تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,851 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,897 |
شناسایی و استخراج گسلها بر پایه RS & GIS و شواهد ژئومورفیک فعالیت آنها در پهنه گسلی قوشاداغ در شمالغرب ایران | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 7، دوره 24، شماره 74، بهمن 1399، صفحه 89-101 اصل مقاله (2.98 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2021.10836 | ||
نویسندگان | ||
احد رنجبری1؛ موسی عابدینی* 2؛ داود مختاری3؛ خلیل ولیزاده کامران4 | ||
1دانشجوی دکتری گروه جغرافیای طبیعی (ژئومورفولوژی)، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2دانشکده علوم انسانی،دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی | ||
3استاد گروه ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز | ||
4دانشیار گروه سنجش از دور و GIS ، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
تکتونیک فعال منطقه آذربایجان، همچون سایر نقاط ایران از همگرایی پوستههای قارهای اوراسیا و عربی نشأت گرفته است. این پویایی منجر به گسلش بخش عمدهای از آن و در نتیجه وقوع زمینلرزههای ویرانگر شده است. شناسایی و استخراج این گسلها تا حد زیادی میتواند به روشن شدن رفتار تکتونیکی منطقه کمک کند. از این طریق پراکنش فضایی مخاطرات ژئومورفیک شناسایی، پیشبینی و مدیریت میشود. در این راستا، شناسایی گسلهای پهنه قوشاداغ و شواهد ژئومورفیک آنها در شمالغرب ایران هدف کلی این پژوهش انتخاب گردید. این سامانه گسلی به دلیل فقر مطالعاتی تاحدودی ناشناخته مانده بود اما با آغاز فعالیت لرزهای دوگانه 21 مرداد 1391 مسبب تلفات جانی و مالی زیادی شد. برای استخراج گسلهای منطقه، باند 8 تصویر ماهواره لندست 8 سنجنده OLI با ردیف 33 و گذر 168، با باند پانکروماتیک آن (15متر) فیوژن شد. جهت مشاهده بهتر خطوارهها از تکنیکهای RGB، PCA، فیلترهای جهتدار و نسبت باندی استفاده گردید سپس خطوارهها از تصاویر Pan Sharp شده در محیط نرمافزار ژئوماتیکا و با اعمال الگوریتم Lineament Extraction استخراج گردید. این فرایند در سه روش دستی، اتوماتیک و نیمهاتوماتیک و با استفاده از نرمافزارهای Envi5.1 و ArcGIS10.4.1 انجام شد. جهت حصول اطمینان از تصاویر سنتینل 2B و اسپات نیز به لحاظ برخی ویژگیها استفاده شد و در نهایت گسلهای استخراجی، با عملیات میدانی، پیمایش زمینی و مشاهدات پدیدههای ژئومورفولوژیک مقایسه و تدقیق گردید. نتیجه پژوهش نشان از دقت بالای آن دارد به طوری که با ترکیب روشها برای اولین بار برخی از گسلهای جدید نیز شناسایی شدند. | ||
کلیدواژهها | ||
"RS & GIS"؛ 'ژئومورفولوژی تکتونیکی"؛ "گسل قوشاداغ"؛ "زلزله ارسباران"؛ "شمالغرب ایران" | ||
مراجع | ||
- افشاری، سمیه؛ آقا محمدی، حسین؛ نوری، محمدرضا (1395)، استخراج گسلهای زمینشناسی با استفاده از دادههای سنجشازدور (مطالعه موردی: منطقه کپهداغ)، اکتشاف و تولید نفت و گاز، شماره 137. - بابااحمدی، عباس (1388)، کاربردهای سنجشازدور در زمینشناسی، چاپ دوم، تهران: انتشارات آوای قلم. - حاجمنوچهری، معصومه؛ آرین، مهران؛ سربی، علی (1389)، بررسی گسلها و خطوارههای گستره کرج- قزوین بر اساس دورسنجی، زمین، دوره 5، شماره 4، صص 21-34. - حسامی آذر، خالد؛ جمالی، فرشاد؛ طبسی، هادی (1382)، نقشه گسلهای فعال ایران، مقیاس:2500000: 1، انتشارات پژوهشگاه زلزلهشناسی. - رجبی، معصومه؛ شیری طرزم، علی (1388)، نئوتکتونیک و آثار ژئومرفولوژیکی گسل اصلی تبریز و گسلهای فرعی مرتبط با آن، تحقیقات جغرافیایی، شماره 94، صص 68-96. - رضایی مقدم، محمدحسین؛ اندریانی، صغری؛ ولیزادهکامران، خلیل؛ الماسپور، فرهاد (1395)، تعیین بهترین الگوریتم استخراج کاربری-پوشش اراضی و کشف تغییرات از تصاویر ماهوارهای لندست (مطالعه موردی: حوضه صوفی چای مراغه)، فضای جغرافیایی، سال شانزدهم، شماره 55، صص 65-87. - رنجبری، احد؛ مددی، عقیل (1396)، مطالعه گنبد آتشفشانی بهلولداغی و تأثیر آن بر مورفولوژی منطقه شمال تبریز، مخاطرات محیط طبیعی، سال ششم، شماره سیزدهم، پاییز 1396، صص 49-66. - عابدینی، موسی (1395)، ژئومورفولوژی تکتونیکی، جلد اول، چاپ اول، اردبیل، دانشگاه محقق اردبیلی. - عابدینی، موسی؛ ولیزادهکامران، خلیل؛ سرمستی، نادر (1395)، ارزیابی فعالیت و توان لرزهزایی گسل تبریز و برآورد تلفات انسانی کلانشهر تبریز با فنآوری سنجشازدور و GIS، جغرافیا و برنامهریزی، شماره 57، صص 199-216. - فریدی، محمد؛ اسماعیلی، سیروس؛ احمدزاده، الهه (1395)، سامانههای گسلی چپگرد و نقش آنها در تکامل ریختزمینساختی شمال باختری ایران، سیوپنج مین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی. - مختاری، داود (1385)، جایگاه ژئومورفولوژی در ارزیابی بلایای طبیعی و مقابله با آنها در ایران، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال سوم، شماره 9، صص 51–65. - محمودزاده، مریم؛ الماسیان، محمود؛ پورکرمانی، محسن؛ سلطانی، ماهیار (1390)، تحلیل ساختاری گسل تبریز با استفاده از دادههای دورسنجی، فصلنامه علوم زمین، سال ششم، شماره 19، صص 119-131. - مقیمی، ابراهیم؛ محمودی، فرجا... (1383)، روش تحقیق در جغرافیای طبیعی (ژئومورفولوژی)، تهران، نشر قومس، 277 صفحه. - ولیزادهکامران، خلیل (1380)، پهنهبندی خطر زلزله در شهرستان تبریز با استفاده از سنجشازدور و GIS، فضای جغرافیایی، شماره 4، صص 49–66. - وینسنت، رابرتکی، 1388، مبانی دورسنجی زمینشناختی و زیستمحیطی، مجید هاشمی تنگستانی، چاپ اول، تهران، نشر دانشگاهی، 472 صفحه. - Akman, A. & Tufekci. K. 2005. Determination and characterisation of fault systems & geomorphological features by RS & GIS techniques in the WSW Part of Turkey. Tectonophysiscs,284: 317-386 - -Baroň, I., et al, 2013. Paleostress analysis of a gigantic gravitational mass movement in active tectonic setting: The Qoshadagh slope failure, Ahar, NW Iran. Tectonophysics.605-70–87. - Berberian, M. & Yeats, R. S., 1999. Patterns of historical earthquake rupture in theIranian Plateau, Bull. Seism. Soc. Am., 89, 120–139. - Copley, A., Faridi, M., Ghorashi, M., Hollingworth, J., Hackson, J., Nazari, H., Oveisi, B. & Talebian, M., 2013. The 2012 August 11 Ahar earthquakes: consequences for tectonics and earthquake hazard in the Turkish–Iranian Plateau, Geophys. J. Int., doi:10.1093/gji/ggt379. - Donner, S., Ghods, A., Krüger, F., Rößler, D., Landgraf, A., Balato, P., 2015, 11 August 2012: Regional Seismic Moment Tensors and a Seismotectonic Interpretation, Bulletin of the Seismological Society of America,105 (2A): 791-807. - Eirini S., Stelios P., 2011. Identification of lineaments with possible structural origin using ASTER images and DEM derived products in Western Crete Greece, Earsele Proceeding, Vol.10, pp.1-18. - Geological Survey of Iran., 2002. Ahar, Khoja & varzghan, scale1:100,000. - Ghods, A., Sabanian, E., Bergman, E., Faridi, M., Donner, S., Mortezanejad, G. & Aziz-Zanjani, A., 2015. The Varzaghan–Ahar, Iran, Earthquake Doublet: implications for the geodynamics of northwest Iran, Geophys. J. Int. 203, 522–540. - Jain, S, and Verma, PP. K., 2006. Mapping active tectonics intensity zones using remote sensing and GIS, Journal of Indian Society of Remote Sensing, 34(2), pp 131-142. - Jenson, J.R., 1996. Introductory Digital Image Processing: A Remote Sensing Perspective, Prentice Hall Series in Geographic Information Science, 2nd edn. Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey, USA. - Kargel, J. & et al, 2016. Geomorphic and Geologic controls of Geohazards induced by Nepal’s 2015 Gorkha earthquake, Science, Vol. 351, Issue 6269, aac8353, DOI: 10.1126/science.aac8353. - Mallast, U., Gloaguen, R., Geyer, S., Rodiger, T., Siebert, C., 2011. Semi-automatic extraction of lineaments from remote sensing data and the derivation of groundwater flow paths, Hydrology and Earth System Sciences Discussions, Vol.8, 1399-1433 - Morales A., Daniel J., Rosario M., 2012. Application of Remote Sensing techniques to identify major faults in the Island of Puerto Rico using SAR and ALSR images, Geological Society of America Bulletin. Vol.87, PP.1463-1469. - Oleary, D., Freidman, J., & Pohn, H., 1976, Lineament, linear, lineation: Some proposed new definitions for old terms, Geol. Soc.Am. Bull.87, 1463–1469. - Rosenfeld, C. L. 2004. Geomorphological Hazard, Encyclopedia of Geomorphology, Volume 1, Rovtledge press, P, 423-426. - Yang, W., Qi, W., Wang, M., Zhang, J., Zhang, Y., 2017. Spatial and temporal analyses of post-seismic landslide changes near the epicentre of theWenchuan earthquake, Geomorphology 276 8–15. - Zhang W., Liu W., Yang J., Chen L., 2013. Remote sensing data analysis for structural information of active faults, International Conference on Ecology, Waste Recycling and Environment Advances in Biomedical Engineering, Vol.7, PP.13-18. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 722 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 695 |