تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,155,437 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,925,067 |
ارزیابی توانمندیهای اکوتوریسم دامنههای شمالی رشته کوه بزقوش | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 6، دوره 24، شماره 72، شهریور 1399، صفحه 129-150 اصل مقاله (937.88 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.10839 | ||
نویسندگان | ||
سیداسدالله حجازی* 1؛ معصومه رجبی2؛ اسماء شعرباف بهتاش3 | ||
1عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز | ||
2استاد گروه ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز | ||
3دانش آموخته رشته اکوتوریسم، گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
اکوتوریسم به عنوان یکی از شاخههای گردشگری، امروزه مورد توجه فراوانی قرار گرفته است. شناسایی و انتخاب مناطق مناسب اکوتوریسم در برنامهریزی و مدیریت آن از اهمیت بالایی برخوردار است. دامنههای شمالی رشته کوه بزقوش در استان آذربایجان شرقی با دارا بودن انواع جاذبههای طبیعی یکی از مقاصد هدف گردشگران محسوب میشود. لذا در پژوهش حاضر شناسایی و اولویتبندی پهنههای مستعد اکوتوریسم دامنههای شمالی بزقوش مدنظر قرار گرفت. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نوع هدف، کاربردی بود. برای دستیابی به اهداف پژوهش ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانهای و نظرسنجی از کارشناسان، مهمترین معیارهای تاثیرگذار بر مکانیابی فعالیتهای کوهنوردی، دامنهنوردی و اسکی شناسایی و سپس با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن معیارها تعیین شد. در ادامه نیز برای تلفیق لایهها در سیستم اطلاعات جغرافیایی از تکنیک ویکور استفاده شد. در نهایت با همپوشانی نقشههای کوهنوردی، دامنهنوردی و اسکی، پهنههای مستعد اکوتوریسم منطقه مشخص شد. نتایج نشان دهنده این بود که 43/15 درصد منطقه از لحاظ توانمندیهای اکوتوریسم در وضعیت بسیار مناسب، 52/35 درصد مناسب، 91/39 درصد متوسط و 14/9 درصد در وضعیت نامناسب است. پهنه بسیار مناسب محدودههای اطراف چشمههای آبگرم اسبفروشان و الله حق و همچنین روستاهای جلده باخان و اردها را شامل میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
اکوتوریسم؛ مکانیابی؛ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)؛ ویکور؛ دامنههای شمالی بزقوش | ||
مراجع | ||
- اسماعیلزاده، حسن، افضلی گروه، زهرا، 1394، «استراتژی بهینه تحقق عدالت فضایی پراکنش جمعیت و خدمات شهری با استفاده از مدل ترکیبی (مطالعه موردی: شهر بناب)»، فصلنامه مطالعات برنامهریزی شهری، سال سوم، شماره یازدهم، پاییز، صص 52-25. - ایلدرمی، علیرضا، دلال اوغلی، علی، قربانی، محمد، بهمنی، نگار، 1394، «مکانیابی مناطق مستعد و حفاظت شده جهت فعالیتهای اکوتوریستی با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره (مطالعه موردی: استان همدان)»، فصلنامه علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال پانزدهم، شماره 51، پاییز، صص 145- 169. - بیرانوندزاده، مریم، معمری، ابراهیم، خداداد، مهدی، سبحانی، نوبخت، 1396، «رتبهبندی زیرساختهای گردشگری شهرستانهای استان کرمانشاه با استفاده از تکنیک ویکور»، مجله علوم جغرافیایی، شماره 26، بهار و تابستان، صص 47-65. - پوراحمد، احمد، شهبازپور، احمد، خلیجی، محمدعلی، 1394، «بهرهگیری از مدلهای تصمیمگیری چندمعیاره در ارزیابی قابلیتهای گردشگری نمونه موردی: استان سمنان»، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال ششم، شماره بیستم و یکم، پاییز، صص 66-50. - تقوایی، مسعود، هدایتی مقدم، زهرا، 1388، «معیارهای مکانگزینی و طراحی پیستهای اسکی و مسائل و مزایای آن در ایران»، آموزش جغرافیا، دوره بیست و سوم، شماره 86، صص 37-44. - زاهدی، شمسالسادات، 1382، چالشهای توسعه پایدار از منظر اکوتوریسم، نشریه مدرس علوم انسانی، دوره 7، شماره 3 (پیاپی 30)، پاییز. - شارپلی، ریچارد، 1396، «توسعه گردشگری و محیطزیست فراتر از پایداری»، ترجمه اکبر قاسمی و اسماء شعرباف بهتاش، انتشارات جهاد دانشگاهی استان اردبیل، چاپ اول. - صالحی، محمود، 1387، «مطالعه سنگهای آلکالن شمال بزقوش»، پایاننامه کارشناسی ارشد در رشته زمینشناسی (پترولوژی)، دانشگاه تبریز. - طاوسی، تقی، رحیمی، دانا، خسروی، محمود، 1393، «مکانیابی پهنههای مناسب اکوتوریسم مطالعه موردی: منطقه اورامانات»، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال چهارم، شماره سیزدهم، پاییز، صص 19-40. - علوی، سیدعلی، رمضان نژاد، یاسر، فتاحی، احدالله، خلیفه، ابراهیم، 1394، «پهنهبندی فضایی سکونتگاههای روستایی در معرض مخاطرات محیطی با استفاده از تکنیک تصمیمگیری چند معیاره ویکور (مطالعه موردی: شهرستان تالش)»، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال پنجم، شماره 20، زمستان، صص 136-125. - فتوحی، صمد، زهرایی، اکبر، شکور، الهام، 1391، «مکانیابی مناطق مستعد جهت ورزش کوهنوردی (با استفاده از تابش خورشید) مطالعه موردی: کوه نخود چال-استان کرمانشاه»، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال دوم، شماره 6، تابستان، صص 107-108. - کرمی، فریبا، 1381، «بررسی مسائل ژئومورفولوژی دامنه شمالی رشته کوه بزقوش و دشت انباشتی سراب (از ابرغان تا سلطان آباد)»، رساله دکتری تخصصی (Ph.D) در رشته جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز. - کرمی، فریبا، رجبی، معصومه، عسگری، مریم، 1392، «تحلیل فعالیتهای نئوتکتونیکی دامنه شمالی رشته کوه بزقوش با استفاده از روشهای ژئومورفولوژیکی»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 28، شماره دوم، تابستان، شماره پیاپی 109، صص 141- 158. - مختاری، داود، 1389، ارزیابی توانمندی اکوتوریستی مکان های ژئومورفیکی حوضه آبریز آسیاب خرابه در شمال غرب ایران به روش پرالونگ (Pralong)، فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره 8، شماره پیاپی 18، تابستان. - مختاری، داود، امامیکیا، وحید، 1395، «تحلیلی بر عوامل موثر در ایجاد و توسعه ژئومورفوسایتهای پیست اسکی زمستانی با رویکرد ژئوتوریسم (مطالعه موردی: دامنههای کوه سهند)»، فصلنامه علمی- پژوهشی گردشگری و توسعه، سال پنجم، شماره 9، زمستان. - مددی، عقیل، غفاری گیلانده، عطا، پیروزی، الناز، 1394، «ارزیابی و پهنهبندی خطر زمین لغزش با استفاده از مدل ویکور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز آق لاقان چای)»، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، سال سوم، شماره 4، بهار، صص 124-141. - نظمفر، حسین، غفاری گیلانده، عطا، محمدی گنجه، مصیب، ۱۳۹۵، «ارزیابی شاخصهای توسعه گردشگری شهری با تاکید بر شاخصهای طبیعی (مطالعه موردی: شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد)»، سومین کنفرانس علمی پژوهشی افقهای نوین در علوم جغرافیا و برنامهریزی معماری و شهرسازی ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین. یمانی، مجتبی، گورابی، ابوالقاسم، مرادی پور، فاطمه، 1394، «مکان یابی محل احداث پیست اسکی در استان لرستان»، برنامه ریزی و آمایش فضا، دوره نوزدهم، شماره 4، زمستان، صص 217 – 241. -Hsieh, L.-F., Wang, L.-H., Huang, Y.-C., Chen, A., 2010, "An efficiency and effectiveness model for international tourist hotels in Taiwan", The Service Industries Journal, Vol. 30, No 13, pp.2183-2199. -Kublak, Thomas, 2013, "Mountaineering Methodology", MM publishing, ISBN 978-80-87715-12-3. -Nepal, Sanjay, 2002, "Mountain Ecotourism and Sustainable Development: Ecology, Economics, and Ethics", Mountain Research and Development, Vol. 22, No. 2. -Opricovic, Serafim, Tzeng, Gwo-Hshiung, 2004, "Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS", European Journal of Operational Research 156 (2004), pp 445-455. -Orsman, H. W., The Dictionary of New Zealand English. Auckland: Oxford University Press, 1999. ISBN 0-19-558347-7. -Taghizadeh Yazdi, M. R., Barazandeh, H., 2016, "Identifying and Ranking Health Tourism Development Barriers in Iran using Fuzzy VIKOR Method", Asian Social Science, Vol. 12, No. 5, pp. 54-63. -Wang, Yung-Lan, Tzeng, Gwo-Hshiung, 2012, "Brand marketing for creating brand value based on a MCDM model combining DEMATEL with ANP and VIKOR methods", Expert Systems with Applications 39, pp 5600-5615. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 691 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 373 |