تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,304 |
تعداد مقالات | 15,937 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,224,796 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,997,158 |
تحلیل الگوی فضایی شاخص های فقر شهری در شهر بابل | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 18، دوره 24، شماره 71، اردیبهشت 1399، صفحه 391-418 اصل مقاله (1.66 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.10545 | ||
نویسندگان | ||
عامر نیک پور* 1؛ مرتضی رضازاده2؛ فاطمه الهقلی تبار نشلی2 | ||
1استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مازندران، بابلسر | ||
چکیده | ||
ﻣﺮوزه ﺗﻼش ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻘﻖ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﻲ، ﺳﻨﺠﺶ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻘﺮ ﺷﻬﺮی ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ در ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺰاری و مدیریت ﺗﻮﺳﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ در ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺸﻮرﻫﺎی ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ آن دﻧﺒﺎل ﻣﻲﺷﻮد و اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ اﺗﺨﺎذ روشهای ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻪ وﻳﮋه در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﭘﻬﻨﻪﻫﺎی ﻓﻘﻴﺮﻧﺸﻴﻦ ﺷﻬﺮی از ﻃﺮﻳـﻖ ﻛﺎرﺑﺮد روشهای آﻣﺎری و ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺑﻌﺎد ﻣﺘﻔﺎوت ﻓﻘﺮ ﺷﻬﺮی اﺳﺖ. نوع تحقیق حاضر کاربردی میباشد و در تدوین این تحقیق از روشهای توصیفی-تحلیلی و اسنادی-پیمایشی استفاده شده است. دادههای مورد استفاده از بلوکهای آماری سال 1390 مرکز آمار ایران به دست آمده است. برای استخراج و طبقه بندی دادههای این پژوهش از نرم افزار GIS و از ابزارHot Spot Analysis برای تحلیل الگوهای فقر استفاده شده است. شاخصهای مورد استفاده در این پژوهش در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی بررسی شده است. نتایج یافتهها در بعد اقتصادی نشان داد که محدودههای شمالی غربی و جنوب شرقی شهر از فقر گستردهای رنج می برند. در این مناطق بیش از 23 درصد جمعیت شهر در شرایط فقر نسبی و 7/1 درصد جمعیت در شرایط فقر مطلق هستند. در بعد اجتماعی بیش از 36 درصد از مساحت شهر در فقرنسبی و مطلق هستند که حدود 9/29 درصد از جمعیت شهر در این مناطق زندگی میکنند. در بعد کالبدی فقر حاشیههای جنوبی و شمال شرقی شهر همچون ابعاد اقتصادی و اجتماعی در شرایط نامساعد کالبدی قرار دارند. از نظر فضایی غالب محلات 19، 18 و 11 در شرایط فقرکالبدی هستند. در الگوی نهایی فقر نتایج نشان داد پهنههای فقر در شهر بابل جمعیتی بالغ بر 47140 نفر را در خود جای داده اند که 2/35 درصد از جمعیت کل شهر را تشکیل می دهد این پهنهها غالباً در محدودههای حاشیهای شمال شرقی و جنوبی شهر قرار دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوی فضایی؛ پهنه بندی؛ ابعاد فقر؛ فقرشهری؛ بابل | ||
مراجع | ||
-ارضروم چیل، نسرین، (1384) ، ابعادگوناگون فقر در ایران، مجموعه پژوهش های اقتصادی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، صص 7. - استیگلیتز، جوزف، میر، جرالد، (۱۳۸۲)، پیشگامان اقتصاد توسعه: آینده در چشم انداز، مترجم غلام رضا آزاد(ارمکی)، تهران، نشر نی، چاپ اول، صص223-270. - بمانیان، محمدرضا، رضایی راد، هادی، منصور رضایی، مجید، (1390)، فصلنامه مدیریت و برنامه ریزی شهری (هنر و معماری سال نهم، شماره 27، بهار و تابستان 1390) ویژه نامه اقتصاد شهری، صص 143-156. - تمنا، سعید، (1383)، مبانی جمعیت شناسی، چاپ یازدهم، انتشارات پیام نور. - پژویان، جمشید، (1375)، فقر، خط فقر و کاهش فقر، نشریه گردهمایی بررسی مسئله فقر و فقرزدایی دوره اول، شماره 2، صص 5-24. - جوان، جعفر، (1389)، جغرافیای جمعیت ایران، چاپ ششم، انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه فردوسی مشهد. - جواهری پور، مهرداد، داورپناه، بابک، (1381)، سکونتگاههای ناپایدار اقشار کم درآمد شهری، فصلنامه ی عمران و بهسازی شهری (هفت شهر)، سال سوم، شماره 8، صص 82-97. -روستایی، شهریور، احدنژاد، محسن، اصغری زمانی، اکبر، زنگنه، علیرضا، سعیدی، شهرام،(1394)، ارزیابی فقر شهری در محلات اسکان غیررسمی شهر کرمانشاه با استفاده از مدل تحلیل عاملی(نمونه موردی محله دولت آباد و شاطرآباد)، نشریهعلمی-پژوهشیجغرافیاوبرنامه ریزی، سال 19 ، شماره53، صص 166-137. - روستایی، شهریور، کریم زاده، حسین، زادولی، فاطمه، (1395)، بررسی تحلیل فضایی گسترش فقرشهری در شهر تبریز طی سال های 1375-1385، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال ششم، شماره 22، صص 125-136. - زنگنه، علیرضا، (1389)، شناخت الگوی فضایی گسترش فقر شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای (GIS) در شهر کرمانشاه طی سالهای (1375-1385) ، دانشکده علوم انسانی دانشگاه زنجان. - زیاری، کرامت اله، (1377)، مدلهای تحلیلی فقر، توزیع درآمد و نابرابریهای منطقه ای در ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 48، صص 92-80. - صرافی، مظفر ،(1387)، ساماندهی سکونتگاههای غیر رسمی کشور در پرتو حکمروایی خوب شهر، نشریه هفت شهر، شماره 23 و 24، صص 4-13. - طارمی، علی، (1387)، سنجش فقر شهری در محله اسلام آباد زنجان با استفاده ازGIS ، دانشگاه زنجان، صص 1-5. - لطیفی، غلامرضا، سجاسی قیداری، مجید، (1390)، رتبه بندی سطح رفاه اجتماعی شهرستانهای استان زنجان با استفاده از مدلTOPSIS، فصلنامه برنامه ریزی و توسعه اجتماعی، شماره 7، صص 166- 189. - مجیدی خامنه، بتول، محمدی، علیرضا، (1384)، درآمدی بر شناخت و سنجش فقر شهری، جغرافیا، نشریه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیایی ایران، دوره جدید، سال سوم، شماره 6 و 7، صص 1-18. - موسوی، میرنجف، آفتاب،احمد، عبدالحسین پور،امیر، سلطانزاده، واله، (1393)، تحلیل توزیع فضایی زیرساختهای ثانویه گردشگری در شهر ارومیه، اولین کنگره بین المللی افقهای جدید درمعماری و شهرسازی،تهران.صص 33-23. -مهدی، علی، پوراحمد، احمد، حاتمی نژاد، حسین،(1393)، بررسی و تحلیل سلامت زیست و دسترسی به شاخص های سلامت در محلات حاشیه نشین(مورد مطالعاتی محله شادقلیخان قم)، نشریهعلمی-پژوهشیجغرافیاوبرنامه ریزی، سال 81 ، شماره 49، صص 293-259. - نور محمدی، مهدی، حاضری، هاتف، (1387)، عوامل مرتبط با فقر شهریفایران طی سالهای(1385- 1363)، فصلنامة علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شماره 40، صص 367-400. - یوسفی، علی، ورشوئی، سمیه، (1389)، نابرابری اجتماعی در فضای شهری مشهد : برآوردی از نابرابریهای درآمدی و تحصیلی در نواحی شهر"، مجله مطالعات اجتماعی ایران، سال چهارم، شماره 4، صص 1-17. -Baharoglu, Deniz and Kessides, Christine. (2002) "Urban poverty". A Sourcebook for Poverty Reduction Strategies, Chapter 16, PP: 2. - Baker, Judy. (2009) ‘’Meeting the Challenge of Urban poverty and Slums’’, The World Bank, PP: 10-19. - Fay, Marianna. (2005)” The Urban Poor in Latin America” The World Bank, Washington, D.C, PP: 2. -He, S., Liu, Y., Wu, F., & Webster, C. (2008). Poverty incidence and concentration in different social groups in urban China, a case study of Nanjing. Cities, 42(1), 040-014. -Masika, Rachel.Dehaan, Arjan Baden, Sally. (2001) “Urbanization and Urban Poverty: A Gender Analaysis, Bridge, PP16. - Moser, Caroline. Gate, Micheat. (1996) “House and Helen Cireia”, Washington, D.c, PP:9 -Ravallion, Martin. (2001) "On the Urbanization of Poverty" Development Research Group World Bank, Washington DC, USA. -Ren, C. (4100). Modeling poverty dynamics in moderate-poverty neighborhoods: a multi-level approach (Doctoral dissertation, The Ohio State University). -Oliver.Paul. A. (2008) City Leadership: At the Heart of the Global Challenge، GLOBALASIA، Vol.3، No.3، pp.21-24 -Simler, kenneh. Harrower, Sarah. Massigarela, Claudio. (2003) "Estimating Poverty Indices Form Simple Indicators Surveys, PP:1. -Spoor, Max Institute of Social Studies The Hague, the Netherlands. (2005) “Globalisation, POVERTY AND CONFLICT, PP:12. -Talen, Emily. (2002) the Social Goals of New Urbanism. Housing Policy Debate, Vol. 13, No. 1, and pp.165-188 -United Nations Population Fund "UNFPA". (2007) "State of world population 2007 unleashing the Potential of Urban Growth, PP:4. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 958 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 605 |