تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,744 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,851,642 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,682,266 |
تبیین قدردانی بر اساس ویژگیهای شخصیتی با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان دوره متوسطه | ||
فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
مقاله 6، دوره 15، شماره 57، خرداد 1399، صفحه 84-98 اصل مقاله (681.38 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سید مهدی پورسید* 1؛ سید رضا پورسید2 | ||
1دکتری روانشناسی تربیتی، بخش روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. | ||
2دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف این پژوهش تبیین قدردانی بر اساس ویژگیهای شخصیتی با واسطهگری خودکارآمدی تحصیلی بود. روش پژوهشی مورد استفاده در پژوهش حاضر، توصیفی-همبستگی بود. جامعهی آماری پژوهش حاضر را تمامی دانشآموزان دورهی دوم متوسطهی شهر یزد به تعداد 1180 نفر تشکیل دادند که در سال تحصیلی 97-1396 مشغول به تحصیل بودند. از میان جامعهی آماری، بر اساس دیدگاه کلاین (2015) که تعداد نمونه را 3 تا 5 برابر تعداد گویهها بیان میکند، 474 نفر (186 پسر و 288 دختر) به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاس چند مؤلفهای قدردانی مورگان و همکاران (2017)، فرم کوتاه پنج عامل بزرگ شخصیت خرمائی و فرمانی (1393) و پرسشنامهی خودکارآمدی تحصیلی زاژاکووا و همکاران (2005) را تکمیل کردند. دادههای پژوهش با بهرهگیری از روش مدلیابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که مدل پیشنهادی با دادههای پژوهش برازش مناسب دارد و از بین ابعاد شخصیتی به عنوان متغیر برونزاد توافقپذیری، برونگرایی و گشودگی به تجربه به طور مستقیم، وظیفهگرایی، گشودگی به تجربه و رواننژندگرایی به صورت غیرمستقیم با واسطهگری خودکارآمدی تحصیلی قادر به پیشبینی قدردانی شدند. نتیجه آن که ویژگیهای شخصیتی توافقپذیری، وظیفهگرایی، برونگرایی و گشودگی به تجربه، دانشآموزان را در برخورد با مسائل تحصیلی خودکارآمدتر میکند. در چنین شرایطی دانشآموزان در مسیر قدردانتر شدن پیش میروند. | ||
کلیدواژهها | ||
خودکارآمدی تحصیلی؛ دانشآموزان دوره متوسطه؛ قدردانی؛ ویژگیهای شخصیتی | ||
مراجع | ||
آقابابائی، ناصر و حجتاله فراهانی (1390). نقش رگهی قدردانی در پیشبینی بهزیستی روانشناختی و فاعلی، فصلنامهی روانشناسی تحولی روانشناسان ایرانی، 8(29)، 85-75.
خرمائی، فرهاد و اعظم فرمانی (1393). بررسی شاخصهای روانسنجی فرم کوتاه پرسشنامهی پنج عامل بزرگ شخصیت، فصلنامهی روشها و مدلهای روانشناختی، 4(16)، 39-29.
سرانچه، مسعود؛ مکتبی، غلام حسین و علی رضا حاجی یخچالی (1393). رابطهی علی ویژگیهای شخصیت با فرسودگی تحصیلی با میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی و تنیدگی تحصیلی ادراک شده در دانشجویان، نشریهی روشها و مدلهای روانشناختی، 5(17)، 92-75.
شکری، امید؛ طولابی، سعید؛ غنایی، زیبا؛ تقوایینیا، علی؛ کاکابرایی، کیوان و خدیجه فولادوند (1390). مطالعهی روانسنجی پرسشنامهی باورهای خودکارآمدی تحصیلی، مجلهی مطالعات آموزش و یادگیری، 3(2)، 61-45.
شولتز، دوان پی و شولتز، سیدنی الن (2013). نظریههای شخصیت، ترجمهی یحیی سید محمدی (1398). تهران: نشر ویرایش.
فتحی، فتانه؛ حاجی یخچالی، علی رضا و ذکراله مروتی (1393). رابطهی علی ویژگیهای شخصیت و باورهای هوشی با خودکارآمدی تحصیلی و عملکرد تحصیلی با میانجیگری هدفهای پیشرفت در دانشآموزان دختر دبیرستانی شهر خرم آباد، مجلهی دستآوردهای روانشناختی، 4(1)، 78-55.
فرح بیجاری، اعظم (1391). رابطهی قدردانی با ویژگیهای شخصیتی و رفتارهای جامعهگرا در دانشجویان دختر و پسر، فصلنامهی مطالعات روانشناختی، 8(3)، 134-107.
Alexander, T. V., Albert, K., Jakub, M., & Gabrila, J. (2015). The Big Five and adolescent adjustment: An empirical test across six Cultures. Personality and Individual Differences, 83, 234-244.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191-215.
Bedel, E. F. (2016). Exploring academic motivation, academic self-efficacy and attitudes toward teaching in pre-service early childhood education teachers. Journal of Education and Training Studies, 4(1), 142-149.
Bono, G., & McCullough, M. E. (2006). Positive responses to benefit and harm: Bringing forgiveness and gratitude into cognitive psychotherapy. Journal of Cognitive Psychotherapy, 20(2), 147-158.
Di Blas, L., Grassi, M.,Carnaghi, A., Ferrante, D., Calarco, D. (2017). Within-person and between-people variability in personality dynamics: Knowledge structures, self-efficacy, pleasure appraisals, and the Big Five. Journal of Research in Personality, 70, 84-92.
Djigic, G., Stojiljkovic, S., & Doskovic, M. (2014). Basic personality dimensions and teachers self-efficacy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 112, 593-602.
Emmons, A. R., & Crumpler, C. A. (2000). Gratitude as a human strength: Appraising the evidence. Journal of Social and Clinical Psychology, 19, 56-69.
Emmons, A. R., & McCullough, M. E. (2017). The psychology of gratitude. Oxford university press.
Emmons, A. R., & Mishra, A. (2011). Why gratitude enhances well-being: What we know, what we need to know. In K. M. Sheldon, T. B. Kashdan, M. F. Steger (Eds.), Designing positive psychology: Taking stock and moving forward (pp. 248-262). New York, NY, US: Oxford University Press.
Goldberg, L. R. (1999). A broad-bandwidth, public-domain, personality inventory measuring the lower-level facets of several Five-Factor models. In I. Mervielde, I. J. Deary, F. De Fruyt, & F. Ostendorf (Eds.). Personality Psychology in Europe (Vol. 7. Pp. 7-28). Tilburg: Tilburg University Press.
Hefferon, K., & Boniwell, I. (2011). Positive psychology: Theory, research and applications. The McGraw-Hill companies.
Jiang, H., Chen, G., & Wang, T. (2017). Relationshio between belief in a just world and Internet altruistic behavior in a sample of Chinese undergraduates: Multiple mediating roles of gratitude and self-esteem. Personality and Individual Differences, 104, 493-498.
Judge, T. A., Jackson, C. L., Shaw, J. C., Scott, B. A., & Rich, B. L. (2007). Self-efficacy and work related performance: The integral role of individual differences. Journal of Applied Psychology, 92, 107-127.
Kline, R. B. (2015). Principles and practices of structural equation modeling (4rd Eds.). New York: Guilford.
Lambert, N. M., Graham, S. M., & Fincham, F. D. (2009). A prototype analysis of gratitude: Varieties of gratitude experiences. Personality Social Psychology Bulletin, 35, 1193- 1207.
Lin, C-C. (2015a). Self-esteem mediates the relationship between dispositional gratitude and well-being. Personality and Individual Differences, 85, 145-148.
McAdams, D. P. (2015). The art and science of personality development. NewYork: Guilford.
McCrea, R. R., & Costa, P. T. (1995). Cross-sectional studies of personality in a national sample: Development and validation of survey measures. Psychology and Aging, 1, 140-143.
McCullough, M. E., Emmons, A. R., & Tsang, J. A. (2002). The grateful disposition: A conceptual and empirical topography. Journal of Personality and Social Psychology, 82(1), 112-127.
Mcilroy, D., Poole, K., Ursavas, O F., & Moriarty, A. (2015). Distal and proximal associates of academic performance at secondary level: A mediation model of personality and self-efficacy. Learning and Individual Differences, 38, 1-9.
Milstein, R. A., Celano, C. M., Beale, E. E., Beach, S. R., Suarez, L., Belcher, A. M., Januzzi, J. L., Huffman, J. C. (2016). The effect of optimism and gratitude on adherence, functioning and mental health following an acute coronary syndrome. General Hospital Psychiatry, 43, 17-22.
Morgan, B., Gulliford, L., & Kristjansson, K. (2017). A new approach to measuring moral virtues: The Multi-Component Gratitude Measure. Personality and Individual Differences, 107, 179-189.
Reckart, H., Huebner, E. S., Hills, K, J., & Valois, R. F. (2017). A preliminary study of the origins of early adolescents gratitude differences. Personality and Individual Differences, 116, 44-50.
Rey, L., & Extremera, N. (2014). Positive sychological characteristics and interpersonal forgiveness: Identifying the unique contribution of emotional intelligence abilities, Big Five traits, gratitude and optimism. . Personality and Individual Differences, 68, 199-204.
Snyder, C. R., & Lopez, S. L. (2007). Positive psychology: The scientific and peactical explorations of human strengths. Sage Publications, Thousand Oaks, New Delhi.
Werzberger, Y. D. (2017). Effects of a gratitude curriculum on materialism in jewish orthodox adolescents: A longitudinal (Doctoral dissertation, University of Hofstra, New York, United States of American).
Wood, A. M., Froh, J. J., & Geraghty, A. A. (2010). Gratitude and well-being: A review and theoreical integration. Clinical Psychology Review, 30(7), 890-905.
Wood, A. M., Joseph, S., & Maltby, J. (2009). Gratitude predicts psychological well-being above the Big Five facets. Personality and Individual Differences, 46(4), 443-447.
Zajacova, A., Lynch, S. M., & Espenshade, T. J. (2005). Self-efficacy, stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46(6), 677-706.
Zhang, L., Zhang, S., Yang, Y., & Li, C. (2017). Attachment orientations and dispositional gratitude: The mediating roles of perceived social support and self-esteem. Personality and Individual Differences, 114, 193-197.
Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 319 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 420 |