تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,487,489 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,214,333 |
ارزیابی ارقام گندم نان تحت شرایط نرمال و تنش خشکی از نظر صفات زراعی | ||
دانش کشاورزی وتولید پایدار | ||
مقاله 4، دوره 21، شماره 3، آبان 1390، صفحه 33-46 اصل مقاله (255.95 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مریم فروزانفر* ؛ محمدرضا بیهمتا؛ سیدعلی پیغمبری؛ حسن زینالی | ||
پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
به منظور شناسایی منابع تحمل تنش خشکی در گندم نان، تعداد 30 ژنوتیپ گندم نان در دو آزمایش جداگانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که ارقام اختلاف معنی داری را برای اکثر صفات دارند. در شرایط فاقد تنش خشکی ژنوتیپهای C-81-10، پیشتاز، الوند، روشن و هیرمند و در شرایط واجد تنش خشکی ارقام داراب 2، پیشتاز، آذر 2 و چناب از بیشترین عملکرد دانه برخوردار بودند. بنابراین بهنظر میرسد، رقم پیشتاز دارای پتانسیل کشت در هر دو محیط است. تنش موجب کاهش در اکثر صفات مورد اندازه گیری شد و بیشترین کاهش در عملکرد دانه دیده شد. تجزیه علیت صفات مشخص کرد که در محیط بدون تنش صفات وزن سنبله اصلی، ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور، وزن هزاردانه و تعداد پنجه اهمیت بیشتری دارند ولی در محیط دارای تنش، صفات تعداد سنبله بارور و وزن هزاردانه از اهمیت بیشتری برخوردارند. تجزیه کلاستر برای دو محیط بدون تنش و تنش انجام شد. ژنوتیپها در محیط بدون تنش به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول شامل ژنوتیپهایی بود که از لحاظ اکثر صفات دارای مقادیر بالایی بودند و گروه دوم ژنوتیپهایی را در برمیگیرد که از نظر اکثر صفات در حد پایینی قرار داشتند. در محیط دارای تنش نیز ژنوتیپها به دو گروه قرار گرفتند ولی در این شرایط ژنوتیپهای گروه اول از نظر عملکرد دانه، تعداد دانه و پنجه، وزن هزاردانه و شاخص برداشت و ژنوتیپهای گروه دوم از لحاظ ارتفاع بوته، دیررسی، تعداد پنجه و کارایی انتقال مجدد دارای ویژگیهای بالایی بودند که این امر نشانگر وجود اثر متقابل ژنوتیپ- محیط بوده و لزوم ارزیابی ارقام را در هر دو شرایط نرمال و دارای تنش گوشزد میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
تجزیه علیت؛ تحمل خشکی؛ صفات زراعی مرفولوژیک؛ گندم نان | ||
مراجع | ||
اسکندری ا ،1377. نگرشی بر اصول عملیات زراعی دردیم. موسسه تحقیقات کشاورزی دیم. Aspinal D, 1984. Water deficit and wheat. Pp. 91-110. In: Pearson, C J (Ed). Control of Crop Productivity. Academic Press. Sidney, Australia.
Atlin GN and Fery KJ, 1989. Predicting the relative effectiveness of direct versus indirect selection for oat yield in three types of stress environments. Euphytica 44: 137-142.
Bajji M, Lutts S and Kinet JM, 2001. Water deficit effects on solute contribution to osmotic adjustment as a function of leaf ageing in three durum wheat (Triticum durum Desf.) cultivars performing differently in arid conditions. Plant Science 160: 669-681.
Blum A and Ebercon A, 1981. Cell membrane stability as a measure of drought and heat tolerance in wheat. Crop Science 21: 43-47.
Clarke JM, Romagosa I and Depauw RM, 1991. Screening durum wheat germplasm for dry growing conditios: Morphological and physiological criteria. Crop Science 31: 770-775.
Daniel C and Triboi E, 2002. Changes in wheat protein aggregation during grain development: Effects of temperatures and water stress. European Journal of Agronomy 16: 1-12.
Gavuzzi P, Rizza F, Palumbo M, Campanil R, Ricciurdi G and Borghi CLB, 1997. Evaluation of field and laboratory predictors of drought and heat tolerance in winter cereals. Can J Plant Sci 77: 523-531.
Huang B, 2000. Role of morphological and physiological characteristics in drought resistance of plants. Pp. 39-64. In: R. E. Willkinson (Ed). plant-Environmental Interactions. Marcel Dekker Inc. New York,
Isla R, Aragues R and Royo A, 1998. Validity of various physiological traits as screening criteria for salt tolerance in brley. Field Crops Research 58: 97-107.
Jones MM, Turner N and Osmond CB, 1981. Mechanisms of drought resistance. Pp: 15-37. In: Paleg, LG, and Aspinall D (Eds). The Physiology and Biochemistry of Drought Resistance in Plants. Academic Press Sydney
Reddy AR, Chaitanya KV and Vivekanadan MV, 2004. Drought-induced responses of photosynthesis and antioxidant metabolism in higher Plants. Plant Physiol.161: 1189-1202.
Shepherd A, Ginn SMCM and Wyseure GCL, 2002. Simulation of the effect of water shortage on the yields of winter wheat in North-East England. Ecological Modeling. 147: 41-52.
Shutz M and Fangmeier A 2001. Growth and yield responses of spring wheat (Trithcum aestivum L. cv.Minaret) to elevated co2 and water limitation. Environmental pollution 119: 187-194.
Swindale LD and Bidinger FR, 1981. Introduction: The human consequence of drought and crop research properties for their alleviation. Pp 2-14. In: Paleg LG, and Aspinall D (Eds). The physiology and biochemistry 0f drought resistance in plants. Academic Press Sydney,
Van Ginkel M, Calhoum DS Gebeyehu G, Miranda A, Tian-you C, Pargas Lara R, Trethowan RM, Sayre K, Crossa J and Rajaram S,1988. Plant traits related to yield of wheat in early, late, or continuous drought conditions. Euphytica 100: 109-121.
Winter SR, Musick JT and Porter KB, 1988. Evaluation of screening techniques for breeding drought-resistance winter wheat. Crop Science 28: 512-516. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,337 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,886 |