تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,304 |
تعداد مقالات | 15,937 |
تعداد مشاهده مقاله | 52,224,747 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,997,148 |
سنجش عدالت فضایی خدمات عمومی در بین شهرستان های استان آذربایجان غربی | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 8، دوره 24، شماره 71، اردیبهشت 1399، صفحه 151-171 اصل مقاله (1.01 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2020.10535 | ||
نویسندگان | ||
شهریور روستایی1؛ شیوا علیزاده یوالاری* 2 | ||
1دانشیارگروه جغرافیا وبرنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد تبریز | ||
چکیده | ||
کی از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهههای اخیر از هم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدمات شهری بوده که زمینهساز نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. در این میان، موضوع خدماترسانی و برخورداری نامناسب و گاه متناقض مناطق مختلف شهرها از خدمات عمومی، با مفهوم عدالت فضایی در تضاد است، به طوری که کاستیهای موجود در این خدمات از اساسیترین چالشهای موجود در شهرهای جهان به ویژه شهرهای کشورهای در حال توسعه است.رویکرد حاکم براین پژوهش، توصیفی، تحلیلی است و ماهیت آن می تواند کاربردی باشد بدین منظور دادههای آماری مورد نظر، از سازمانهای مربوطه تهیه شده است با توجه به این که بسیاری از زیر ساختهای اقتصادی و سرمایه گذاریها در شهرستانهای بزرگ استان صورت گرفته و باعث جمعیت پذیری شهرستانهای کاملا برخوردار می شود این امر باعث توزیع نابرابر خدمات و امکانات در سطح استان است در این تحلیل سطح توسعه یافتگی شهرستانهای استان آذربایجان غربی در 5 دسته از برخوردار تا عدم برخورداری تقسیم بندی گردید. از این رو پژوهش حاضر با توجه به مفهوم عدالت فضایی، به تحلیل برخورداری ساکنین شهرستانهای مختلف استان آذربایجان غربی از خدمات عمومی پرداخته است. به این منظور۴۱شاخص فرم سازی، انتخاب و با استفاده از روش تحلیل عاملی به تجزیه و تحلیل شاخصها پرداخته و آنها را در ۱۰عامل معنیدار دستهبندی کرده است و رتبهبندی شهرستانها بر مبنای این ۱۰عامل انجام شده است. بر اساس این نتایج شهرستانهای ارومیه، خوی، نقده به ترتیب در رتبههای اول تا سوم و شهرستانهای پیرانشهر، تکاب، بوکان به ترتیب در رتبههای آخر قرارگرفتهاند.لذا وجود این تفاوت در سطح استان، لزوم اجرای برنامهها و طرحهای هدفمند را جهت تعدیل نابرابریها را ایجاد می کند. | ||
کلیدواژهها | ||
عدالت فضایی؛ خدمات عمومی؛ نابرابری؛ تحلیل عاملی | ||
مراجع | ||
- آهنگری، عبدالمجید و سعادت مهر، مسعود (۱۳۸۶)، «مطالعه تطبیقی سطح توسعهیافتگی شهرستانهای استان لرستان به تفکیک بخشهای اقتصادی و اجتماعی»، مجله دانش و توسعه، شماره۲۱، صص۱۹۶-۱۶۱ - بابایی، الی ناز (۱۳۹۲)، «تحلیل عدالت فضایی و توسعه شهری در ارائه خدمات شهری در مناطق شهرداری تبریز»، پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، استاد راهنما: دکتر شهریور روستایی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز. - بهروزی، مستجاب (۱۳۹۳)، «بررسی و سنجش عدالت فضایی در بهرهمندی از خدمات عمومی شهری؛ مطالعه موردی: مناطق دهگانه شهر تبریز»، پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، استاد راهنما: دکتر حسین نظم فر، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی. - جوان، جعفر و عبداللهی، عبدالله (۱۳۸۸)، «عدالت فضایی در فضاهای دوگانة شهر (تبیین ژئوپلتیکی الگوهای نابرابری در حاشیه کلانشهر مشهد»، مجله ژئوپلتیک، شماره ۱۸، صص۱۵۶-۱۳۱. - حسین نژاد، رحمت اله فرهودی، مرتضی محمد پور، جابری، (پاییز۱۳۸۷)، «تحلیل نابرابری اجتماعی در برخورداری از کاربریهای خدمات شهری مورد مطالعه: شهر اسفراین»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره۶۵، صص۷۱_۸۵ - حسینی شه پریان، نبی الله (۱۳۹۴)، «تحلیلی برعدالت فضایی باتاکید برخدمات عمومی شهری درمناطق شهراهواز»، پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم زمین وGIS، استاد راهنما:دکتر سعید امان پور، دانشگاه شهید چمران اهواز. - حسینی کهنوج، سید رضا؛ حسینی شه پریان، نبی الله؛ نعمتی، مرتضی (۱۳۹۴)، «تحلیلی بر ساختارفضایی شاخصهای توسعه با تاکید برنابرابری منطقهای نمونه موردی استان خوزستان»، فصلنامه علمی_پژوهشی نگرشهای نودرجغرافیای انسانی، سال هفتم، شماره سوم صص۱۶۵_۱۸۶ - حکمت نیا، حسن؛ گیوه چی، سعید؛ حیدری، نوشهر؛ نیرو، مهری (۱۳۹۰)، «تحلیل توزیع فضایی خدمات عمومی شهری با استفاده از روش استانداردسازی دادهها تاکسونومی عددی ومدل ضریب ویژگی (مطالعه موردی: شهر اردکان)» پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره۷۷، صص۱۶۵_۱۷۹ - خبوک، طیبه (۱۳۹۳)، «ارزیابی توزیع فضایی خدمات شهری با رویکرد عدالت اجتماعی، مورد پژوهی: منطقه ۳ بندرعباس»، پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، استاد راهنما: محمدحسین سرایی، دانشکده علوم اجتماعی و جغرافیا، دانشگاه یزد. - داداشپور، هاشم و رستمی، فرامرز(۱۳۹۰)، »سنجش عدالت فضایی یکپارچه خدمات عمومی شهری براساس توزیع جمعیت، قابلیت دسترسی و کارایی در شهر یاسوج«، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال سوم، شماره دهم، پاییز۱۳۹۰، صص۱_۲۲. - روستایی، شهریور؛ بابایی، الی ناز؛ کاملیفر، زهرا(۱۳۹۲)، »ارزیابی عدالت فضایی در پراکنش خدمات شهری مطالعه موردی کلانشهر تبریز «، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال سوم، شماره دهم، زمستان۱۳۹۲، صص.۱۰۰-۸۱. - سازمان مدیریت برنامهریزی استان آذربایجان غربی - شکوئی، حسین (۱۳۹۰)، «اندیشههاینودرفلسفهجغرافیا»، جلد اول، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات موسسه جغرافیایی و کارتو گرافی گیتاشناسی، ص۳۵۵. - کریمیان بستان، مریم و رجبی، آزیتا (۱۳۸۹)، «تحلیل عدالت اجتماعی درشهرباتاکیدبر نابرابریهای آموزشی:شهر زاهدان»، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، علمی_پژوهشی، سال هفتم شماره۲۶، صص۹۱-۱۰۲ - لیوتیگستون، آرتورا (۱۳۸۵)، سیاست اجتماعی در کشورهای درحالتوسعه، ترجمه حسین عظیمی، تهران، سیاسی و اقتصادی، سال بیست و یکم، شماره سوم و چهارم. - مرکز آمار ایران ۱۳۹۲سالنامه آماری۱۳۹۲ - منصور فر، کریم (۱۳۹۱)، «روشهای پیشرفته آماری همراه با برنامههای کامپیوتری»، نوبت چاپ چهارم، تهران، دانشگاه تهران. - هاروی دیوید، (۱۳۷۹)، «عدالت اجتماعی و شهر»، ترجمه فرخ حسامیان و محمدرضا حائری، بهروز منادی زاده، چاپ دوم، تهران، انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی شهری. - Barry,Brian(1989)، “Theories of justice London,harvester”First Edition,United Kingdom,Published by harvester_wheat sheaf. -Cho، Chun Man. (2003)، “Study on effects of resident-perceived neighborhood boundaries on public services: Accessibility & its relation to utilization: Using Geographic Information System focusing on the case of public parks in Austin”، Texas A&M University، Texas. -Gaffron، Phi line (March 2012)، “ Urban transport environmental Justice and human daily activity Patterns”، Transport Policy,Vol.20,pp:114-127. -Gray,Rob,(2002)، “The Social Accounting Project and Accounting Organization and Society Privileging Engagement,Imaging new accountings organizations and pragmatism over critique”، Accounting Organizations and Society، Vol.27، pp:687-708. -Mardia، K.R، & J.T. Kent، & J.M. Bibby، (1982)، “Multivariate Analysis”,Published by Academic Press INC,united state، www.academice press.com. -Marilyn C.Montgomery & Jayajit Chakraborty & Sara E. Grineski & Timothy W. Collins(2015)” An environmental justice assessment of public beach access in Miami,Florida” Contents lists available at ScienceDirect، Applied Geography، journal homepage: www.elsevier.com/locate/apgeog,pp:147_156. -Martenz، Javier. (2009)، “The use of GIS and Indicatirs to Monitor IintraUrban Inequalities، A case Study in Rosario، Argentina”، Habitate International، Vol33,No1، PP:387-396 . -Puay Yok Tan & Rosita Samsudin(2017) “Effects of Spatial Scale on assessment of spatial equity of urban park Provision” land scape and urban planning 158.contents lists available at science direct. Landscape and urban planning journal hompage: www.elsevier.com/locate/landurban plan,pp:139_154. -Savas، E.S. (1978)، “On Equity in Providing Public Services”، Management Science، Vol.24، No.8,pp:800-808. -Soja، E.W.(2008)، “The City and Spatial Justice”، Paper Prepared for Presentation at the Conference Spatial Justice، Nanterre، Paris، March 12-14، 2008. www.jssj.org -Tsou، Ko-Wan. & Hung ، Yu-Ting. & Chang، Yao-Lin,(2005)، “ An accessibility-based integrated measure of relative spatial equity in urban public facilities ”، Cities، Vol.22 No. 6، pp: 424–435. -Zavade، E. Viteikient، M. and Sapurakcas، J(2007)، Sustainablle developon cot of citi and districts، Ekologija. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 810 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 542 |