تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,303 |
تعداد مقالات | 16,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,486,920 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,213,931 |
طبقه بندی ژئومورفیکی آثار سیلاب کاتاستروفیک رودخانه گادر | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 18، دوره 24، شماره 73، آبان 1399، صفحه 405-430 اصل مقاله (1.1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.10789 | ||
نویسندگان | ||
مجتبی یمانی* 1؛ موسی عباسی2 | ||
1استاد دانشکده جغرافیا ، دانشگاه تهران(نویسنده مسئول) | ||
2دانشجوی دکترای دانشگاه خوارزمی تهران | ||
چکیده | ||
محیطهای کوهستانی در برابر آشفتگیهایی مانند سیلاب مقاومتر از انواع دیگر اکوسیستم هستند و فعالیت بازگرداندن آنها میتواند منافع اکولوژیکی بسیاری را فراهم کند. مشاهدات و تفسیر اشکال رسوبی- ژئومورفیک رودخانهها در طول سیلابهای شدید و پس از آن برای درک بهتر مکانیسم واکنش تغییرات رودخانه اساسی میباشد. واکنش ژئومورفولوژیکی رودخانهها به آشفتگی سیلاب کاتاستروف منجر به گسترش کانال، حمل و نقل رسوبات، فرسایش ساحلی کانال و ایجاد نهشتهها و اشکال رسوبی در بستر و حاشیه رودخانهها میشود. رودخانه گادر در 25 فروردین 1396 موجب سیل فاجعه بار شد که نتیجه آن تخریب بیولوژیکی و ژئومورفولوژیکی قابل توجهی در کنارههای رودخانه شد. از تصاویر هوایی با وضوح بالا از قبل و بعد از سیلاب برای تحلیل 35 کیلومتر از بستر اصلی رودخانه گادر به منظور مشخص کردن میزان آشفتگیهای ژئومورفیکی و کناره رود با شدتهای متفاوت اعم از آشفتگی زیاد، آشفتگی متوسط تا گروه بدون آشفتگی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد آشفتگی شدید در نزدیکی بستر اصلی رودخانه رخ داده و با فاصله از بستر اصلی رودخانه و رسیدن به دوره بازگشت سیلابهای 100 و 500 ساله کاهش یافته است. این سیلاب موجب آشفتگی زیادی در نزدیکی شاخههای اصلی رودخانه شده است. اقدامات کنترل کننده و تعیین حریم سیل گیر موجب بهبود عملکرد بهتر کنارههای رودخانه شده و سیستم را قادر میسازد تا سریعاً بهبود یابد و به رویدادهای سیلاب آینده مقاوم شود. | ||
کلیدواژهها | ||
سیلاب کاتاستروفیک؛ تغییرات مورفولوژی؛ مدل میتزن؛ رودخانه گادر | ||
مراجع | ||
-جهادی طرقی، مهناز (1387)، علل و آثار ژئومورفیک سیلابهای شدید (کاتاستروفیک) رودخانه مادرسو سال 80 و 81، رساله دکتری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران. - حسینی، موسی، بیگلو، منصور، یمانی، مجتبی، گراوند، فاطمه (1394)، پیش بینی سیلاب تاریخی رودخانه کشکان با استفاده از مدل هیدرولوژیکی HMS-HMS، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، سال چهارم، شماره 1، تابستان 1394، صص 118-133. - خان بابایی، زهرا، مقیمی، ابراهیم، مقصودی، مهران، یمانی، مجتبی، علوی پناه، کاظم (1396)، پاسخ رسوبی ژئومورفیک رودخانههای کوهستانی ایلام به سیلاب شدید سال 94، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی، سال ششم، شماره 2، پاییز 96، صص 78-64. - فرج زاده، منوچهر (1391)، بررسی خطر سیل خیزی در زیر حوضههای استان آذربایجان غربی، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، شماره 1، تابستان 1391، صص 68-59. - یمانی، مجتبی، عنایتی، مریم (1384)، ارتباط ویژگیهای ژئومرفولوژیک حوضهها و قابلیت سیل خیزی (تجزیه و تحلیل دادههای سیل از طریق مقایسه ژئومرفولوژیک حوضههای فشند و بهجت آباد)، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، زمستان 1384، دوره 37, شماره 54، صص 57-47. -Anderson, B., Rutherford, I., Western, A., 2006. An analysis of the influence of riparian vegetatio on the propagation of flood waves. Environ. Model. Softw. 21, 1290–1 - Baattrup-Pedersen, A., Jensen, K., Thodsen, H., Andersen, H., Andersen, P., Larsen, S., Riis, T.Andersen, D., Audet, J., Kronvang, B., 2013. Effects of stream flooding on the distribution and diversity of ground water-dependent vegetation in riparian areas Freshw. Biol. 58, 817–827. - Greet, J., Webb, J., Cousens, R., 2015. Floods reduce the prevalence of exotic plant species within theriparian zone: evidence from natural floods. Appl. Veg. Sci. 18 (3), 503–512. - Hauer, C., Habersack, H.2009. Morphodynamics of a 1000-year flood in the Kamp River, Austria, and impacts on floodplain. Earth Surf. Process. Land forms 34, 654–682. - James, C., Mackay, S., Arthington, A., Capon, S., Barnes, A., Pearson, B., 2016. Does stre structure woody riparian vegetation in subtropical catchments? Ecology and Evolution 6 (16), 5950 - 5963. - Julian, J.P., Podolak, C.J.P., Meitzen, K.M., Doyle, M.W., Manners, R.B., Hester, E.T., Ensign, S., Wilgruber, N.A., 2016. In: Jones, J.B., Stanley, E.H. (Eds.), Shaping the Physical Template: Biological, Hydrological, and Geomorphic Connections in Stream Channels In Stream Ecosystems in a Changing Environment. Elsevier Academic Press, Amsterdam, pp. 85–133. - Kochel, R.C., Hayes, B.R., Muhlbauer, J., Hancock, Z., Rockwell, D.2015. Geomorphic response to catastrophic flooding in north-central Pennsylvania from Tropical Storm Lee (September 2011): Intersection of fluvial disequilibrium and the legacy of logging. Geosphere, published online on 23 December 2015 as doi:10.1130/GES01180.1. - Magilligan, F.J., Buraas, E.M., Renshaw, C.E., 2015. The efficacy of stream power and flow duration on geomorphic responses to catastrophic flooding. Geomorphology 228, 175– 188. - Meitzen, K.M., Phillips j n., Thaïs Perkins, Aspen Manning, Jason P. Julian. 2017. Catastrophic flood disturbance and a community's response to plant resilience in the heart of the Texas Hill Country, Texas Univ. Texas Undergr. Res. J. 4 (1), 34–47. - Walczak, N., Hammerling, M., Spychala, M., Niec, J., 2015. The influence of the presence of vegetations in flood plains on flood risks. J. Ecol. Eng. 16 (5), 160–167. - Radek, Ch. T. 2000. Sediment transport: Theory and practice. New York: McG raw-Hill. - Rusnák, M., Lehotský, M., Sládek, J.2015. Geomorphic adjustment of a gravel bed meandering river a response to contemporary floods and management issues (The Eastern Slovakia). Mobility & river management .A4 ,1-3. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 572 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 273 |