تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,306 |
تعداد مقالات | 15,978 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,404,745 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,164,754 |
بررسی پایداری رودخانه زاب از طریق طبقه بندی مورفولوژیکی آبراهه به روش رزگن | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 11، دوره 25، شماره 75، اردیبهشت 1400، صفحه 141-155 اصل مقاله (1.46 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2021.10858 | ||
نویسندگان | ||
معصومه رجبی* 1؛ شهرام روستایی1؛ محسن برزکار2 | ||
1استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
رودخانه بهعنوان سیستمی پویا، مکان و خصوصیات مورفولوژیکی خود را همواره برحسب زمان، عوامل ژئومورفیک، زمینشناختی، هیدرولوژیکی و گاه در اثر دخالت بشر تغییر میدهد. در این پژوهش مورفولوژی رودخانه زاب توسط روشهای مختلف(Autocad، Envi) استخراج و بر اساس مدل رزگن در سطح دوم و سوم مورد ارزیابی و طبقهبندی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، طبقهبندی و ارزیابی بازههای آبراهه محدوده موردمطالعه و در نتیجه درک فرآیندهای موجود و شناخت مورفولوژیک آن است. در این تحقیق جهت استخراج پارامترهای موردنیاز از آمار ایستگاه هیدرومتری ریکاوه، کار میدانی(از قبیل نمونه برداری جهت دانه سنجی رسوبات)، فایل اتوکدی پلان رودخانه زاب، نقشه توپوگرافی 1:25000، نقشه کاربریاراضی1:25000، و نرمافزارهای اتوکد، HEC-RAS، WMS9.1، Smada و ARCGIS10 بهره گرفته شده است. سپس بر اساس مدل رزگن در سطح دو و سه طبقهبندی و ارزیابی صورت گرفت. نتایج نشان داد که آبراهه موردمطالعه دارای مقادیر مختلفی از منظر پارامترهای مؤثر در مدل شامل پارامترهای نسبت گودافتادگی بستر، ضریب خمیدگی، نسبت عرض به عمق و اندازه مواد بستر است. به صورتی که مورفولوژی آبراهه در بازههای مسیر بالادست دارای الگوی رودخانه از نوع B، C وF، الگوی رودخانهای در بازه میانی از نوع A، B، C و Eدر پاییندست الگوی رودخانه از نوع B، C وD میباشد. همچنین بازههای 11- 24 از لحاظ پایداری در سطح ضعیف و سایر بازهها در سطح متوسط و خوب قرار دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
رودخانه زاب؛ مورفولوژی رودخانه؛ طبقهبندی آبراهه؛ مدل رزگن | ||
مراجع | ||
- بریچ، جان اس. ترجمه محمد حسین رضایی مقدم و مهدی ثقفی (1387)، رودخانههاودشتهایسیلابی، جلد اول، دینامیک و فرآیندها، تهران: انتشارات سمت. - تلوری، عبدالرسول (1383)، اصولمقدماتیمهندسیوساماندهیرودخانه، پژوهشکدهحفاظتخاکوآبخیزداری(وزارتجهاد کشاورزی). - چورلی، ریچارد جی؛ (1379)، ژئومورفولوژی، ترجمه: احمد معتمد، تهران، انتشارات سمت، جلد اول - سالاری، ممند؛ (1390)، بررسی تأثیرگذاری مورفودینامیک جریان و زمینساخت بر مورفولوژی و الگوی آبراهه میانی رودخانه زاب، رساله دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا. - طالبی، لیلا و بایزیدی، شوبر (1387)، بررسی تغییرات مورفولوژیکی رودخانه با استفاده از طبقهبندی Rosgen (مطالعه موردی رودخانه سبزکوه)، هفتمینکنفرانسهیدرولیکایران، تهران، انجمن هیدرولیک ایران، دانشگاه صنعت آب وبرق. - علیزاده، امین (1389)، اصولهیدرولوژیکاربردی،چاپبیست ونهم، خراسان: انتشارات آستان قدس رضوی - معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی(1392)، راهنمایشکلهندسیمقطعوراستایرودخانه، نشریه شماره 643، 120-1. - مقصودی، مهران، شرفی، سیامک و مقامی، یاسر (1389)، روند تغییرات الگوی مورفولوژیکی رودخانة خرم آباد با استفاده از RS، GIS و Auto Cad، مدرس علوم انسانی-برنامه ریزی و آمایش فضا، شماره 3 (پیاپی68)، صص294-275 - یمانی، مجتبی و تورانی، مریم (1393)، طبقهبندی ژئومورفولوژیکی الگوی آبراهة طالقانرود در محدودة شهرک طالقان از طریق روش رزگن، پژوهشهایجغرافیای طبیعی، دورة 46، شمارة 2، صص198-183. - یمانی، مجتبی، مقصودی، مهران، محمدخان، شیرین، مرادی، انور(1394)، طبقه بندی مورفولوژیکی آبراهه رود تلوار بر اساس مدل رزگن و کارایی آن، مجله پژوهشهای دانش زمین، شماره 23، صص 1-20 - Bertrand, F. and Papanicolaou, A. N., 2009, Effects of Freezing and Thawing Process onBank Stability, World Environmental and Water Resources Congress: Great Rivers,New Mexico. - Burge, M. Leif., 2004. Testing links between river patterns and inchannel characteristics using MRPP and ANOVA. Gomorphology. 63: 115-130. - -Christner, Jr, T. W., 2009, An Assessment of Land Use Impacts on ChannelMorphologyin a Western Minnesota Watershed, ProQuest, A Ph.D Thesis, Faculty of the Graduate School of the University of Minnesota, 182 pages. - Green, Sh., Norm, E., Nathaniel, T., 2011, Geomorphic Indices / Remote Sensing Analysis toPerform Rapid Stream Assessments, Awra 2011 Summer Specialty Conference - Gregory, K. J. 2006, "Thehuman role in changing river channels", Journal of Geomorphology79. - Rinaldi, M., Surian, N., Comiti, F., Bussettini, M., 2012, A Method for the Assessment andAnalysis of the Hydromorphological Condition of Italian Streams: The Morphological Quality Index (MQI), Geomorphology, Vol. 180, PP. 96-108. - Rosgen, D. L, 1996. Applied River Morphology. Wildland Hydrology Books, Pagosa Springs, Colorado. - Rosgen, D. L., 1994, A Classification of Natural Rivers, Catena, Vol. 22, PP.169-199. - Schumm, S. A., 2005, River Variability and Complexity, First Published, Cambridge University Press, Published in the United States of America. - Singh Kang, R., 2007, Effects of Urbanization on Channel Morphology of Three Streams inthe Central Redbed Plains of Oklahoma, Ph.D Thesis, the Faculty of the Graduate College of Oklahoma State University. - Snowbird, UT, June 27-29, PP.1-6. - Tokaldany, E. A., Darby, S. E. and Tosswell, P., 2007, Coupling Bank Stability and BedDeformation Models to Predict Equilibrium Bed Topography in River Bends, Journal of Hydraulic Engineering, Vol. 133, No. 10, PP. 1167-1170. - Twidale, R.C., (2004). River patterns and their meaning. Earth-science revioews. 67: 159-218. - Zawiejskam, J., Wyzga, B., 2010. Twentieth-century channel change on the Dunajec river southern Poland:pattern causes and controls. Geomorphology. 117: 234-246 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 756 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 419 |