگور، تبعه عثمانی در مورد کارخانه ابریشم­کشی 1277ق.).

-      مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، سند شماره 22-5-25-1323(گزارش سفارت ایران در واشنگتن مبنی بر تولید و صادرات نوغان و ابریشم ایران).

-      سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، سند47، نظمیه رشت به نظمیه گیلان، سواد راپرت دائره تامینات، 19 ربیع­الثانی [ک1692].

-      سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، سند 54، نظمیه رشت به نظمیه گیلان، 20ربیع­الثانی [ک 1692].

-      سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، سند 132، حکومت گیلان و طوالش به وزارت داخله، 2ربیع­الثانی، نمره 9234 [ک 1695].

-   سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، سند 163، محاکمات وزارت امور خارجه، 17جمادی­الاول1339ه.ق، 54/91004، احاله پرونده رضازاده (متهم به تصرف اموال تجارتخانه استیونس).

ج) لاتین