تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,853 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,901 |
بررسی الگوی رشد شهرهای پیرامون کلانشهر تهران با تأکید بر سیاستهای دولت بر زمین شهری؛ نمونه موردی: شهر دماوند | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 5، دوره 24، شماره 73، آبان 1399، صفحه 95-120 اصل مقاله (2.94 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.10863 | ||
نویسندگان | ||
اکرم تفکری1؛ حمیدرضا وارثی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان | ||
2استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان(نویسنده مسئول) | ||
چکیده | ||
یکی از تغییرات عمده در ساختار فضایی شهرها که بعد از انقلاب صنعتی رخ داد ، ظهور مناطق کلانشهری بود که دارای الگوی خاص خود از نظر رشد شهری، نظام اسکان، اندازه شهر، ساختار فضایی بودند. امروزه این مناطق به الگوی غالب شهرنشینی بویژه در حوزه کشورهای جنوب محسوب میشوند. از میان مسائل کلیدی مرتبط با این مناطق نحوه استفاده از زمین و رشد فیزیکی شهرهای موجود در آن است. هدف مقاله حاضر تبیین الگوی رشد شهر دماوند به-عنوان یکی از شهرهای موجود در این منطقه با تأکید بر سیاستهای دولت در زمینه استفاده از زمین شهری است. تهران بهعنوان مرکز این منطقه تغییرات فیزیکی-اقتصادی و اجتماعی متنوعی را بعد از دوره مدرنیزاسیون در ایران تجربه کرد. بهویژه بعد از دهه 1350 که توسعه پیوسته تهران جای خود را به توسعه منفصل و پراکنده داد، چشمانداز اجتماعی–فضایی شهرهای پیرامون تهران مانند شهر دماوند نیز بهطور معناداری تغییر کرده است. براین اساس، هدف مقاله حاضر این است که نخست سیاستهای دولت را در زمینه استفاده از زمین در شهر دماوند تبیین میکند. سپس با استفاده از مدل سلولهای خودکار روند تغییرات در ساختار شهر دماوند در فاصله زمانی 1366-1396 تحلیل کند. در نهایت، مقاله حاضر تلاش میکند که و روندهای رشد فیزیکی شهر در دوره زمانی 1396-1410 شبیهسازی نماید. نتایج حاصل از این مقاله نشان داد که فرایندها و الگوهای فضایی-زمانی رشد شهرها در مناطق کلانشهری شرق تهران مانند شهر دماوند بازنمایی فضایی ساختارها و روابط اجتماعی-اقتصادی و سیاسی خود کلانشهر تهران است. همچنین، روند رشد و گسترش شهری در تهران و نواحی پیرامون در مقایسه دوره قبل از مدرنیزاسیون، از الگوهای رشد متفاوتی پیروی میکند. تبیین رشد فیزیکی شهرها در مناطق کلانشهری به برنامهریزان و مدیران شهری این امکان را میدهد که رشد فیزیکی شهر را بهنحو کارآمدی مدیریت کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوی رشد شهری؛ سیاستهای دولت؛ زمین شهری؛ مدل سلولهای خودکار؛ شهر دماوند | ||
مراجع | ||
- احمــدی، قادر (1389) تبیین علل پرا کنده رویی شــهرهای میانی ایران؛ با تا کید بر سیاســتهای زمین شــهری، رساله دکتری شهرسازی، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا. - زبیری، م، مجد، ع ،( 1375)، آشنایی با فن سنجش از دور و کاربرد در منابع طبیعی. تهران: دانشگاه تهران. - شالین، کلود(1372) دینامیک شهری یا پویایی شهرها، ترجمه اصغر نظریان، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی. - سازمان زمین شناسی آمریکا (USGS) -سازمان ملی هوانوردی و فضایی (NASA) -طرح مجموعه شهری تهران، خلاصه گزارش اقتصادی، 1379 -قانون اراضی شهری مصوب سال( 1360 ) -قانون زمین شهری مصوب( 1366) -قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و کیفیت عمران آن مصوب( 1358) -مشــکینی، ابوالفضل و رحیمی، حجــت (1392) تحلیل مفاهیم فضا و دولت در نظریه دولت و شهرنشــینی در ایران، مدرس علوم، زمستان 1392، انسانی، برنامهریزی و آمایش فضا، دوره هفدهم، شماره2 دانشگاه تربیت مدرس -طرح جامع دماوند ،( 1387)، مهندسین مشاور شارمند . -طرح تفصیلی شهر دماوند ،(1393)، مهندسین مشاور پاسارگاد . -مجموعه قوانین و مقررات شهرسازی،وزارت مسکن و شهرسازی ،( 1392). -مطالعات بازنگری طرح جامع مسکن،( 1393 )، وزارت مسکن و شهرسازی . -مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی،( 1372). -Byun, P.Esparza, A. (2005) A Revisionist Revisionist of Suburbanization and Sprawl The Role of Political Fragmentation, Growth Control and Spillovers. Journal of Planning Education and Research, 24: 252-264 -Carruthers, J. Ulfarsson , F (2002) Fragmentation and Sprawl: Evidence from Interregional Analysis, Growth and Change Vol. 33. 312-340 -Chang, Hsueh-Sheng Liao, Chin-Hsien,(2006) Exploring an integrated method for measuring the relative spatial equity in public facilities in the context of urban parks -Listokin,d (2002), a national perspective on landuse policy alternative and consequences prepared for the farm foundation -Meijer, M., Adriaena, F., Linden, O. and Van der, S. (2011). A Next Step for Sustainable Urban Design in the Netherlands, New York: Routledge. -Listokin,d ) 2002( , a national perspective on landuse policy alternative and consequences prepared for the farm foundation
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 726 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 656 |