تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,301 |
تعداد مقالات | 15,907 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,155,504 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,925,088 |
بررسی ارتباط بین شاخصهای کمّی مسکن و سلامتروانی شهروندان مطالعه موردی: محله مرداویج- اصفهان | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 1، دوره 24، شماره 72، شهریور 1399، صفحه 1-33 اصل مقاله (745.1 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.10777 | ||
نویسندگان | ||
سیدرضا آزاده1؛ جمال محمدی سیداحمدیانی* 2؛ حمیدطاهر نشاط دوست3 | ||
1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان | ||
2دانشیار و هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان | ||
3عضو هیئت علمی و استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی رابطه متقابل شاخصهای کمّی مسکن و سلامتروانی شهروندان است. در این راستا متغیرهای مستقل ش65 امل انواع الگوهای مسکن، تراکم ساختمانی، سرانه مسکن، تراکم خانوار در واحد مسکونی و تراکم نفر در اتاق است. افسردگی و استرس درک شده نیز متغیرهای وابسته پژوهش هستند. برای سنجش میزان استرس افراد، از پرسشنامه استرس ادراک شدهکوهن و همکاران (1983) و برای سنجش میزان افسردگی، از ویرایش دوم پرسشنامه افسردگی بک و همکاراناستفاده شدهاست. در این پژوهش جامعه آماری، خانوارهای ساکن در محله مرداویج کلانشهر اصفهان است. براساس آمارنامه جمعیتی کلانشهر اصفهان، در سال 1395 تعداد خانوارهای ساکن در این محله برابر با 5691 خانوار گزارش شدهاست. با استفاده از فرمول کوکران، اندازه نمونه در این تحقیق برابر با 250 خانوار است. از این رو، تعداد 250 پرسشنامه در بین خانوارها توزیع و نهایتاً 231 پرسشنامه کامل و بدون خطا جمعآوری شد. نتایج تحلیلهای آماری نشان داد، تمام متغیرهای مستقل پژوهش به عبارتی شاخصهای کمّی مسکن رابطه معناداری با شاخصهای سلامتروان یعنی افسردگی و استرس دارند. بنابراین این فرضیه در پژوهش حاضر در توافق با بسیاری از پژوهشها اثبات شد که میان شاخصهای کمّی مسکن و شاخصهای سلامتروان رابطه معنادار وجود دارد. نتایج در زمینه استرس درکشده نشان داد که برای تغییرات این شاخص، میتوان یک مدل براساس شاخص تراکم ساختمانی پیشنهاد داد. به این معنا که از میان چهار شاخص مستقل، شاخص تراکم ساختمانی بیشترین تأثیرگذاری بر استرس درکشده را دارد. در نهایت براساس مدل پیشنهادی، تراکم ساختمانی قادر است 47 درصد از تغییرات استرس درکشده را پیشبینی کند. براساس مدلهای پیشنهادی، دو شاخص تراکم ساختمانی و تراکم نفر در اتاق به عنوان متغیرهای پیشبین برای شاخص افسردگی معرفی میشوند. در مدل اول تراکم ساختمانی تنها شاخص پیشبین است که 9/51 درصد از تغییرات افسردگی را پیشبینی میکند. در مدل دوم دو شاخص تراکم ساختمانی و تراکم نفر در اتاق به ترتیب قادر هستند 6/42 و 7/16 درصد از تغییرات افسردگی را پیشبینی نمایند. نتیجه نهایی پژوهش آن است که بیش از گذشته باید رابطه میان متخصصان برنامهریزی مسکن و روانشناسان تقویت شود تا تأثیر منفی افزایش تراکم بر شاخصهای سلامتروان کنترل شود. | ||
کلیدواژهها | ||
مسکن؛ تراکم مسکونی؛ سلامتروانی؛ استرس؛ افسردگی. محله مرداویج؛ اصفهان | ||
مراجع | ||
- آقایاری هیر، توکل، عباس زاده، محمد و گراوند، فرانک (1395)، مطالعه سلامتروانی و عوامل فردی و محله ای مؤثر بر آن، برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، سال هفتم، شماره 27، صص. 145-187. - بذرافشان، جواد، شایان، محسن و بازوند، سجاد (1396)، ارزیابی عوامل تأثیرگذار پایداری مسکن در مناطق روستایی شهرستان زریندشت، جغرافیا و برنامهریزی، سال 21، شماره 62، صص. 41-59. -روستایی، شهریور و کرمی، سونیا (1396)، بررسی تأثیر مالکیت مسکن در استقلال تصمیمگیری و نقش آفرینی زنان در شهر (مورد: سنندج)، جغرافیا و برنامهریزی، سال 21، شماره 59، صص. 123-151. -رضویان، محمّدتقی (1381)، برنامهریزی کاربری اراضی شهری، چاپ اول، تهران، انتشارات منشی. -زیاری، کرامتالله و قاسمیقاسموند، عزتالله (1395)، ارزیابی شاخصهای کمّی و کیفی مسکن با رویکرد توسعه پایدار، مطالعه موردی: شهر سامان، پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، دوره 4، شماره 2، صص. 197-221. -زیاری، کرامتالله، پشاهآبادی، شهرام، حاجی، مهسا و مرادی، اسعد (1394)، ارزیابی تطبیقی سیر تحول شاخصهای مسکن شهر مریوان با نقاط شهری استان کردستان و کشور ایران، مطالعات شهری، شماره 15، صص. 37-52. -زنگنه، مهدی (1394)، تحلیل فضایی وضعیت مسکن در کلانشهر مشهد با تأکید بر شاخصهای توسعه پایدار شهری، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه ای، سال 7، شماره 27، ص. 137-154. -سلطانی، لیلا و دارابی، مریم (پاییز 1395)، ارزیابی کیفیت محیط در محله های تاریخی شهرها (مطالعه موردی: محله نفرآباد شهر ری)، پژوهش های جغرافیای انسانی، سال 48، شماره 3، صص. 429-439. -ستارزاده، داوود (1388) بررسی شاخصهای جمعیتی مسکن ایران در سال 1385، جمعیت، شماره 67 و 68، صص. 57-79. -صفارینیا، مجید (1390)، تأثیر محیطهای مسکونی مختلف بر سلامتروان، شادکامی و بهزیستی شخصی دختران نوجوان، پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، دوره 1، شماره 1، صص. 60-73. -عزیزی، محمد مهدی (1382)، تراکم در شهرسازی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. عابدینی، اصغر و کریمی، رضا (1394)، بررسی و رتبه بندی مناطق چهارگانه شهر ارومیه براساس شاخصهای کمّی و کیفی مسکن، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال 6، شماره 24، صص. 49-64. -عینیفر، علیرضا و قاضیزاده، ندا (1389)، گونهشناسی مجتمعهای مسکونی تهران با معیار فضای باز، آرمانشهر، شماره 5، صص. 35-45. -محمدزاده، رحمت (1394)، بررسی تأثیر مالکیت مسکن در استقلال تصمیم گیری و نقش آفرینی زنان در شهر( مورد: سنندج)، جغرافیا و برنامهریزی، دوره 19، شماره 54، صص. 279-302. -میرغلامی، مرتضی، قره بگلو، مینو، نوزمانی، نوشین، (1396)، ارزیابی تأثیر ابعاد اجتماعی و کالبدی محیط محله بر سلامتروانی و حس سلامتی ساکنین، هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، دوره 22، شماره 2، صص. 63-74.
-Anderson, N. B., Johnson, S., Belar, C., Breckler, S., Nordal, K., & Ballard, D. (2012). Stress in America: Our health at risk. American Psychological Association. -Agarwal, Siddharth and Satyavada, Aravinda and Kaushik, Sambandhan and Kumar, Rajeev, Urbanization, Urban Poverty and Health of the Urban Poor: Status, Challenges and the Way Forward (March 2, 2018). Demography India, Vol. 36, No. 1, 121-134. -Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K. (1996). Beck depression inventory-II. San Antonio, 78(2), 490-498. -Clark, C., Myron, R., Stansfeld, S., & Candy, B. (2007). A systematic review of the evidence on the effect of the built and physical environment on mental health. Journal of public mental health, 6(2), 14-27. -Chen, M., Liu, W., & Tao, X. (2013). Evolution and assessment on China's urbanization 1960–2010: under-urbanization or over-urbanization?. Habitat International, 38, 25-33. -Carmody, D. P. (2005). Psychometric characteristics of the Beck Depression Inventory-II with college students of diverse ethnicity. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 9(1), 22-28. -Evans, G. W., Wells, N. M., Chan, H. Y. E., & Saltzman, H. (2000). Housing quality and mental health. Journal of consulting and clinical psychology, 68(3), 526. -Evans, G. W., Saegert, S., & Harris, R. (2001). Residential density and psychological health among children in low-income families. Environment and Behavior, 33(2), 165-180. -Evans, G. W., Lercher, P., & Kofler, W. W. (2002). Crowding and children's mental health: the role of house type. Journal of Environmental Psychology, 22(3), 221-231. -Evans, G. W., Wells, N. M., & Moch, A. (2003). Housing and mental health: a review of the evidence and a methodological and conceptual critique. Journal of social issues, 59(3), 475-500. -Gong, Y., Palmer, S., Gallacher, J., Marsden, T., & Fone, D. (2016). A systematic review of the relationship between objective measurements of the urban environment and psychological distress. Environment international, 96, 48-57. -Hood, E. (2005). Dwelling disparities: how poor housing leads to poor health. Environmental Health Perspectives, 113(5), 310-317. -Ho, H. C., Lau, K. K. L., Yu, R., Wang, D., Woo, J., Kwok, T. C. Y., & Ng, E. (2017). Spatial variability of geriatric depression risk in a high-density city: a data-driven socio-environmental vulnerability mapping approach. International journal of environmental research and public health, 14(9), 994. -Leventhal, T., & Brooks-Gunn, J. (2003). Moving to opportunity: an experimental study of neighborhood effects on mental health. American journal of public health, 93(9), 1576-1582. -Lawrence, R. J. (2006). Housing and health: beyond disciplinary confinement. Journal of Urban Health, 83(3), 540-549. -Lederbogen, F., Kirsch, P., Haddad, L., Streit, F., Tost, H., Schuch, P., & Meyer-Lindenberg, A. (2011). City living and urban upbringing affect neural social stress processing in humans. Nature, 474(7352), 498. -Li, J., & Liu, Z. (2018). Housing stress and mental health of migrant populations in urban China. Cities, 81, 172-179. -Lee, E. H. (2012). Review of the psychometric evidence of the perceived stress scale. Asian nursing research, 6(4), 121-127. -Mitchell, R. E. (1971). Some social implications of high density housing. American Sociological Review, 18-29. -Madebo, W. E., Yosef, T. T., & Tesfaye, M. S. (2016). Assessment of perceived stress level and associated factors among health care students at Debre Birehane University, North Shoa Zone of Amgara Region, Ethiopia. HCCR, 4, 2. 1-9. -Melis, G., Gelormino, E., Marra, G., Ferracin, E., & Costa, G. (2015). The effects of the urban built environment on mental health: A cohort study in a large northern Italian city. International journal of environmental research and public health, 12(11), 14898-14915. -Northridge, M. E., Sclar, E. D., & Biswas, P. (2003). Sorting out the connections between the built environment and health: a conceptual framework for navigating pathways and planning healthy cities. Journal of Urban Health, 80(4), 556-568. -Ochodo, C., Ndetei, D. M., Moturi, W. N., & Otieno, J. O. (2014). External built residential environment characteristics that affect mental health of adults. Journal of Urban Health, 91(5), 908-927. -Rollings, K. A., Wells, N. M., Evans, G. W., Bednarz, A., & Yang, Y. (2017). Housing and neighborhood physical quality: Children's mental health and motivation. Journal of Environmental Psychology, 50, 17-23. -Ram, B., Shankar, A., Nightingale, C. M., Giles-Corti, B., Ellaway, A., Cooper, A. R., & Cook, D. G. (2017). Comparisons of depression, anxiety, well-being, and perceptions of the built environment amongst adults seeking social, intermediate and market-rent accommodation in the former London Olympic Athletes’ Village. Health & place, 48, 31-39. -Sha, M., & Tian, G. (2010). An analysis of spatiotemporal changes of urban landscape pattern in Phoenix metropolitan region. Procedia Environmental Sciences, 2, 600-604. -Satcher, D., Okafor, M., & Dill, L. J. (2012). Impact of the built environment on mental and sexual health: policy implications and recommendations. ISRN Public Health, Volume 2012, Article ID 806792, 7 pages. -Srivastava, K. (2009). Urbanization and mental health. Industrial Psychiatry Journal 18 (2): 75–76. -Saarloos, D., Alfonso, H., Giles-Corti, B., Middleton, N., & Almeida, O. P. (2011). The built environment and depression in later life: the health in men study. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 19(5), 461-470. -Sullivan, W. C., & Chang, C. Y. (2011). Mental health and the built environment. In making healthy places (pp. 106-116). Island -Press, Washington, DC. -Wandersman, A., & Nation, M. (1998). Urban neighborhoods and mental health: Psychological contributions to understanding toxicity, resilience, and interventions. American Psychologist, 53(6), 647-656. -Xiao, Y., Miao, S., Sarkar, C., Geng, H., & Lu, Y. (2018). Exploring the Impacts of Housing Condition on Migrants’ Mental Health in Nanxiang, Shanghai: A Structural Equation Modelling Approach. International journal of environmental research and public health, 15(2), 225. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 956 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 494 |