تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,275 |
تعداد مقالات | 15,744 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,852,516 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,682,712 |
پتانسیل کارست زایی در سنگهای کربناته (مورد مطالعاتی سازند آسماری، جنوب غرب ایران) | ||
هیدروژئولوژی | ||
مقاله 9، دوره 4، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 131-144 اصل مقاله (1.42 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2020.10437 | ||
نویسندگان | ||
محمد فتح اللهی* 1؛ محمد رضا نیکودل2؛ ماشالله خامه چیان3 | ||
1استادیار گروه علوم زمین، دانشکده علوم پایه، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
2دانشیار گروه زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
3استاد گروه زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
از آنجایی که تمام سازههای مهندسی در ارتباط مستقیم با زمین هستند بنابراین لازم است که خصوصیات زمینشناسی مهندسی ساختگاه این سازهها مورد بررسی قرار گیرد. سازههای آبی از جمله این سازهها هستند که به علت حضور آب و واکنش بین آب و زمین اهمیت این مطالعات بیشتر میشود. سازههای آبی بنا شده بر روی سنگهای انحلال پذیر ممکن است با گسترش و توسعه درز و شکافها و ایجاد کارست در معرض خطر قرار گیرند. در این نوشتار سعی شده است پتانسیل انحلال و کارست زایی سنگ آهک در سرعت آب و دمای متفاوت، با توجه به اندازه اولیه درزهها بررسی شود. روش ارزیابی بر اساس کارهای آزمایشگاهی و روی نمونههایی از مغزه سنگهای سازند آسماری، در استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. تحقیقات نشان میدهد عوامل مختلفی در چگونگی رفتار درزهها در مقابل جریان آب تاثیر دارند که می-توان به میزان بازشدگی اولیه درزهها، سرعت جریان، دما، اسیدیته و ... اشاره کرد. در این تحقیق سرعت انحلال درزهها در مقابل جریان آب با بازشدگیهای متفاوت و در دماهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج آزمایشات نشاندهنده رابطه مستقیم بین کاهش دما و افزایش میزان انحلال و رابطه غیر مستقیم بین افزایش میزان بازشدگی و اندازه اولیه دهانه درزه میباشد. همچنین نتایج نشان میدهد بازشدن و بسته شدن درزه در مقابل عبور جریان آب با شرایط یکسان تحت تاثیر سرعت آب و میزان بازشدگی آنها میباشد بطوریکه درزه با بازشدگی 3/0 میلیمتر در سرعت بالا بازشدگی و در سرعت پایین پرشدگی نشان میدهد. واژههای کلیدی: انحلال پذیری، سنگ کربناته، سازند آسماری، درزه کارست زایی | ||
کلیدواژهها | ||
"انحلال پذیری"؛ "سنگ کربناته"؛ "سازند آسماری"؛ "درزه کارست زایی" | ||
مراجع | ||
اشرف، ط.، میراب شبستری، غ.، اعتباری، ب.، 1392. بررسی تأثیر ویژگیهای سنگشناسی بر توسعه عوارض کارستی در واحدهای سنگی کربناته رشته کوه شتری، شرق ایران. نشریه رخسارههای رسوبی، 6(1)، 1-18. خانلری،غ .، 1368. شناخت عوامل مؤثر در گسترش پدیده کارستی شدن سنگهای کربناته کبوترآهنگ- علیصدر. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسیمهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس.274ص. صادقی، ح.، 1368. شناخت عوامل مؤثر در گسترش پدیده انحلالپذیری سنگهای کربناته فارس- سد کوار. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسیمهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس. 304ص. غضنفری، پ.، بختیاری، م.، جلالی، ن.، 1394. کارست زایی سنگهای کربناته با بهرهگیری از Rs و GIS در منطقه الموت، شمال قزوین. فصلنامه کواترنری ایران، دوره 1، شماره 4، 352-339. فتحاللهی، م.، و همکاران، 1386. بررسی اثر بازشدگی دهانه درزهها بر روی میزان انحلالپذیری. یازدهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران، شهریور، مشهد. قبادی، م. ح.، 1366. مطالعه پدیده انحلال و تزریق در توده سنگهای آهکی لار. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه زمینشناسیمهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس. 231ص. قبادی، م. ح.، 1378. عوامل کنترل کننده انحلال در سنگهای کربناته. مجله علوم دانشگاه شهید چمران اهواز، شماره 5. قبادی، م. ح.، 1386. زمینشناسی مهندسی کارست. انتشارات دانشگاه بوعلی سینا(همدان). 304 ص. Ghobadi, M.H. 1997. The influence of joints on solubility on carbonaceous rocks. International Symposium Engineering Geology Environment, Athens, Greece, 127- 131.
James, A. N. and Lupton, A. R. R. 1978. Gypsum and anhydrite in foundation of hydraulic structure. Geotechnique, Vol. 28, 249-272.
James, A. N. and Kirkpatrick, I. M. 1980. Design of foundation of dams containing soluble rocks and soils. Quarterly Jurnal Engineering Geology, Vol. 13, 189-198.
James,A. N. and Binnie and partners, 1981. Solution parameters of carbonate rocks, Bulletin of international Association of Engineering Geology, Vol. 24, 19-25.
James, A. N., Lupton, A.r.r.1985. Further studies of the dissolution of soluble rocks. Geotechnic, 205-210.
Khanlari, G. r. 1998. The effect of water temperature on solubility of carbonaceous rocks. 8th International IAEG Congress. Vancouver Canada, 2193-2197.
Shokri, M., Ashjari, J. and Karami, Gh. 2016. Surface and subsurface karstification of aquifers in arid regions: the case study of Cheshme –Ali Spring, NE Iran. Journal of cave and karst studies, 78(1), 25-35.
Varoujan, K., Ayda, D., Nadir, A. and Sven, K. 2016. Factors controlling the karstification process in the Fatha formation in Iraq. Journal of earth science and geotechnical engineering, 6(3), 147-162. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 485 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 346 |