آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,303 |
| تعداد مقالات | 16,035 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,540,850 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,245,082 |
تعیین منشا و سازوکارهای تشکیل چشمههای گوگردی و آبگرم تاقدیس سیاهکوه، جنوب غرب ایران، با استفاده از خصوصیات هیدروژئوشیمی و ایزوتوپی | ||
| هیدروژئولوژی | ||
| مقاله 2، دوره 5، شماره 2، دی 1399، صفحه 16-31 اصل مقاله (1.65 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2020.10648 | ||
| نویسندگان | ||
| صادق علیمرادی1؛ حمیدرضا ناصری* 2؛ فرشاد علیجانی3؛ حاجی کریمی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 2استاد دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 3استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 4استاد دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام | ||
| چکیده | ||
| چشمههای گوگردی و آبگرم دهلران و دویرج با مشخصات فیزیکوشیمیایی متفاوت از تاقدیس سیاهکوه واقع در شمال شهر دهلران، جنوب غربی استان ایلام تخلیه میشوند. به منظور تعیین مشخصات چشمههای گوگردی و آبگرم تاقدیس سیاهکوه بررسیهای زمینشناسی، هیدروژئولوژیکی، هیدروژئوشیمیایی و ایزوتوپی انجام گرفت. پایش آبدهی، دما، اسیدیته، میزان گاز سولفید هیدروژن و اکسیژن محلول در محل و آنالیز شیمی یونهای اصلی در آزمایشگاه به مدت یک سال به طور ماهانه انجام گردید. سنجش ایزوتوپهای پایدار دوتریوم (2H)، اکسیژن 18 (18O) و سولفور 34 (34S) در دو دوره خشک و مرطوب به منظور تعیین منشا آبها انجام شد. نمودارهای ترکیبی هیدروشیمی به منظور شناسایی فرآیندهای هیدروشیمی غالب استفاده شد. ژئوترمومتری مبتنی بر هیدروشیمی به منظور تعیین دمای مخزن و روابط بین ایزوتوپهای پایدار با خط آب جوی محلی و جهانی به منظور تعیین منشاء آب چشمهها انجام گردید. درنهایت با جمعبندی یافتههای زمینشناسی، هیدروژئولوژی و هیدروژئوشیمی مدل مفهومی سازوکار چشمهها ارایه شد. بررسی زمینشناسی و هیدروژئولوژی نشان داد که گسلهای عمیق موجود در تاقدیس سیاهکوه باعث ارتباط هیدرولیکی سازندهای کارستی ایلام و سروک با سازند تبخیری قدیمی و زیرین شدهاند. دمای بالای چشمهها به دلیل گردش عمیق آبهای نفوذی حاصل از ریزشهای جوی در امتداد شکستگیها و گسلها میباشد. بررسیهای ژئوترمومتری سیلیس دمای مخزن چشمههای گوگردی دهلران و دویرج را به ترتیب حدود °C70 و °C38 نشان داد. منشاء گاز سولفید هیدروژن (H2S) چشمهها، فعالیت باکتریهای احیاء کننده سولفات تشخیص داده شد. علیرغم وجود شورابهها در میدانهای نفتی و گازی در منطقه، نسبتهای Na/Cl، SO4/Cl و TDS/Br نیز نشان داد که شوری آب چشمههای گوگردی دویرج و دهلران انحلال سازندهای تبخیری میباشد. آنالیز ایزوتوپ پایدار گوگرد 34 نیز منشاء سولفات موجود در آب چشمهها را سازندهای تبخیری نشان داد. آنالیز ایزوتوپهای پایدار دوتریم و اکسیژن 18 منشاء چشمههای آبگرم و گوگردی دهلران و دویرج را ریزشهای جوی منطقه تعیین نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| احیاء سولفات؛ ایزوتوپهای پایدار؛ چشمه گوگردی و آبگرم؛ دهلران؛ هیدروژئوشیمی | ||
| مراجع | ||
|
مطیعی، ه.، 1372. زمینشناسی ایران- چینه‌شناسی زاگرس. سازمان زمینشناسی کشور. 536 ص. ناصری، ح ر.، محمدزاده، ح.، سلامی، ه.، 1392. بررسی منشاء سولفات در تعدادی از چشمههای گوگردی زاگرس چین خورده با استفاده ایزوتوپ سولفور(34S). نخستین همایش ملی کاربرد ایزوتوپ های پایدار، دانشگاه فردوسی مشهد. Avsar, O., Kurtulus¸ B., Gürsu, S., GencaliogluKus¸ G., Kacaroglu, F., 2016. Geochemical and isotopic characteristics of structurally controlled geothermal and mineral waters of Mugla (SW Turkey). Geothermics journal. 64: 249–265.
Chandrasekharam, D. and Bundschuh, J., 2008. Low-Enthalpy Geothermal Resources for Power Generation. CRC Press LLC, Taylor & Francis Group.
Clark, I. D., 2015. Groundwater Geochemistry and Isotopes. Taylor & Francis Group, LLC, 456 p.
Clark, I. D., and Fritz, P., 1997. Environmental isotopes in hydrogeology. Lewis Publishers, Boca Raton, FL, 328 p.
Drever, J.I., 1982. The Geochemistry of Natural Waters. Prentice-Hall, Inc
Giggenbach, W.F., 1988. Geothermal solute equilibria. Derivation of Na-K-Mg-Ca geoindicators. Geochim et Cosmochim. Acta. 52: 2749–2765.
Giggenbach, W.F., Minissale, A.A., Scandiffio, G., 1988. Isotopic and chemical assessment of geothermal potential of the Colli Albani area, Latium region, Italy. Appl. Geochem. 3: 475–486.
Norouzi, H., Asghari Moghaddam, A. 2020. Groundwater quality assessment using random forest method based on groundwater quality indices (case study: Miandoab plain aquifer, NW of Iran). Arabian Journal of Geosciences. 13:912.
Goldscheider, N., Madl-Szonyi, J., Eross A, Schille, 2010. Review: Thermal water resources in carbonate rock aquifers. Hydrogeology Journal 18: 1303-1318.
Hounslow, A.W., 1995. Water Quality Data. Analysis and Interpretation. CRC Press, Boca Raton, Florida, USA 397pp.
Karimi, H. and Moore, F. 2008. The source and heating mechanism for the Ahram, Mirahmad and Garu thermal springs, Zagros Mountains, Iran. Geothermics journal. 37: 442-450.
Karimi, S., Mohammadi, Z., Nozar Samani, N., 2017. Geothermometry and circulation depth of groundwater in Semnan thermal springs, Northern Iran. Environ Earth Sci. 76:659 – 667.
Kempe, A.L.W., Thode, H.G., 1968. The mechanism of bacterial reduction of sulfate and sulfite from isotope fractionation studies. Geochim. Cosmochim. Acta 32: 71–91.
Kobraei, M., Rabbani, A. and Taati, F., 2017 .Source rock characteristics of the Early Cretaceous Garau and Gadvan formations in the western Zagros Basin–southwest Iran. Journal of Petroleum Exploration and Production Technology December 2017, Volume 7, Issue 4, pp 1051–1070.
Kompani-Zare, M., Moore, F., 2001. Chemical thermometry and origin of the Dalaki mineral springs, Boshehr Province, Iran. J. Hydrol. (NZ) 40: 189–204.
Langmuir, D., 1997. Aqueous Environmental Geochemistry. Prentice-Hall, 600P
Machel, H.G., 2001. Bacterial and thermochemical sulfate reduction in diagenetic settings-old and new insights. Sedimentary Geology. 140: 143-175
Mahbobipour, H., Kamali, M. R., Solgi, A., 2016. Organic geochemistry and petroleum potential of Early Cretaceous Garau Formation in central part of Lurestan zone, northwest of Zagros, Iran. Marine and Petroleum Geology
Mashhadi, Z. S., Rabbani, A. R., Kamali, M. R., Mirshahani, M., Khajehzadeh, A., 2015. Burial and thermal maturity modeling of the Middle Cretaceous–Early Miocene petroleum system, Iranian sector of the Persian Gulf. Petroleum Science. 12(3): 367–390
Mazor, E., 2003. Chemical and Isotopic Groundwater Hydrology. CRC Press. 460 pp
Mohammadi, Z., Bagheri, R., Jahanshahi, R., 2010. Hydrogeochemistry and geothermometry of Changal thermal springs, Zagros region, Iranˮ. Geothermics. 39: 242-249
Mohammadzadeh, H. and Kazemi, M. 2015. Geothermal reservoir characteristics (T and depth) of Ayub peighambar and Shafa hot springs using geothermometers and environmental 2H and 18O isotopes, International symposium on isotope hydrology, 11-15 May 2015 Vienna,Austria
Pasvanoğlu, S., Çelik, M., 2018. A conceptual model for groundwater flow and geochemical evolution of thermal fluids at the Kızılcahamam geothermal area, Galatian volcanic Province. Geothermics journal. 71: 845-856.
Rafighdoust, Y., Eckstein, Y., Moussavi Harami, R., Mahmudy Gharaie, M. H., Griffith, E., Mahboubi, A., 2015. Isotopic analysis, hydrogeochemistry and geothermometry of Tang-Bijar oilfieldfield springs, Zagros region, Iran. Geothermics journal. 55: 696-704.
Richter, B., Kreitler, C., Bledsoe, W., 1993. Geochemical Techniques for Identification Source of Groundwater Salinization. CRC Press, New York, NY, USA, 272 pp.
Richter B., Kreitler C., 1993. Geochemical Techniques for identifying sources of ground-water salinization. CRN Press Inc, Florida
Richter, B., Kreitler C., 1991. Identification of sources of ground-water salinization using geochemical techniques. The University of Texas at Austin, Bureau of Economic Geology
Rittenhouse, G., 1967. Bromine in oilfield-field waters and its use in determining possibilities of origin of these waters. Am Assoc Petr Geol Bull. 51: 2430–2440.
Tian, J., Pang, Z., Guo, Q., Wang, Y., Li, J., Huang, T., Kong, Y., 2018. Geochemistry of geothermal fluids with implications on the sources of water and heat recharge to the Rekeng high-temperature geothermal system in the Eastern Himalayan Syntax. Geothermics journal. 74: 321-332.
Wang, L., Wang, Y., Xu, C., An, Z., Wang, S., 2011. Analysis and evaluation of the source of heavy metals in water of the River Changjiang. Environmental Monitoring and Assessment. 173(1-4): 301-313.
Whittemore, D.O., 1995. Geochemical differentiation of oilfield and gas brine from other saltwater sources contaminating water resources: case studies from Kansas and Oklahoma. Environ. Geosci. 2: 15-31.
Zega, M., Rozic, B., Gabersek, M., 2015. Mineralogical, hydrogeochemical and isotopic characteristics of the Zveplenicasulphide karstic spring (Trebusa Valley, NW Slovenia). Environmental Earth Sciences. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,046 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 577 |
||