تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,268 |
تعداد مقالات | 15,622 |
تعداد مشاهده مقاله | 51,642,579 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,556,315 |
بررسی رابطه فضای شهری مطلوب با برگزاری آئین های عزاداری مطالعه موردی: مراسم عزاداری دهه محرم در محله خطیب شهر تبریز | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقاله 2، دوره 23، شماره 70 - شماره پیاپی 23، اسفند 1398، صفحه 29-57 اصل مقاله (740.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مهدی علیلو1؛ الهام کاظمی2؛ محمدرضا پورمحمدی3 | ||
1دانشگاه پیام نور | ||
2دانشجوی دکترای معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز آدرس: ایران - آذربایجان شرقی - تبریز - مجتمع دانشگاه آزاداسلامی تبریز - تبریز | ||
3گروه جغرافیا و برنامهریزی دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
شهر مهم ترین عرصه زیست انسان و بزرگترین مکان تمدن است. مطالعه و تاثر این عرصه جایگاه ویژهای دارد. امروز مسئله این است که در جامعه بسیاری از سنت های اسلامی مورد غفلت واقع شده است. تاثیر ارزش های دینی و مذهبی بر ساخت و تولید فضاهای شهری از اهمیت بیشتری برخوردار است. شهر بر پایه جهان بینی ساخته میشود و عالی ترین نمود اشغال و تصرف فضا بر مبنای عقیده و ارزش های اسلامی میباشد. مسجد در شهر اسلامی محل گردهمایی سیاسی، مسایل غیر نظامی و حقوقی و مالی بوده است. امروزه برخی از آئینها و مراسم مذهبی در فضای بیرون از مسجد برگزار میشود و به علت نبود فضای مطلوب در کالبد شهر، معمولا شبکه معابر و گره های ترافیکی را اشغال مینماید. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از روشهای گردآوری اطلاعات به صورت مصاحبه با صاحبنظران علوم دینی و مطالعه ی کتابخانهای نظریات و تعاریف مربوط به موضوع پژوهش بررسی شد و همچنین با استفاده از روش میدانی (پرسشنامه، مشاهده، و برداشت میدانی) داده های مورد نیاز جمع اوری شده و در نرم افزار spss پیاده شد و با توجه به آزمونهای متفاوت به تجزیه و تحلیل دادهها پرداخته شد. بیشتر مردم بازسازی و گسترش صحن مساجد را برای برگزاری مراسم ایام محرم مناسب دانسته اند. لذا در مقاله حاضر سعی گردیده است ضمن بررسی ضرورت برگزاری آئین های مذهبی در بیرون از فضای مسجد، پیشنهادی توسط پژوهشگران جهت تعریف و شکل گیری فضای مطلوب برای مراسمات فوق ارائه گردد . | ||
کلیدواژهها | ||
شهراسلامی؛ میدان؛ معابر؛ مسجد؛ آئین های مذهبی | ||
مراجع | ||
- پاکزاد، جهانشاه، (1384)، راهنمایی طراحی فضاهای شهری در ایران، تهران، شرکت طرح و نشر پیام سیما: وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت شهرسازی و معماری، ص الف-39-40. - پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه: مجموعه کلمات قصار رسول اکرم(ص)، تهران، انتشارات جاویدان، 1377، ح1116، ص377؛ ح1803، ص733. - تاج، شهره، حافظی زاده، شقایق، پتانسیل یابی فضاهای شهری در بخش مرکزی شهر تهران به منظور ساماندهی اجرای مراسم فرهنگی- مذهبی با تاکید بر اجرای مراسم ایام محرم، فصلنامه علمی- پژوهشی جغرافیا، 1389، ص33 تا 47. - دشتی، محمد، نهج البلاغه: مجموعه خطبهها و نامهها و کلمات قصار امام علی بن ابیطالب، قم، موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمومنین، ح442، ص526، ن53. - دوبران، اسماعیل، خدایی، داوود، غلامی، سعید، دانش دوست، مهرداد، سنجش مولفه های آسایش بصری در منظر شهری (با تاکید بر محله حسینیه اعظم زنجان)، نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره 1، شماره 3، 1391، ص 45-60. - روزنامه ی ایران، 1382، یکشنبه 16 شهریور، شماره 2574. - شکاری، جواد، معماری در نظام اسلامی مسجد، 1384. - عرفان، محمدهادی، تئوری لایه های شناور در سیمای مساجد ایرانی، مجموعه مقالات همایش معماری مسجد، دانشگاه هنر، تهران، 561- 574. - علی الحسابی، مهران، پای کن، عصمت، بازشناسی اثر آیین های عاشورایی بر شهر ایرانی، بررسی موردی:شهر لاهیجان، نشریه نامه معماری و شهرسازی، شماره 14، 1394، ص 77. - فارابی، ابونصر محمد، (1376)، السیاسه المدینه، جسن ملکشاهی، سروش تهران، ص227. - کاشفی، محمدرضا، فلسفه عزاداری، (1381)، مرکز فرهنگی نهاد، چاپ اوّل، ص 21. - مجلسی، محمدباقر، (1380)، بحارالانوار، محمدباقر کمرهای نزیل شهر ری، قم، ص312. - مطهری، مرتضی، (1378)، مجموعه آثار ، جلد 18، جلد سوم از بخش ائمه معصومین(ع)، تهران، صدرا، ص193. - مهدوی نژاد، محمد جواد، مشایخی، محمد، بایسته های طراحی مسجد بر مبنای کارکردهای فرهنگی – اجتماعی، معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره5، 1389، ص66. - نائینی، میرزا محمد حسین، (1362)، فتاوای علمای سلف درباره عزاداری و شبیه خوانی، فصلنامه هنر، ص 297. - نایینی، غلامرضا، تحلیلی بر موقعیت و الگوی استقرار مساجد، مجموعه مقالات همایش معماری مسجد، دانشگاه هنر، تهران، 1376،ص 253- 265. - نقی زاده، محمد، (1392)، تاملاتی در مبادی شهر اسلامی(در متون و تاریخ)، کتاب ماه هنر، شماره178، ص9و10. - نقی زاده، محمد، (1390)، مبانی نظری شهرسازی و معماری اسلامی، ص62. - نوبهار، رحیم، معماری مسجد از دیدگاه متون دینی، مجموعه مقالات همایش معماری، مسجد، دانشگاه هنر، تهران، 1376، ص256. - نوروزی، محرم، عنصری جدید در محله، نشریه الکترونیکی فصل نو، هفته تخصصی علوم اجتماعی، 1384. - اخوت، هانیه، الماسی فر، نینا، بمانیان، محمدرضا، (1389)، معماری و شهرسازی سنتی در کشورهای اسلامی، انتشارات هله/ طحان، ناشر تخصصی معماری و شهرسازی، ص.143 - Alexander, Christopher & Sara Ishikawa & Murray Silverstein/ A Pattern Language/ Oxford University Press/1977:65.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 480 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 364 |