تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,740 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,839,279 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,674,179 |
رابطه علی سیستم فعالساز رفتاری و بازداری رفتاری با گرایش به رفتار رانندگی خطرناک با میانجیگری ادراک خطر در رانندگی و سبکهای تصمیمگیری در رانندگان شهر اهواز | ||
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
دوره 15، شماره 57، خرداد 1399، صفحه 169-180 اصل مقاله (873.06 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
غلامحسین مکتبی* | ||
دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
چکیده | ||
این پژوهش با بررسی رابطه بین سیستم فعالساز رفتاری و بازداری رفتاری با رفتار رانندگی خطرناک با میانجیگری ادراک خطر در رانندگی و سبکهای تصمیمگیری در رانندگان شهر اهواز انجام شده است. این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی-رابطه علی میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی رانندگان شهر اهواز در سال 1397 بود که از میان آنها 250 نفر با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای تحلیل دادهها از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزارهایSPSS و AMOS استفاده شد. به منظور جمعآوری دادهها از پرسشنامههای سبکهای تصمیمگیری (اسکات و بروس، 1995)، ادراک خطر در رانندگی (هربرک و گلدون، 2013)، رفتار رانندگی خطرناک (هربرک و گلدون، 2013) و سیستم بازداری و فعالسازی رفتاری (BIS/BAS) (کارور و وایت، 1994) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مسیر مستقیم سیستم بازداری رفتاری با ادراک خطر در رانندگی و رفتار رانندگی خطرناک معنیدار نشد. اما دیگر مسیرهای مستقیم دیگر رابطه معنیداری با رفتار رانندگی خطرناک داشتند. همچنین نتایج تحلیل بوتاستراپ برای بررسی فرضیههای غیرمستقیم نشان داد که ادراک خطر و سبکهای تصمیمگیری (وابسته و آنی) توانستند نقش میانجیگری را بین سیستم فعالساز رفتاری و بازداری رفتاری با رفتار رانندگی خطرناک ایفا کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
سیستم فعالساز رفتاری؛ بازداری رفتاری؛ سبکهای تصمیمگیری؛ ادراک خطر رانندگی؛ رفتار رانندگی خطرناک | ||
مراجع | ||
آسیوندزاده، احسان؛ فرشاد، علی اصغر؛ علیمحمدی، ایرج؛ ابوالقاسمی، جمیله، و جمالیزاده، زینب (1397). بررسی ارتباط پرخاشگری با میانگین سرعت و انحرافات عرضی در رانندگان شهر تهران. سلامت کار ایران، 15(4)، 7-1.
زارع، حسین و عبدالهزاده، حسین (1391). مقیاسهای اندازهگیری در روانشناسی شناختی. تهران: انتشارات آییژ. Capa, R. L., & Bouquet, C. A. (2018). Individual differences in reward sensitivity modulate the distinctive effects of conscious and unconscious rewards on executive performance. Frontiers in Psychology, 9, 148-157. Carver, C. S., & White, T. L. (1994). Behavioral inhibition, behavioral activation and affective responses to impending reward and punishment: The BIS/BAS Scales. Journal of Personality and Social Psychology, 67(2), 319-333. Constantinou, E. G., Panayiotou, N., Konstantinou, N., Loutsiou-Ladd, A., & Kapardis, A. (2011). Risky and aggressive driving in young adults: Personality matters. Accident Analysis and Prevention, 43(4), 1323-1331. Cordellieri, P., Baralla, F., Ferlazzo, F., Sgalla, R., Piccardi, L., & Giannini, A. M. (2016). Gender effects in young road users on road safety attitudes, behaviors and risk perception. Frontiers in Psychology, 7, 197-208. Corr, P. J. (Ed.). (2008). The reinforcement sensitivity theory of personality. Cambridge: Cambridge University Press. Erdle, S., & Rushton, J. P. (2010). The general factor of personality, BIS-BAS, expectancies of reward and punishment, self-esteem, and positive and negative affect. Personality and Individual Differences, 48(6), 762-766. Franken, I. H. A., & Muris, P. (2005). Individual differences in decision-making. Personality and Individual Differences, 39(5), 991-998. Gabriel, D. B. K., Freels, T. G., Setlow, B., & Simon, N. W. (2019). Risky decision-making is associated with impulsive action and sensitivity to first-time nicotine exposure. Behavioural Brain Research, 359, 579-588. Gray, J. A. (1987). The psychology of fear and stress. Londres: Cambridge University Press. Gray, J. A., & McNauhton, N. (2000). The neuropsychology of anxiety: An enquiry into the functions of the septo-hippocampal system. Oxford: Oxford University Press. Harbeck, E. I., Glendon, A., & Hine, T. J. (2017). Reward versus punishment: Reinforcement sensitivity theory, young novice drivers’ perceived risk, and risky driving. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 47, 13-22. Harbeck, E. I., Glendon, A., & Hine, T. J. (2018). Young driver perceived risk and risky driving: A theoretical approach to the ‘‘fatal five”. Proceedings of the 2015 Australasian Road Safety Conference14-16 October, Gold Coast, Australia. Harbeck, E. L., & Glendon, A. I. (2013). How reinforcement sensitivity and perceived risk influence young drivers’ reported engagement in risky driving behaviors. Accident Analysis & Prevention, 54, 73-80. Hundt, N. E., Kimbrel, N. A., Mitchell, J.T., & Nelson-Gray, R. O. (2008). High BAS, but not low BIS, predicts externalizing symptoms in adults. Personality and Individual Differences, 44(3), 565–575. Ivers, R., Senserrick, T., Boufous, S., Stevenson, M., Chen, H. Y., Woodward, M., & Norton, R. (2009). Novice drivers’ risky driving behavior, risk perception, and crash risk: Findings from the DRIVE study. American Journal of Public Health, 99(9), 1638-1644. Kim, S., & Kim, S. (2018). Exploring the determinants of perceived risk of middleeast respiratory syndrome (MERS) in Korea. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(6), 1168-1186. Kimbrel, N. A., Nelson-Gray, R. O., & Mitchell, J. T. (2007). Reinforcement sensitivity and maternal style as predictors of psychopathology. Personality and Individual Differences, 42(6), 1139-1149. Marengo, D., Settanni, M., & Vidotto, G. (2012). Drivers’ subtypes in a sample of Italian adolescents: Relationship between personality measures and driving behaviors. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 15(6), 480–490. Martinez, C., & Moises, E. (2012). Drung use and risk perception of on road drivers, entertainment- venue attendees and newly licensed drivers in the Australian captial territory. Australia Faculty and Applied Science, University of Canberra, Canberra. McNally, B., & Bradley, G. L. (2014). Re-conceptualising the reckless driving behaviour of young drivers. Accident Analysis & Prevention, 70, 245-257. Motoi, M., Egashira, Y., Nishimura, T., Choi, D., Matsumoto, R., & Watanuki, S. (2014). Time window for cognitive activity involved in emotional processing. Journal of Physiological Anthropology, 33(1), 21-25. Nordfjærn, T., Jorgensen, S., & Rundmo, T. (2011). A cross-cultural comparison of road traffic risk perceptions, attitudes towards traffic safety and driver behaviour. Journal of Risk Research, 14(6), 657-684. Park, S. M., Park, Y.A., Lee, H. W., Jung, H. Y., Lee, J. Y., & Choi, J. S. (2013). The effects of behavioral inhibition/approach system as predictors of Internet addiction in adolescents. Personality and Individual Differences, 54(1), 7-11. Raina, P., Sohel, N., Oremus, M., Shannon, H., Mony, P., Kumar, R., … & Yusuf, S. (2016). Assessing global risk factors for non-fatal injuries from road traffic accidents and falls in adults aged 35–70 years in 17 countries: A cross-sectional analysis of the Prospective Urban Rural Epidemiological (PURE) study. Injury Preve, 22(2), 92-98. Rhodes, N., & Pivik, K. (2011). Age and gender differences in risky driving: The roles of positive affect and risk perception. Accident Analysis and Prevention, 43(3), 923-931. Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1995). Decision-making style: The development and assessment of a new measure. Educational and Psychological Measurement, 55(5), 818-831. Scott-Parker, B., & Weston, L. (2017). Sensitivity to reward and risky driving, risky decision making, and risky health behaviour: A literature review. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 49, 93-109. Scott-Parker, B., Watson, B., King, M. J., & Hyde, M. K. (2012). The influence of sensitivity to reward and punishment, propensity for sensation seeking, depression and anxiety on the risk behaviour of novice drivers: A path model. British Journal of Psychology, 103(2), 248-267. Serrano-Ibaneza, E. R., Lopez-Martineza, A. E., Ramirez-Maestrea, C., Estevea, R., & Jensen, M. P. (2019). The behavioral inhibition and activation systems and function in patients with chronic pain. Personality and Individual Differences, 138, 56-62. Simons, J. S., Dvorak, R. D., & Batien, B. D. (2008). Methamphetamine use in a rural college population: Associations with marijuana use, sensitivity to punishment and sensitivity to reward. Psychology of Addictive Behaviors, 22, 444-449. Urlings, J. H. J., Van Beers, M., Cuenen, A., Brijs, K., Brijs, T., & Jongen, E. M. M. (2018). The relation between reinforcement sensitivity and self-reported, simulated and on-road driving in older drivers. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 56, 466-476. Voight, D. C., Dillard, J. P., Braddock, K. H., Anderson, J. W., Sopory, P., & Stephenson, M. T. (2009). Carver and White’s (1994) BIS/BAS scales and their relationship to risky health behaviours. Personality and Individual Differences, 47(2), 89-93. Waldeck, T. L., & Miller, L. S. (1997). Gender and impulsivity differences inlicit substance use. Journal of Substance Abuse, 9, 269-275. Wohleber, R. W., & Matthews, G. (2016). Multiple facets of overconfidence: Implications for driving safety. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 43, 265-278. Zhang, L., Zhang, C. H., & Shang, L. (2016). Sensation-seeking and domain-specific risk taking behavior among adolescents: Risk perceptions and expected benefits as mediators. Personality and Individual Differences, 101, 299-305. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 395 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 350 |