آمار
| تعداد نشریات | 44 |
| تعداد شماره‌ها | 1,323 |
| تعداد مقالات | 16,270 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,953,737 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,624,416 |
اعتبارسنجی نتایج بهینهسازی شبکه پایش سطح آب زیرزمینی دشت دهگلان | ||
| هیدروژئولوژی | ||
| مقاله 6، دوره 5، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 73-82 اصل مقاله (1.81 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2020.10601 | ||
| نویسندگان | ||
| نسرین یوسفی1؛ مهدی کرد* 2 | ||
| 1فارغ التحصیل کارشناسی ارشد آبشناسی، دانشگاه ارومیه. | ||
| 2دانشگاه کردستان | ||
| چکیده | ||
| در دهه‌های اخیر بهینهسازی پیزومترها و کاهش هزینه داده‌برداری بسیار رایج شده و با اقبال جوامع علمی مواجه شده است. دشت دهگلان یکی از دشت‌های بزرگ استان کردستان است که به دلیل تعداد بسیار زیاد چاههای مجاز و غیر‌مجاز به صورت قابل توجهی مورد بهره‌برداری قرار گرفته و این امر باعث افت شدید سطح آب زیرزمینی در این دشت شده است. هدف از این پژوهش بهینهسازی شبکه پایش سطح آب زیرزمینی آبخوان دشت دهگلان با استفاده از روش کریجینگ و اعتبارسنجی آن است. بر همین اساس از اطلاعات پیزومتر‌های فعال این دشت در دوره‌های تنش آبی مختلف یعنی دادههای مربوط به ماه‌های سال‌های 1385، 1390 و 1395 استفاده شده است. برای هر ماه، ابتدا بهترین واریوگرام از بین مدل‌های موجود در Arc GIS بر اساس کمترین اثر قطعه‌ای، بیشترین شعاع تأثیر و کمترین سقف، انتخاب و بر آن برازش داده شد. پس از محاسبه خطای تخمین، پیزومتری که در حین اعتبارسنجی متقابل، کمترین خطا را داشت، حذف گردید. مجدداً با تکرار این عملیات تا رسیدن به خطای تخمین کمتر از 11 درصد اولین درون‌یابی، شبکه بهینه تعیین شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که در زمان‌های مختلف، پیزومتر‌های قابل حذف از ماهی به ماه دیگر متفاوت‌اند و در بازه زمانی بلند مدت نمی‌توان از داده‌برداری هیچ یک از پیزومترها صرف نظر کرد. اگرچه حذف پیزومترها در اولین دوره تنش آبی مشکل خاصی را به وجود نیاورده است اما در تنش آبی بعدی که کاهش سطح آب زیرزمینی در طول زمان سبب خشک شدن برخی از پیزومترها و خارج شدن آن‌ها از شبکه داده‌برداری شده است، مشکل ساز شده و اعتبار و پایایی نتایج بهینهسازی را رد می‌کند. در بهینهسازی شبکه پایش باید بسیار محتاط بود و استفاده از دادههای فصلی به جای داده-های ماهانه، می‌تواند مقادیر خطا را خفیف جلوه داده و گمراه کننده باشند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آب زیرزمینی؛ دشت دهگلان؛ شبکه پایش؛ کریجینگ | ||
| مراجع | ||
|
بذرافشان، ا، ا.، رحیمی، ف.، محمدیکنگرانی، ح.، 1395. مدیریت بهینه آب در شرایط خشکسالی، مطالعه موردی دشت سرخون- استان هرمزگان. فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب، سال ششم، شماره 23، بهار 1395، ص 117-103. جعفرزاده، ا.، خاشعیسیوکی، ع.، 1396. ارزیابی عملکرد مدل بهینهسازی شبکه پایش آب زیرزمینی بر پایه شبکه عصبی و جستجوی گرگ خاکستری (GNM) (مطالعه موردی: دشت بیرجند). فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب، سال هشتم، شماره 31، بهار 1397، ص 139-121. حسنیپاک، ع. 1394. زمینآمار (ژئواستاتیستیک). انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم، 328ص. خسروی، ی.، عباسی، ا.، 1395. تحلیل فضایی دادههای محیطی با زمینآمار. زنجان نشر آذرکلک، چاپ اول، 280ص. رحیمی، م.، سلیمانی، ک.، 1395. ارزیابی پتانسیل منابع آب زیرزمینی دشت دهگلان بر پایه سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور با استفاده از تکنیک تصمیمگیری چند متغیره. نشریه علمی پژوهشی- علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، سال دهم، شماره 35، زمستان 1395، ص 39-27. فروغی، ف.، رضایی، ر.، 1391. بهینهسازی شبکه پایش سطح آب زیرزمینی در دشت تبریز با استفاده از روش زمینآمار. فصلنامه علمی- پژوهشی زمینشناسی محیط زیست، سال هفتم، شماره 22، بهار 1392، ص 93- 103. گنجیخرمدل، ن.، کیخایی، ف.، محمدی، ک.، جوادمنعم، م.، 1394. بهینهسازی شبکه پایش تراز آب زیرزمینی با استفاده از روش فراکاوشی اجزای جمعی. مجله علمی پژوهشی هیدرولیک، دوره 10، شماره 1، بهار 1394، ص 35-25. ﻧﻮری ﻗﻴﺪاری، م، ح.، 1391. ﺗﻌﻴﻴﻦ چاههای ﻣﺆﺛﺮ در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺮاز ﺳﻄﺢ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺑﺎ آﻧﺎﻟﻴﺰ مؤلفههای اصلی. ﻣﺠله ﻋﻠـﻮم و ﻓﻨﻮن ﻛﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ، ﻋﻠﻮم آب وﺧﺎک، سال هفدهم، شماره 64، تابستان 1392. ص 149 تا 158. هوشنگی، ن.، آلشیخ، ع.، ندیری، ع.، 1394. بهینهسازی تعداد پیزومترها در پیشبینی سطح آب زیرزمینی با روشهای PCA و زمینآماری. نشریه دانش آب و خاک، جلد 25، شماره 2/4، صفحه 53 تا66، 1394. یوسفی، ن.، کرد، م.، 1398. بهینهسازی شبکه چاههای مشاهدهای دشت دهگلان با استفاده از روشهای کریجینگ و وزندهی معکوس فاصله. سومین همایش ملی مدیریت منابع آب نواحی ساحلی. مازندران، ساری. Abedian, H., Mohammadi, K., Rafiee, R., 2013. Optimizing monitoring network of water table by geostatistical methods. Journal of Geology and Mining Research. 5(9): 223-231.
Cetinkaya, C.P., Harmancioglu, N.B., 2014. Reduction of streamflow monitoring networks by a reference point approach. Journal of Hydrology, 512: 263-173.
Edalat, M., Rakhshandehroo, G., 2013. Groundwater modeling and optimization of a pump and treat scheme in Shahreza plain, Iran, using Genetic algorithm. Available at: https://www.researchgate.net/publication/292967629.
Naseer, A., Honma, S.H., 2014. A Method for optimizing groundwater management. Proc. Schl. Eng. Tokai Univ, Ser. E 39.
Rajaee, T., Nourani, V., Pouraslan, F., 2016. Groundwater level forecasting using wavelet and kriging. J. Hydraul. Struct, 2(2): 1-21.
Sun, Y., Kang, S., Li, F., Zhang, L., 2009. Comparison of interpolation methods for depth to groundwater and its temporal and spatial variations in the Minqin oasis of northwest China. Environmental Modelling and Software, 24:1163-1170. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 281 |
||