آمار
| تعداد نشریات | 41 |
| تعداد شماره‌ها | 1,116 |
| تعداد مقالات | 13,678 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,555,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,304,639 |
تحلیل سازوکار همدیدی بارش سنگینِ خسارت بار در شمال غرب ایران (مطالعه موردی: 14 آوریل 2017) | ||
| نشریه علمی جغرافیا و برنامه ریزی | ||
| مقاله 4، دوره 23، شماره 70 - شماره پیاپی 23، اسفند 1398، صفحه 79-100 اصل مقاله (906.55 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
عاطفه حسینی صدر1؛ غلام حسن محمدی 2؛ فیرزو عبدالعلی زاده3؛ وحید خجسته غلامی4
| ||
| 1مربی گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور(واحد بستان آباد) | ||
| 2کارشناسی هواشناسی کاربردی / سازمان هواشناسی کشور | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی دانشگاه تبریز، کارشناس هواشناسی سازمان هواشناسی کشور، اداره کل هواشناسی آذربایجان شرقی، | ||
| 4دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| در روز 14 آوریل 2017 (24 فروردین 1396) بارش سنگینی در شمالغرب ایران به وقوع پیوست که منجر به ایجاد سیل و خسارات جانی و مالی در این منطقه شد. در این مطالعه به منظور بررسی سازوکارهای همدیدی-دینامیکی وقوع این بارش، از دادههای بارش ایستگاههای هواشناسی، پارامترهای همدیدی ترازهای مختلف جو و نمودار ترمودینامیک SkewT استفاده شد. در ابتدا پراکندگی بارش پهنهبندی شد، سپس نقشههای ارتفاع ژئوپتانسیل، چرخندگی، امگا، سمت و سرعت باد، رطوبت ویژه، تابع همگرایی شار رطوبت و نمودار هوف مولر ترسیم و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد کانون حداکثر بارش به صورت کریدری از جنوب غرب استان آذربایجان غربی، محدوده دریاچه ارومیه تا مناطق میانی استان آذربایجان شرقی بوده است که در بازه زمانی 36 ساعت بین 30 تا 57 میلیمتر بارندگی داشتند. نقشههای همدیدی نشان داد در این روز استیلای منطقه چرخندی ناوه مدیترانه در تراز میانی جو به همراه جریان هسته رودباد قطبی در سطوح فوقانی شرایط مساعدی برای ناپایدار کردن جو و صعود هوا در منطقه شمال غرب ایران فراهم کرد به طوری که مقدار امگا به کمتر از 3/0- پاسکال در ثانیه رسید. نقشههای رطوبت ویژه حاکیست که همزمان با استقرار منطقه چرخندی ناوه، شار رطوبتی قابل ملاحظهای از مسیر دریای سرخ به سمت شمال غرب ایران صورت گرفته است. لذا تبدیل سریع رطوبت جو به بارش در منطقه چرخندی ناوه عامل اصلی وقوع بارش سنگین در این روز بوده است. این موضوع از طریق ترسیم نقشه همگرایی شار رطوبت و نمودار هوف مولر اثبات شد. نمودارهای SkewT و شاخصهای ناپایداری نیز وجود رطوبت زیاد در جو و فراهم بودن شرایط مناسب جهت ناپایداری و صعود هوا در روز 14 آوریل را تأیید کردند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بارش سنگین؛ سازوکار همدیدی؛ وزش رطوبت؛ SkewT؛ شمالغرب ایران | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، محمود؛ جعفری همبری، فرزانه. (1394)، «واکاوی بارش فوق سنگین 23 اسفند 1392 مولد سیلاب مخرب در شهرستان بندرعباس»، فصلنامه دانش مخاطرات، دوره 2، شماره 3، صص 326-307. - احمدی، محمود و جعفری همبری، فرزانه، (1395)، «تحلیل همدیدی سیل ویرانگر تیرماه 1394 شمال ایران»، فصلنامه جغرافیای طبیعی، دوره 9، شماره 34، صص104-83. - امیدوار، کمال؛ الفتی، سعید؛ اقبالی بابادی؛ فریبا؛ مرادی، خدیجه (1392)، «واکاوی ترمودینامیکی بارشهای سنگین ناشی از پدیده سردچال در نواحی مرکزی و جنوبغرب ایران»، فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره 2، شماره 5، صص 19-1. - براتی، غلامرضا؛ مرادی، محمد؛ سلیمی، رقیه (1394)، «واکاوی همدید بارشهای سنگین بهاره استان زنجان»، مجله مخاطرات محیطی طبیعی، دوره4، شماره 6، صص 88-77. - بلیاتی، سعید و سلیقه، محمد (1395)، «تحلیل و استخراج الگوهای جوی منجر به بارشهای سنگین روزانه منطقه شمالی خلیج فارس»، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، دوره3، شماره2، صص 98-79. - حلبیان، امیرحسین؛ دهقانپور، علیرضا؛ عاشوری قلعه رودخانی، زینب (1395)، «تحلیل همدید بارشهای حدی و فراگیر در کرانههای شرقی خزر»، فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره 5، شماه 19، 57-37. - خورشیددوست، علیمحمد؛ مفیدی، عباس؛ رسولی، علیاکبر و کامل آزرم (1395)، «تحلیل همدیدی سازوکار وقوع بارشهای سنگین بهاره در شمال غرب ایران»، مجله مخاطرات محیط طبیعی، سال پنجم، شماره هشتم، صص 82-53. - خوش اخلاق، فرامرز؛ صفایی راد، رضا؛ سلمانی، داود (1393)، «واکاوی همدید رخداد سیلاب آبان ماه 1390 درشهرستانهای بهبهان و لیکک»، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دوره 46، شماره 4، صص 524-509. - فرج زاده، منوچهر (1392)، «مخاطرات اقلیمی ایران»، چاپ1، تهران: انتشارات سمت. - قویدل رحیمی، یوسف (1391)، «نگاشت و تفسیر سینوپتیک اقلیم با استفاده از نرمافزار GRADS»، چاپ2، تهران، انتشارات سهادانش. - قویدل رحیمی، یوسف؛ حاتمی، داریوش (1395)، «تحلیلی از اوضاع جوی بارش سنگین منجر به مخاطره سیل 8 اسفند ماه 1388 ایوان غرب»، فصلنامه فضای جغرافیایی، دوره 16، شماره 55، صص 16-1. - علیجانی، بهلول (1393)، «اقلیمشناسی سینوپتیک»، چاپ8، تهران: انتشارات سمت. - عساکره، حسین (1391)، «تحلیل روند بارشهای سنگین زنجان»، نشریه جغرافیا و برنامهریزی، سال 16، شماره 39، صص 88-73. - قائدی، سهراب؛ موحدی، سعید؛ مسعودیان، سید ابوالفضل (1391)، «رابطه فرود دریای سرخ با بارشهای سنگین ایران»، فصلنامه جغرافیا و پایداری محیط، دوره 2، شماره2، صص 18-1. - لشکری، حسن و پرنده خوزانی، اکرم، (1389)، «بررسی سینوپتیکی سیستمهای سیلزا در جنوب کشور»، فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره 6، شماره 1، صص 73-66. - محمدی، بختیار و قلیزاده، محمدحسین (1390)، «تحلیل شرایط جبههزایی در زمان بارشهای سنگین کردستان»، فصلنامه فضای جغرافیایی، دوره 11، شماره 35، صص 36-19. - مسعودیان، سیدابوالفضل و محمدی، بختیار، (1389)، «تحلیل همدید بارشهای سنگین ایران مطالعه موردی آبان ماه 1373»، فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره 8، شماره 19، صص 70-47. - مسعودیان، سیدابوالفضل و کارساز، سکینه (1393)، «تحلیل همدید الگوهای ضخامت بارشهای سنگین ناحیه زاگرس جنوبی»، مجله جغرافیا و توسعه، دوره 12، شماره 37، صص 28-15. - نوری، حمید و ایلدرمی، علیرضا (1391)، «تحلیل شرایط همدید و دینامیک رویدادهای بارش سنگین سواحل جنوبی دریای خزر در مقایسه با ایران زمین»، فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی، دوره 16، شماره 41، صص 236-197. - Banacos, P., Schultz, D., (2005), “The use of moisture flux convergence in forecasting convective initiation: Historical & Operational Perspectives”, Weather Forecasting, 20, pp. 351-366.
- Evin, G., Balanchet, J., Paquet, E,. Garavaglia, F., Penot, D., (2016), “A regional model for extreme Rainfall based on weather patterns subsampling”, Journal of Hydrology, 541, pp. 1185-1198.
- Feloni, E., Nastos, P.T., Mastanguras, I., (2016), “Seasonal Synoptic characteristics of heavy rain events In the Attica region”, 13th International Conference on Meteorology Climatology and Atmospheric Physics, pp. 1-16.
- Hidayat, R., Pawitan, H., Aldrian, E., Nuryanto, D., (2016), “Heavy Rainfall distributions over Java Sea in wet season”, Procedia Environmental Sciences, 33, pp. 178-186.
- John, M.P., Pauls, J.R., (2014), “Synoptic Control of Heavy –Rain Producing Convective Training Episodes”, MONTHLY WEATHER REVIEW, pp. 2464-2482.
- Kai, Y., Zhiwei, Z., (2017), “A pair of new moisture dynamic diagnostic parameters for Heavy rain location”, Springer- verlag Wien.
Li L., Albertus J. D., (2015), “Trajectory Analysis of the Heavy rain in Beijing”, Earth and Climate Cluster, pp. 23-24.
- Marek, K., Miloslav, Muller., (2010), “Variants of synoptic-scale patterns inducing heavy Rains in the Czech Republic”, Physics and Chemistry of the Earth, 35, pp. 477-483.
- Mubarak, H.E., Varshosaz, K., (2011), “The Divergence Field in Western Iran Heavy Rain Associated with Central Mediterranean Cyclone”, Advances in Environmental Biology, pp. 3425-3433.
- Michael J. P., James S.R., Caroline C.U., Peter R.B., (2014), “A synoptic climatology of heavy rain events in the Lake Eyre and Frome catchments Frontiers in Environmental Science”, Atmospheric Science.
- Oliveria P.T., Lima K.C., Santos E.S., (2013), “Synoptic environment associated with heavy rainfall events on the coastland of Northeast Brazil”, Advances in Geoscience, 35, pp. 73-78.
- Richard H.G., Michael K., (2010), “The Historic Synoptic-Hybrid rainfall event”, National Weather Service State College, PA 1680330.
- Sarat C.K., Sarita T., (2015), “Model simulations of heavy precipitation in Kashmir-India, in September 2014”, National Hazards 81, pp. 167-188. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 335 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 244 |
||
