تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,155,513 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,925,090 |
بررسی الگوهای همدیدی وارونگی دما در شهرستان تبریز با استفاده از تحلیل مولفه های اصلی | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 9، دوره 24، شماره 72، شهریور 1399، صفحه 205-224 اصل مقاله (1.35 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.10890 | ||
نویسندگان | ||
حبیبه نقی زاده* 1؛ علی محمد خورشید دوست2؛ رشید سعیدآبادی3؛ محمدسعید نجفی1 | ||
1دانشجوی دکترای اقلیم شناسی، دانشگاه تبریز، گروه جغرفیای طبیعی | ||
2استاد آب و هواشناسی دانشگاه تبریز | ||
3استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه ارومیه، گروه جغرفیای طبیعی | ||
چکیده | ||
در این تحقیق، به بررسی الگوهای سینوپتیکی حاکم بر وارونگی دمای شهر تبریز با استفاده از اطلاعات رادیوسوند، طی دوره زمانی 2010-2001 پرداخته شد. برای شناسایی و استخراج الگوهای همدید، از دادههای رقومی فشار تراز دریا به صورت میانگین روزانه از سری دادههای بازکاوی شده NCEP/NCAR در محدوده 10 تا 60 درجه طول شرقی و 10 تا 90 درجه عرض شمالی در 651 یاخته 2.5 × 2.5 درجه استفاده گردید. با انجام تحلیل مؤلفههای مبنا بر روی دادههای فشار تراز دریا در روزهای همراه با وارونگی دما، حجم آنها را کاهش داده و با انجام تحلیل خوشهای بر روی مؤلفههای به دست آمده، مهمترین الگوهای جوی شناسایی شدند و نقشه هر الگو به دست آمد. بر اساس نتایج چهار الگوی همدید اصلی در ایجاد وارونگی دما در شهرستان تبریز مؤثرند. در بیشتر الگوها، سامانههای پرفشار حاکم بوده است. در این الگوها هوای سرد به سبب حضور سامانههای پرفشار در سطح زمین به روی منطقه گسترش یافته، با استقرار سمت چپ یک ناوه عمیق بر روی منطقه؛ هوای سرد پشت آن از عرضهای بالاتر بر روی تبریز فرارفت شده و پایداری شدیدی در ستون قائم جو ایجاد شده است. در الگوهایی که کمفشار شمالی به همراه پرفشار مهاجر اروپا عامل فرافت هوای سرد به روی منطقه بوده است، هوای گرم عرضهای پایینتر با استیلای یک پشته عمیق به روی منطقه بر روی هوای سرد سطح زمین قرار گرفته؛ به این ترتیب بر شدت پایداری هوای مجاور سطح زمین افزوده شده و وارونگیهای شدید دمایی شکل گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوی هوا؛ تحلیل مؤلفههای اصلی؛ خوشهبندی؛ وارونگی هوا؛ تبریز | ||
مراجع | ||
- انتظاری، علیرضا (1384)، مطالعه آماری و سینوپتیکی آلودگی هوای تهران، رساله دکتری دانشگاه تربیت مدرس. - انصافیمقدم، طاهره (1372)، بررسی آلودگی هوای تهران، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس تهران. ص3. -برنت، یارنال. (1385)، اقلیمشناسیهمدیدوکاربردآندرمطالعاتمحیطی، برگردان سیدابوالفضل مسعودیان، 1385، انتشارات دانشگاه اصفهان. 100ص. -برهانی، رضا، (1379)، ارتباط آلودگی هوا و وارونگی دمایی با سرعت باد و شدت تابش خورشیدی(مطالعه موردی تهران). پایاننامه کارشناسی ارشد هواشناسی کشور. صص 1-5. -جانسون، ویچرین. (1386)، تحلیل آماری چندمتغیری کاربردی، برگردان حسین علی نیرومند، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ سوم. 491ص. -خسروی محمود، نظری پور حمید، 1391، مطالعههمدیدتیپهایهوایغالبمنطقهسیستان (ایستگاه زابل)، پژوهش های جغرافیای طبیعی، 81، صص 39-62. -دلجو، امیر هوشنگ، (1379)، مطالعه و بررسی وارونگی دما و ناپایداری بر روی آلودگی هوا شهر تهران، پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. - علیجانی، بهلول و نجفی نیک، زهرا، (1388)، بررسی الگوهای سینوپتیکی اینورژن در مشهد با استفاده از تحلیل عاملی، مجلهی جغرافبا و توسعهی ناحیهای، شمارهی دوزادهم، بهار و تابستان 1388، ص2. -قویدل رحیمی، یوسف، خوشحال دستجردی، جواد، (1387)، جستاری پیرامون سختی اقلیم زمستانی تبریز و ارتباط آن با نوسانت شمالگان، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 14، شماره 1، بهار 1389، صص 179-196. - کریمی، محسن و درخشان، حسین. 1384، بررسی وارونگی دمایی در شهر اصفهان، دوازدهمین کنفرانس ژئوفیزیک، تهران. - لشکری، حسن؛ هدایت، پریسا، 1385، تحلیل سینوپتیکی اینورژنهای شدید تهران، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 56، صص 65-82 - مسعودیان، ابوالفضل. 1385، زیج سی ساله ی الگوهای گردشی تراز میانی جو ایران، مجله جغرافیا و توسعه ی ناحیه ای، شماره هفتم، پاییز و زمستان 1385. - مصلح تهرانی، جواد، (1370). بررسی انواع وارونگیهای دما لایهی مرزی وردایست تراز باد بیشینهی برش قائم باد و جریانهای جت زیر تراز 500 هکتوپاسکال بر روی تهران، پایاننامه کارشناسی ارشد موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران. ص 6. - یاوری، حسین و سلیقه، محمد. 1390، سطوح وارونگی در آلودیهای شهر تهران، مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال یازدهم بهار 1390، شماره 20. -Bailey, Adriana. Thomas, N., Chase, J., Casino, D., (2011), Changing Temperature Inversion Characteristics in the U.S. Southwest and Relationships to Large-Scale Atmospheric Circulation. J. Appl. Meteor. Climatol. 50, 1307–132 -Beychok. M. R., Fundamental of Stack Gas Dispersion, 3rd Edition Newport Beach, CA. -Enz, J. W., Hofman, V., Thostenson, A., (2014), Air Temperature Inversions: Causes, Characteristics and Potential Effects on Pesticide Spray Drift, County Commissions, NDSU and U.S. Department of Agriculture Cooperating. -Esteban, P., Jones, F., Marti, J., Mases, M., (2005), “Atmospheric circulation patterns related to heavy snowfall days in Andora, Pyrenees”, International Journal of Climatology, vol 25: 319-329. -Freitz, H., (2008), Low_level Temperature inversions and atmospheric Stabolity: Charestiristic and Impacts on Agriculture Applications, The IIGR Ejournal Manuscript PM 08 001. Vol X, May 2008. -Laurence, S., Corrigan, K and p., (1986), A Synoptic Climatological Approch for Geographical Analysis: Assessment Of sulfur Dioxide Concentrations, vol 76(3), pp 381-389. -Phillpot, H. R., Zillman, J. W., (2012), the surface temperature inversion over the Antarctic Continent, International Journal of Climatology :25:319-329. -Rendon, M, A., Salazar, J., Palacio, C., (2014), Temperature Inversio n Breakup with Impacts on Air Quality in Urba n -Sugimoto, Sh., Tomonori, S., Kazuki, N., (2013): Effects of Synoptic-Scale Control on Long-Term Declining Trends of Summer Fog Frequency over the Pacific Side of Hokkaido Island. J. Appl. Meteor. Climatol., 52: 2226–2242. -Thistle, H., (2000). The role of stability in fine pesticide droplet dispersion in the atmosphere, Journal of Geophysical Research, 108 (D), 8425. doi: http://dx.doi.org/10.1175/JAMC-D-12-0192.1.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 526 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 305 |